No período estival, é fundamental extremar as precaucións e protexerse das altas temperaturas. Esta medida preventiva é esencial sobre todo entre a poboación máis vulnerable a sufrir deshidratación e golpe de calor, como son os nenos, os bebés, os anciáns e as persoas con enfermidades crónicas, xa que neles poden ter consecuencias máis graves. Este artigo describe quen están máis en risco ante a canícula estival, por que e que medidas axudan a manter a temperatura corporal baixo control.
A calor, cando é excesivo e de forma prolongada, pode converterse nun perigo para a saúde das persoas. As temperaturas extremas provocan perda de líquidos e de electrolitos (sales minerais) que poden descompensar as enfermidades crónicas, e agravalas, ou producir deshidratación. Os nenos, as persoas maiores, as embarazadas e as lactantes son quen teñen máis risco de sufrir deshidratación.
Coa calor, os anciáns se deshidratan máis rápido, teñen pouca sensación de sede e esquecen inxerir líquidosSede intensa, perda de apetito, sensación de malestar, fatiga e dificultade para concentrarse, debilidade e dor de cabeza son os primeiros síntomas desta falta de hidratación, aínda que tamén a presenza de pel pálida e húmida, sudoración profusa, pulso débil e respiración superficial, ademais de vómitos.
Os anciáns poden manifestar, así mesmo, confusión mental e ouriños concentrados; e os nenos e bebés, pranto sen bágoas, pel e mucosas secas, ollos afundidos, pel con coloración grisácea e menor cantidade de ouriños da que cabería esperar.
Quen debe extremar as precaucións ante a canícula?
As persoas cun maior risco de sufrir as consecuencias das altas temperaturas son:
- Maiores de 65 anos, sobre todo as persoas máis anciás e que dependen doutros para realizar as actividades da vida diaria; os que teñen restrinxida a mobilidade ou están encamados; persoas con enfermidades crónicas como patoloxías cardiovasculares, diabetes, EPOC, insuficiencia renal, enfermidade de Parkinson ou de Alzheimer ou patoloxías psiquiátricas.
- Persoas que toman fármacos antidepresivos, neurolépticos, antihistamínicos, diuréticos, betabloqueantes ou que teñen un consumo crónico de alcol. Tomar máis dun fármaco aumenta o risco.
- Individuos que viven sós e que teñen pouco contacto social. Se ademais residen nos últimos pisos do edificio e a vivenda está mal acondicionada para soportar os rigores do verán, o risco increméntase.
- Quen teñen sobrepeso ou un peso moi por baixo do que sería desexable.
- Traballadores, deportistas ou persoas que pasan varias horas no exterior, e máis se fan actividade que requira un esforzo importante.
- Nenos menores de catro anos, sobre todo os bebés de menos dun ano.
- Quen xa sufriron enfermidades provocadas pola calor.
Anciáns: evitar o golpe de calor
Na época estival, os especialistas da Sociedade Española de Xeriatría e Gerontología (SEGG) lembran que é vital previr o golpe de calor sobre todo na poboación anciá. As persoas maiores, xunto cos nenos, responden peor os rigores do verán. Son a poboación máis susceptible ás altas temperaturas, se deshidratan con maior rapidez, teñen pouca sensación de sede e esquecen inxerir líquidos. Se ademais a persoa sofre algunha enfermidade crónica, obesidade e toma fármacos, o risco de sufrir un golpe de calor vese aumentado.
Os anciáns son máis sensibles ao golpe de calor porque teñen os mecanismos de compensación do frío e a calor enlentecidos. Ademais, é unha poboación que per se non está ben hidratada, posto que ten alterada a sensación de sede, o que fai que non beba o suficiente. Esta situación empeora coas altas temperaturas estivais, que provoca que aumente a deshidratación, xa que o corpo tenta compensar esta falta de líquido coa sudoración, o que agrava aínda máis a situación. Créase, entón, un círculo vicioso que fai que o organismo non poida refrigerarse de maneira adecuada e aumente a temperatura corporal.
Os síntomas de temperatura corporal alta ou hipertermia son: dor de cabeza, sensación de boca seca e pastosa, náuseas, vómitos, mareos, calafríos, pel seca e arroibada, cambras musculares en brazos, pernas ou ventre, desorientación, perda de conciencia ou confusión e ausencia de sudoración ante as temperaturas altas.
Para evitar a hipertermia, os expertos sinalan que é fundamental: