Un novo peixe invasor estendeuse polo delta do Ebro. Trátase do dojo (“Misgurnus anguillicaudatus”), procedente do leste de Asia. Desde que fose localizado por primeira vez nestas augas, no ano 2001, a súa propagación foi fulgurante. Os investigadores non descartan que nos próximos anos ocupe novas áreas e ameace a supervivencia de especies autóctonas, segundo o Servizo de Información e Noticias Científicas (SINC).
A expansión do dojo, de aspecto amarelado e duns 20 centímetros de lonxitude, contrasta coa regresión dos peixes nativos de ríos e humidais ibéricos, dos que máis do 80% son especies ameazadas. A introdución de especies fóra das súas áreas nativas é unha das ameazas máis graves para a conservación da biodiversidade.
“Os ecosistemas acuáticos continentais son os máis afectados por especies invasoras, e, dentro deles, o caso dos peixes é especialmente desolador”, sinala Miguel Clavero, autor principal do estudo e investigador do Centro Tecnolóxico Forestal de Cataluña. Actualmente a maior parte das concas fluviais da Península Ibérica teñen máis especies foráneas que nativas.
O dojo localizouse por primeira vez en 2001, na Sèquia Mare, unha canle de desaugadoiro dos arrozales do delta do Ebro situado no hemidelta norte (na marxe esquerda do río), aínda que tamén se viron exemplares no propio río. “Durante as tarefas de seguimento da ictiofauna que realiza o Parque Natural do Delta do Ebro capturáronse varios miles de exemplares”, comenta Clavero, que advirte de que a probabilidade de que a especie se expanda cara a novas áreas é alta. De feito, na primavera de 2007 detectouse na conca do río Onyar, afluente do Ter, unha zona moi próxima ao núcleo urbano de Xirona.
A salinidade, unha barreira
A pesar da súa rápida extensión, Clavero e o seu equipo determinaron que a distribución do dojo “parece limitada pola salinidade”, xa que ocupa só augas cunha baixa concentración de sal. Esta é unha das razóns polas que o peixe non invadiu lagoas, marismas e outros humidais naturais do delta.
“A presenza do dojo, como a doutras moitas especies de peixes invasores no delta do Ebro, está ligada ao continuo fluxo de auga do río, que se canaliza desde o Azud de Xerta, para abastecer aos arrozales, uso ao que se dedica o 60% da superficie deltaica”, subliña o investigador. Os investigadores cren que a poboación de dojo orixinouse no delta “a partir de escapes dunhas instalacións de mantemento e distribución de peces tropicais”. Os centros de cría e mantemento de peixes exóticos son un serio risco e “un dos epicentros dos procesos de invasión biolóxica”, alertan.
Esta especie de orixe asiática podería competir de forma indirecta por diferentes recursos coas especies nativas, o que poría en risco a supervivencia do peixe frade (“Salaria fluviatilis”) e da colmilleja (“Cobitis paludica”).
