A histatina, un péptido antimicrobiano presente na saliva e que o organismo utiliza como primeira liña de defensa fronte a patógenos, é capaz de matar ao parásito que provoca a leishmaniasis. Este descubrimento do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) abre unha nova vía terapéutica contra esta enfermidade tropical das chamadas “esquecidas” que afecta a 12 millóns de persoas no mundo, principalmente en países en vías de desenvolvemento.
Os responsables da investigación, dirixidos por Luís Rivas, centraron o seu traballo nos péptidos antimicrobianos pola súa alta capacidade de acción fronte a patógenos. “Este tipo de axentes constitúen a primeira barreira defensiva do organismo. Por iso, atópanse ou son inducidos rapidamente en localizacións ou fluídos corporais que establecen o primeiro contacto fronte a patógenos como é o caso da suor, as bágoas ou a saliva”, explica Rivas, do Centro de Investigacións Biolóxicas do CSIC.
Dos posibles péptidos, os autores optaron pola histatina pola súa probada actividade protectora fronte a fungos. Este péptido nunca entraría en contacto co parásito que provoca a leishmaniasis (denominado leishmania), cuxa principal ruta é a picadura dun mosquito, da familia Phlebotomus. En menor medida, tamén pode contraerse a través dunha transfusión de sangue contaminado ou por compartir xiringas.
“Dado que certos fármacos efectivos fronte á leishmaniasis proceden dun desenvolvemento anterior como fármaco antifúngico, pensamos que a actividade específica da histatina podería utilizarse contra esta patoloxía”, aclara Rivas, cuxo equipo contou coa colaboración dun grupo de investigadores da Universidade de Ámsterdam.
Diana terapéutica
O científico do CSIC explica que a histatina acumúlase na mitocondria do patógeno e compromete o seu abastecemento enerxético, que depende nun 70% da actividade mitocondrial. Esta forma de actuar describe unha nova diana contra a leishmaniasis. Así mesmo, a súa capacidade para penetrar nas células sen necesidade de que exista un receptor, suxire o uso da histatina como ferramenta nanotecnológica para avanzar no coñecemento do parásito. “Fármacos, acedos nucléicos ou outros péptidos poderían introducirse na leishmania, unidos á molécula da histatina”, apunta Rivas.
Pero esta liña de investigación tamén ten inconvenientes. Segundo o experto, o principal problema que podería orixinar unha terapia baseada en histatinas é o alto custo da súa síntese, comparado con fármacos habituais. No entanto, precisa que “unha terapia génica, inducindo a expresión do péptido no lugar de infección, podería solucionar o problema do custo económico”.
