Recibiches un sobre con misteriosas sementes que nunca pediches? Por favor, non o abras. Non as plantes! Pode ser un falso agasallo que acabe en desastre ambiental. Chámase brushing e ten a media Europa en alerta. Nas seguintes liñas contámosche todo acerca desta estafa na que entran en xogo os nosos datos persoais, as compras en liña e o medio ambiente. E, por suposto, explicámosche que debes facer se chégache a casa un paquete que non pediches e sospeitas de que pode ser por esta práctica.
Hai uns anos en España importáronse exemplares de Araujia sericífera, unha trepadora suramericana máis coñecida como xasmín de Tucumán, que se usa como planta decorativa. Pero o resultado non foi precisamente bonito. Hoxe é unha praga que ataca aos naranjos, non en balde en Arxentina tamén a chaman “planta cruel”. Seguramente non houbo mala intención. Pero iso non quita gravidade ao caso. Non hai máis que preguntar aos agricultores.
Agora imaxinemos que sementes con ese perigo potencial entran no país a través dun camiño tan cotián e pouco sospeitoso como o carteiro ou o mensaxeiro. Grazas a esa distribución, en poucos meses poderían colonizar focos por todo o mapa. Pero non fai falta imaxinalo, xa está a suceder.
Brushing: que é e como funciona
Cada vez máis persoas atópanse na caixa de correos un sobre cunha etiqueta legal que di “China Post”. Non pediron nada, pero quen se resiste a abrilo? Ceden á tentación e dentro aparece unha bolsita con sementes. Quizá sexa unha variedade particular de rosas, ou de coles, ou de mostaza… ou unha especie difícil de identificar, como xa ocorreu en Estados Unidos, un dos primeiros países en sufrir este estraño fenómeno.
Estraño só en aparencia. Detrás hai un móbil que explica o misterio: en realidade é puro, e agresivo, mercadotecnia comercial, con bastante de estafa e moito de irresponsabilidade. Coñécese co nome de brushing . En que consiste?
- Paso 1. En China unha empresa de venda en liña acaba de entrar no mercado e fáltalle algo básico para abrirse oco entre a competencia: miles de boas críticas dos clientes, imprescindibles para destacar nas plataformas como Amazon, eBay, Aliexpress ou Alibaba.
- Paso 2. Conseguir esa boa reputación require moito tempo e moito esforzo, así que a empresa decide tomar un atallo. Compra no mercado negro (a outras empresas e plataformas) datos de miles de persoas que no pasado fixeron algunha compra en liña e envíalles ao seu nome e dirección un paquete coas sementes. Con que obxectivo? Que na plataforma de venda conste que se entregou o paquete. Trátase dun requisito imprescindible para que o suposto cliente que recibe o sobre poida valorar á empresa na plataforma.
- Paso 3. A empresa que fai o envío dá unha volta de porca máis nesa estratexia agresiva: falsifica unha conta de usuario a nome da persoa á que enviou o sobre e desfaise en eloxios sobre si mesma ou se autoconcede a máxima puntuación. Fai un investimento no “agasallo” e o envío, pero sáelle a conta porque esa valoración positiva desde miles de supostos clientes permitiralle vender moito máis os seus produtos reais.
Imaxe: Roman Koval
Consecuencias ambientais do brushing de sementes
Misión cumprida, pero a que prezo? Poida que o dun desastre ecolóxico e así o acaba de advertir o Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación: “Está prohibido introducir en España sementes sen o correspondente certificado sanitario porque pon en perigo tanto a sanidade vexetal como a saúde ambiental, poden ser especies invasoras ou a vía de entrada ás pragas”, explica Valentín Almansa, director xeral de Sanidade da Produción Agraria.
As empresas sen escrúpulos para obter datos de forma fraudulenta e falsificar contas seguro que non se preocupan de que as sementes viaxen libres de ovos de insectos ou microorganismos nocivos para a flora autóctona. Haberá quen as tire, pero tamén quen as plante no xardín ou nunha maceta da terraza. Nin sequera arroxalas ao lixo neutraliza o seu perigo; poden germinar se non se incineran pronto.
“Cónstanos que se están producindo envíos de sobres con sementes a particulares que non os solicitaron nin compraron nin pediron mostras deste material. Os envíos prodúcense aparentemente ao azar”, engade Valentín Almansa. O Ministerio de Agricultura exponse mesmo unha campaña de advertencia para atallar o problema.
Se algunha lección deixa a pandemia da covid-19 é precisamente que máis vale previr. E que as pragas non entenden de fronteiras, moito máis se viaxan en colectores e furgonetas de mensaxería e correos. De feito, Alemaña, Francia, Irlanda, Reino Unido e Países Baixos tamén están alerta polo mesmo motivo. Todos contra o brushing.
Que fago se recibo un sobre que non pedín?
Estas son as recomendacións do Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación para enfrontar o brushing:
- ?? Non abrir o sobre de sementes, e moito menos tiralas ou plantalas!
- ?? Ponche en contacto coa área de Agricultura da Delegación do Goberno na túa provincia ou dos servizos de Sanidade Vexetal da túa comunidade autónoma para que indíquenche como proceder.
- ?? Ademais, a etiqueta pode servir ás autoridades para investigar, xunto cos outros países europeos afectados, o fenómeno e á empresa que remite as sementes.
O brushing tamén consiste en mandar unha máscara, uns calcetíns… sempre obxectos útiles para agradar e lixeiros e baratos para custen o menos posible. Que facer se nos mandan leste outro tipo de material? En España, como noutros países europeos e norteamericanos, as autoridades alertaron contra a distribución de sementes polo perigo de pragas, algo que non incumbe a leste outro tipo de obxectos. Con todo, as asociacións de consumidores recomendan pescudar que comercio fixo o envío, buscar en Internet se está suplantando a identidade do receptor e alertar á plataforma de venda en liña de que esa reseña do produto é falsa. Nese caso, convén denunciar o feito ao Ministerio de Consumo e á Axencia Española de Protección de Datos (AEPD).
