Os puntos limpos fan un gran labor ambiental ao acoller residuos que non poden depositarse nos colectores convencionais da rúa, por conter sustancias perigosas ou ser de gran volume. Con todo, diversos expertos e usuarios destas instalacións sinalan neste artigo cinco aspectos que deberían mellorar para ofrecer un mellor servizo e lograr os seus obxectivos.
1. Evitar os roubos
Matías Rodrigues, director xeral en España da Plataforma Europea de Reciclaxe (ERP), asegura que nos últimos meses incrementáronse os roubos nos puntos limpos e mesmo antes de que os residuos cheguen a estas instalacións. Segundo este experto, isto débese a que as materias primas, en particular o aceiro, o aluminio e o cobre, experimentaron unha subida do prezo moi acusada, que se une á mala situación económica do país.
Nos últimos meses incrementáronse os roubos nos puntos limpos, segundo un expertoSegundo un artigo do ‘Diario de Sevilla‘, a ONG Ecoloxistas en Acción cualifica de “calamidade” a situación actual na capital hispalense dos puntos limpos e reclamou á Consellería de Medio Ambiente que implante sistemas de control.
O roubo destes residuos pode provocar unha contaminación grave do medio ambiente, ao tratarse de sustancias perigosas. Ademais, pon en perigo a actividade recuperadora posterior, ao reducirse a cantidade de residuos procedentes dos puntos limpos. Aínda que non todo poida achacarse a estes roubos, en Sevilla as plantas de recuperación de aparellos electrónicos diminuíron a súa actividade entre un 50% e un 80%, segundo os datos do devandito artigo.
Por iso, o aumento da seguridade destas instalacións é unha das medidas esenciais. Ademais, sería conveniente reforzar os controis do tráfico dos residuos ilegais, non só cos delincuentes que cometen os roubos, senón tamén coas persoas ou empresas que compran ou comercializan devanditos residuos.
2. Aproveitar mellor os residuos
A directiva europea de residuos establece unha xerarquía, por orde de maior a menor importancia: prevención, reutilización, reciclaxe, valorización e eliminación. Os vertedoiros e as incineradoras deberían ser o último recurso, pero na práctica son máis ben o primeiro. A chegada dos residuos en mal estado, unha incorrecta xestión dos mesmos, ou non realizar o esforzo necesario de aplicar a lexislación comunitaria, tradúcese nunha redución das posibilidades de reciclar. Consumidores e responsables dos puntos limpos poden facer un maior esforzo para mellorar esta situación.
3. Aumentar o seu número e achegalos aos cidadáns
O uso dos puntos limpos é gratuíto, pero os consumidores teñen que transportar os seus residuos. Polo xeral, atópanse un tanto afastados dos centros urbanos. Ademais, non todos os municipios dispoñen deste servizo. Por iso, sería conveniente aumentar o seu número tanto en núcleos urbanos como rurais.
Outra posibilidade consistiría en achegalos aos cidadáns. Os puntos limpos móbiles cobren en parte esta carencia. Estes camións con colectores especiais recollen de maneira selectiva e segura devanditos residuos perigosos e voluminosos. Os seus responsables realizan unha ruta regular polo municipio e aparcan en zonas e horas establecidas, aínda que tamén
4. Premiar a reciclaxe e mellorar o trato aos usuarios
A educadora ambiental Marta Pietro Tarazaga sinala que os puntos limpos, polo menos no municipio de Madrid que coñece e utiliza, “sempre pon algunha traba ás persoas que invisten o seu tempo en ir reciclar. Raro é que non volvas con algo que non deixan tirar. E non falo de cousas extrañísimas: o líquido da batería dunha moto ou o cuarto cartucho da impresora de casa (só podes tirar tres dunha vez)”.
Por iso, na opinión desta experta, os puntos limpos deberían recibir aos cidadáns “cunha actitude positiva e premiarlles polo seu esforzo, en lugar de facerlles sentir como un estorbo e querer botarlles canto antes”.
5. Divulgar os seus beneficios e ofrecer máis información
Se se descoñecen, ou se coñecen mal, é imposible que queiran utilizarse. As campañas de divulgación sobre os puntos limpos e os seus beneficios ambientais, económicos e sociais á sociedade, contribuirían a un aumento do seu uso. A mellora da información para resolver dúbidas tamén sería necesaria, como teléfonos de contacto ou páxinas web.
Pietro sostén tamén que deberían ser os puntos de referencia para informar e formar en materia de reciclaxe: “Habería que transformalos en centros de educación ambiental sobre o medio urbano. É onde ao cidadán xórdenlle todas as dúbidas sobre os seus residuos e sería ideal axudarlle in situ a previr e reciclar o seu lixo”.
