A empresa propietaria da central nuclear José Cabrera, situada na localidade de Almonacid de Zorita (Guadalaxara), presentou na Audiencia Nacional un recurso contencioso-administrativo contra a decisión do Ministerio de Economía de pechar definitivamente a planta o 30 de abril do ano 2006. Segundo fontes consultadas, este recurso de Unión Fenosa baséase no “menor tempo concedido na extensión da autorización de funcionamento”.
O 10 de decembro pasado, esa compañía eléctrica presentou un recurso contencioso-administrativo contra a orde ministerial de 14 de outubro, publicada no Boletín Oficial do Estado (BOE) o 7 de novembro, pola que se renovaba a autorización de explotación da central José Cabrera.
Esta disposición legal estaba asinada polo secretario de Estado de Enerxía, Desenvolvemento Industrial e da Pequena e Mediana Empresa, José Folgado, por delegación do ministro de Economía, Rodrigo Rato. Nese documento, Unión Fenosa reclamaba tamén o expediente administrativo paira formular a demanda. A Sección 6 da Sala do Contencioso-Administrativo da Audiencia Nacional admitiu a trámite o recurso o pasado día 9. A Administración tiña, desde entón, un prazo improrrogable de vinte días paira remitir á Audiencia Nacional o expediente administrativo da central nuclear de Zorita.
O 14 de outubro de 2002 Economía comunicaba oficialmente a Unión Fenosa a orde de peche da central nuclear de Zorita, un día antes de que entrase en vigor a orde ministerial que establecía a data de clausura o mesmo día en que expiraba o permiso de explotación concedido no ano 1999. A decisión do Ministerio de Economía estivo precedida dunha ampla polémica no seo do Consello de Seguridade Nuclear (CSN).
Un mes antes, o catro conselleiros propuxeron clausúraa desta planta nuclear, a máis antiga do parque español, no ano 2006, fundamentalmente por falta “de cultura de seguridade”. Nesta votación abstívose María Teresa Estevan Bolea, presidenta do CSN.
A polémica trasladouse ao Congreso dos Deputados, con ocasión da comparecencia de María Teresa Estevan Bolea ante a Comisión de Economía e Facenda, o 25 de setembro do ano pasado, paira presentar o informe do CSN correspondente a 2001 e informar sobre as centrais de Zorita e Cofrentes (Valencia), entre outras cuestións.
Naquel momento, a presidenta do CSN dixo textualmente que “as centrais nucleares son seguras ou non o son, e hoxe podo sinalarlles que as condicións de seguridade de Zorita e de todas nosas centrais son plenas; se non, non permitiriamos o seu funcionamento nin tres anos, nin dous meses, nin un día”.
Na súa intervención preliminar ante a Comisión de Economía e Facenda da Cámara Baixa subliñou que “baixo o punto de vista persoal eu non teño ningún interese especial en que una central traballe máis ou menos anos, porque a nós só nos corresponde velar pola seguridade cando están en operación”. A presidenta do CSN tamén advertiu na súa comparecencia que non podía apoiar o último informe que recibiu o voto maioritario dos catro conselleiros deste organismo regulador, “porque paira xustificar una decisión política introducíronse conceptos carentes de rigor respecto da seguridade da planta”.
Por outra banda, o Consello de Seguridade Nuclear (CSN) esixiu á central de Zorita o cumprimento dunha batería de instrucións, que afectan principalmente ao funcionamento e investimentos, co obxectivo de garantir a seguridade da instalación até o seu peche.
Nun informe sobre “Instrucións Técnicas Complementarias á Autorización de Explotación”, remitido polo CSN ao Congreso dos Deputados, establécense dezasete requisitos que debe cumprir a central paira seguir operando até o seu peche. Entre eles esixe que os investimentos deben garantir todos os cambios necesarios paira manter e mellorar razoablemente a seguridade. Neste sentido, o CSN sinala que “ningún investimento importante paira a seguridade poderá deixarse sen financiar”.
Outra das instrucións fai referencia á protección radiológica dentro da central que, por outra banda, deberá realizar informes anuais sobre sucesos internos, sobre modificacións de deseño ou sobre medidas tomadas paira adecuar a súa explotación aos novos requisitos. Así mesmo, pídese a elaboración dun informe anual de resultados do programa de vixilancia radiológica ambiental.
A central nuclear de Zorita constituíu no momento da súa concepción, a principios da década do sesenta, un exemplo de visión industrial, segundo o Foro Nuclear que agrupa á industria nuclear española. O primeiro axuste á rede produciuse no mes de xullo de 1968 e, descontando o tempo que permaneceu noutros modos de funcionamento distintos do de operación a plena potencia debido a paradas paira recarga e modificacións de deseño, entre outras, leva acumulados máis de 22,5 anos equivalentes de funcionamento a plena potencia.
O deseño e construción desta planta nuclear levou a efecto no tempo en que se aprobaba en España a Lei Nuclear. Nesa época, 1964, a normativa nuclear era moi incipiente. O tipo de reactor elixido foi PWR, cunha potencia de 160 megawatts electrónicos (MWe), que fora desenvolvido como reactor de propulsión de submarinos en Estados Unidos.
