A televisión e os videoxogos conseguen entreter aos nenos durante horas. Logran que se divirtan e, nalgúns casos, aprendan. A pesar de cumprir con todas as funcións polas que foron creados, os videoxogos e a televisión non deixaron de reunir criticas desde os máis diversos sectores. Un estudo recente empeora o escenario: os mozos e os adolescentes, ademais dos máis pequenos, son tamén vítimas. No entanto, depende de como se use.
Os videoxogos asócianse a un maior risco de problemas de atención tanto en menores como en adolescentes e novas. Así conclúe un estudo que asegura ser o primeiro con suficiente evidencia científica e cun gran número de participantes. Ata agora, investigouse a probabilidade de sufrir problemas de concentración por culpa de ver demasiada televisión que se manifestan na escola co Trastorno por Déficit de Atención e Hiperactividade (TDAH), aínda que só uno contara coa participación de mozas de 16 anos.
No entanto, segundo Edward Swing, investigador principal do traballo publicado na revista “Pediatrics”, poucos son os estudos que avaliaran esta mesma capacidade de desconcentración por parte dos videoxogos. O gran número de participantes débese a dúas mostras, unha de 1.323 menores de 6 a 12 anos de 10 colexios distintos, e outra de 210 universitarios de entre 18 e 32 anos. Todos os participantes notificaron o tempo dedicado á televisión e aos videoxogos os fins de semana (para os menores, os informadores foron os pais) durante 13 meses de seguimento. Os problemas de concentración avaliáronse mediante cuestionarios. No caso dos alumnos de menos idade foron respondidos os seus profesores, mentres que os universitarios encheron eles mesmos este tipo de proba.
Os resultados constatan que quen investían máis de dúas horas ao día diante da televisión ou vendo videoxogos rexistraban un 67% máis de risco de padecer problemas de atención. Os resultados son parecidos tanto por grupos de idade como polo tipo de tecnoloxía máis usada, ben sexa a televisión, ben sexan os videoxogos.
Os investigadores afirman que son moitos os motivos que acompañan ao desenvolvemento de problemas de atención e concentración, máis aló das horas de exposición ante as pantallas. A educación recibida dos pais, as actividades ao aire libre e a maneira na que pasan as horas coa televisión e os videoxogos (sós ou acompañados, entre outros), poden ser aspectos tamén importantes. Sexa como sexa, desde a American Academy of Pediatrics recoméndanse limitar a dúas horas diarias a exposición ás pantallas.
A outra cara da moeda
A mala fama acompaña á televisión desde que se cruzou o límite e pasouse do recomendable ao abusivo. Sedentarismo que leva á obesidade, alteración da conduta ao visualizar imaxes violentas?… Na revista “Pediatrics” publicouse en 2004 un estudo da Universidade de Washington cunha sentenza contundente: cada hora diante da pantalla é un risco adicional para que o neno desenvolver problemas de atención. E os videoxogos, máis contemporáneos, seguiron un camiño parecido. Tamén se asociaron a sedentarismo e a condutas violentas e, agora, a falta de atención.
Pero a televisión demostrou ser tamén un valor educativo en si mesmo, tanto pola emisión de programas educativos como pola capacidade de visionarla de modo crítico, á beira dos proxenitores, deixando de lado a súa función de canguro “”. E, de novo, os videoxogos mostran unha sinerxía importante con ela. Nos últimos anos os videoxogos resultaron ser un posible recurso educativo no colexio.
Sen ir máis lonxe, un grupo de investigadores da Universidade de Huelva publicou un traballo no que destaca a utilidade dos videoxogos para o ensino das ciencias sociais. Con estes recursos non só mellora o proceso de ensino, senón a predisposición dos alumnos a acceder á información por aprender. Os mesmos investigadores definiron aos videoxogos como “laboratorios para experimentos sociais”.
Debido á influencia destas tecnoloxías no desenvolvemento cognitivo do individuo, é importante que os adultos coñezan tanto os prexuízos como os beneficios que delas se poden extraer para sacar o máximo proveito. É importante coñecer o contido dos videoxogos e dos programas de televisión co fin de adaptalos á idade dos fillos e asegurarse de que non sexan sexistas, violentos ou racistas; fomentar a participación tanto diante do televisor como nos videoxogos, con partidas de máis dun xogador; limitar o tempo diario de dedicación; diversificar programas e xogos; e, sobre todo, involucrarse durante o videoxogo ou o programa televisivo.
Unha investigación recente levada a cabo pola Fundación Alimentum, entidade sen ánimo de lucro que estuda o exercicio de nenos e adolescentes no ámbito escolar, mostra que o 40% dos 1.515 proxenitores madrileños enquisados cre que os xogos da súa infancia eran máis saudables que as fórmulas de entretemento actual. Estas mesmas persoas cren que a redución do exercicio físico débese sobre todo ao lecer pasivo, como os videoxogos ou a televisión.
Aínda que o 98% remarcan a importancia de que os seus descendentes practiquen exercicio a diario, apenas a metade afirma que os seus fillos dediquen máis dunha hora ao día de deporte.
