Imagen: Tracey R.
“Os usuarios das vías que se vexan implicados nun accidente de tráfico, preséncieno ou teñan coñecemento del, estarán obrigados a auxiliar ou solicitar auxilio para atender ás vítimas, se as houber, prestar a súa colaboración para evitar maiores perigos ou danos, restablecer, na medida do posible, a seguridade da circulación e esclarecer os feitos”. Así o recolle o artigo 51 da Lei sobre Tráfico , Circulación de Vehículos e Seguridade Viaria, que establece a obrigación de todos os condutores de deterse e axudar ante un accidente. O seu incumprimento, especialmente se hai danos persoais, considérase un delito.
No entanto, hai que evitar o extremo contrario, a prestación dunha axuda precipitada e cega, que podería agravar os danos do propio accidente. As premisas para unha adecuada atención nun accidente resúmense nos termos “protexer, avisar e socorrer”. Con este fin a DXT desenvolveu a páxina web “e-nterate” (http://www.dgt.es/enterate/home.htm) na que ofrece consellos sobre Seguridade Viaria. Respecto da sinalización e atención dun accidente.
Esta son as normas máis importantes que todos os condutores deben seguir a machada:
Protexer
Avisar
- Solicitar axuda ao 112, Garda Civil, Cruz Vermella ou ao centro médico máis próximo.
- Débese facilitar o número de teléfono desde o que se chama, lugar exacto do accidente, número e estado do ferido, tipo de accidente e riscos circulatorios na zona.
Socorrer
- Non mover aos accidentados.
- En caso de persoas atrapadas acceder a eles e tranquilizalas.
- Informar os equipos asistenciais dos labores realizados.
- Non mobilizar nin trasladar aos afectados sen orde da Autoridade.
O chaleco reflector
Se un accidente obríganos a saír do vehículo para socorrer a outra persoa, non hai que esquecer colocarse o chaleco reflector, non só pola súa obrigatoriedade, senón pola maior visibilidade que nos procura ante os condutores que circulan pola vía. O seu uso entrou en vigor en xullo de 2004 coa previsión das autoridades de Tráfico de evitar cen mortes anuais por atropelos. Segundo un informe da asociación Automobilistas Europeos Asociados, a medida non contribuíu a reducir a sinistralidade no asfalto: só serviu para evitar unha morte.
Nas vías onde é obrigatorio, travesías e estradas, o número de peóns mortos en horario nocturno en 2005 respecto de 2004 aumentou de 219 a 248. En vías iluminadas tamén se rexistrou un incremento: de 89 en 2004 a 106 en 2005. As estatísticas da DXT revelan que en 2004 resultaron atropelados 56 condutores mentres baixaban, subían ou reparaban o seu coche, dos cales 11 morreron. En 2005 a cifra ascendeu a 60 atropelados co resultado de 10 falecidos.
Estas situacións eran, precisamente, as que se trataba de evitar coa obrigatoriedade do chaleco, polo que os Automobilistas Europeos en Acción (AEA) falan do “fracaso dunha norma que supuxo un esforzo económico de 400 millóns de euros que poderían dedicarse á mellora das estradas, medida que fose máis efectiva que obriga a incorporar o chaleco”. A asociación de automobilistas afirma que se debería insistir no perigoso que resulta baixar dun coche nunha calzada e na recomendación de sacar o coche da vía cando ocorre unha avaría.
Accidentes con chapa
Cando se produce un accidente leve a prioridade é retirar canto antes os vehículos da vía para garantir a seguridade e fluidez do tráfico. Isto é especialmente importante en autovías, autoestradas e vías interurbanas, onde se circula a gran velocidade. O problema é que ao retirar os vehículos, e no caso de que non haxa acordo entre as partes, os axentes de circulación non poden comprobar a posición destes coches no momento do accidente.
Xullo Pérez, axente da empresa Seguros Bilbao afirma que con este tipo de accidentes non adoita haber moitos problemas. O máis habitual neste tipo de vías é o de alcance, polo que a responsabilidade é do coche que circulaba detrás sen respectar a distancia de seguridade.
Máis problemático é o alcance por cambio de carril, onde pode haber discrepancias en canto á responsabilidade. Por esta razón é moi importante apuntar a matrícula dalgún vehículo que fose testemuña ou pedir o teléfono dalgún peón que vise o incidente. Pérez explica que con testemuñas se pode ir, se non hai máis remedio, á vía xudicial. Se non hai testemuñas, atopámonos nun caso de ?a túa palabra contra a miña? que haberá de resolverse por probas periciais.
Tras retirar os vehículos á beiravía, os condutores implicados han de porse o chaleco e realizar o parte amigable. Desde o momento en que ambos o entregan ás súas compañías, a outra parte ten un prazo de 15 días para contestar se o acepta ou non. Actualmente, afirma o experto, a informatización permite resolver esta cuestión nunha semana ou dez días, habitualmente.
A presenza cada vez maior de cámaras de vixilancia de tráfico pode converterse nun aliado do condutor. As autoridades gravan e conservan as imaxes durante uns días. En caso de accidente, pódese comprobar a presenza de cámaras e acudir á entidade que corresponda (Concello, concesionaria da autoestrada, Deputación ou DXT) para solicitar unha copia do momento do accidente.
A maioría dos condutores non dispón de coñecementos médicos para socorrer nun accidente. Neste caso, o labor redúcese a sinalizar o accidente e comunicar aos servizos de emerxencia, coa maior exactitude posible, o número de feridos, idade, situación e as características das súas lesións. Outra función moi importante é a de acompañar e tranquilizar ás vítimas.
A primeira norma é non movelos, xa que se poden agravar lesións internas. Aos motoristas, en ningún caso hai que retirarlles o casco, pola mesma razón. A única situación na que se pode mover a un ferido é se se produce un incendio no coche que non se pode sufocar e que ameace con queimar ou intoxicar ao ferido.
Un curso de primeiros auxilios pode resultar sumamente útil e mesmo salvar vidas. Neste sentido, está a producirse un debate no sector educativo sobre a conveniencia de incluílos nas programacións escolares. No entanto, asociacións como a Cruz Vermella e a DYA ofrecen cursos gratuítos para aprender a reaccionar adecuadamente en caso de acharnos ante un accidente con feridos.
