Antonio Luís Valero Santiago, alergólogo no Servizo de Pneumoloxía e Alerxia Respiratoria do Hospital Clínic, Barcelona

A primavera de 2009 será moi densa en pole e síntomas alérxicos

Antonio Luís Valero Santiago preside o comité de rinoconjuntivitis da Sociedade Española de Alergología e Inmunología Clínica (SEAIC). Como investigador centrado nas polinosis -alerxia ao pole-, traballa na unidade de alerxia do Servizo de Pneumoloxía e Alerxia Respiratoria do Hospital Clínic de Barcelona. Xunto a Álvaro Cadahía García é, ademais, autor dun manual sobre polinosis e colabora coa Rede Española de Aerobiología.

Desde a Rede Española de Aerobiología estamos a constatar que, tras un outono tan pródigo en choivas e neves como o pasado, as plantas polinizarán este ano ata oito veces máis que en anos anteriores. Prevemos, por tanto, que haberá moitos síntomas de lagrimeo, rinitis e tose.

Tómanse as medidas, aínda que sempre queda por facer. De entrada, todos os médicos de atención primaria están preparados para diagnosticar e tratar a sintomatología alérxica propia da polinosis (alerxia ao pole). Se se require un diagnóstico etiológico haberá que recorrer, con todo, ao alergólogo.

Peor. Podemos pór o caso dun municipio capital de provincia, como Xirona, con 750.000 habitantes censados e só dous alergólogos na rede pública.

Vacinas e antibióticos dificultan a maduración do sistema inmune e exponnos a maiores sensibilizacións alérxicasA Rede segue o ciclo estacional de polinización das nosas especies vexetais. Os máis madrugadores son os cipreses, que polinizan xa no inverno, e fixérono a niveis moi por encima dos rexistrados en anos anteriores. Logo seguirán as gramíneas (moi estendidas polas dúas Castillas cerealistas) e as oliveiras (no sur). As plantas almacenan moita auga das choivas e isto augura unha polinización abundante. A de 2009 será unha primavera moi “rinoconjuntivante”.

Cónstanos que as administracións moven ficha; recoñecen a gravidade sociosanitaria dunha polinosis superabundante, en grandes cidades procédese a podar árbores moi polinizadores para paliar o seu efecto, substitúense árbores caídas ou mortas de polinización elevada por outras especies menos polinizantes e ponse en marcha tímidas campañas para sensibilizar á poboación.

Airear as casas tras o mediodía, cando a densidade de poles é menos elevada, evitar os paseos ou o traslado a lugares abarrotados das plantas ou as árbores aos que somos alérxicos (tamén é máis conveniente pasear pola tarde), aprender a identificar esas especies vexetais, as súas características morfológicas e o seu ciclo reprodutivo, empregar filtros antipolen en casas e vehículos, visitar ao alergólogo a fin de identificar con regularidade o estado da alerxia e cumprir co tratamento prescrito.

A quen non debemos culpar é aos poles. Sen eles, as plantas non se poderían reproducir e sería peor para todos. Sabemos de contaminantes, como os produtos da combustión de motores diesel, que favorecen a sensibilización aos alérgenos; de maneira que en zonas próximas a estradas ou barrios de tráfico moi denso hai sempre máis casos de alerxia a poles. A choiva de outono é prexudicial porque prepara ás plantas para unha masiva polinización na primavera, pero a choiva de primavera é boa, limpa o aire de poles.

Sen pór en dúbida o seu valor sanitario, cada vez constátase máis que tales medidas hixiénicas dificultan a maduración do noso sistema inmune e exponnos a maiores sensibilizacións alérxicas. Non é unha discusión científica nova nin pechada.

En efecto, trátase de inmunizaciones sistémicas que por vía sublingual ou hipodérmica adoitan o noso organismo ao contacto cos alérgenos e acaban, nun 80% dos casos (a condición de que se siga o tratamento ao pé da letra), coa sintomatología tan molesta.

Falso. A maduración do sistema inmune non é paralela á do resto do corpo. Ademais, sabemos que moitas alerxias son froito de dous ou tres décadas de contacto reiterado cun alérgeno que, tras todo ese tempo, empeza a dar os seus primeiros síntomas. Por iso fariamos ben en vixiar todos, sobre todo os alérxicos xa diagnosticados. Canto antes abórdese unha alerxia, mellor será a súa evolución e poderemos evitar que as molestas bágoas ou a rinitis desenvolver síntomas bronquiales máis graves (asma).

Etiquetas:

alerxia alerxia respiratoria polen-gl rede española de aerobiología servizo