Artigo traducido por un sistema de tradución automática. Máis información aquí.

Coidado coa calor

No verán, a calor excesiva e mantida no tempo pode converterse nun risco para a saúde sobre todo de nenos, anciáns e persoas con enfermidades crónicas
Por Montse Arboix 1 de Agosto de 2014
Img calor hd
Imagen: team.ddef

No período estival, é fundamental extremar as precaucións e protexerse das altas temperaturas. Esta medida preventiva é esencial sobre todo entre a poboación máis vulnerable a sufrir deshidratación e golpe de calor, como son os nenos, os bebés, os anciáns e as persoas con enfermidades crónicas, xa que neles poden ter consecuencias máis graves. Este artigo describe quen están máis en risco ante a canícula estival, por que e que medidas axudan a manter a temperatura corporal baixo control.

A calor, cando é excesivo e de forma prolongada, pode converterse nun perigo para a saúde das persoas. As temperaturas extremas provocan perda de líquidos e de electrolitos (sales minerais) que poden descompensar as enfermidades crónicas, e agravalas, ou producir deshidratación. Os nenos, as persoas maiores, as embarazadas e as lactantes son quen teñen máis risco de sufrir deshidratación.

Coa calor, os anciáns se deshidratan máis rápido, teñen pouca sensación de sede e esquecen inxerir líquidos
Sede intensa, perda de apetito, sensación de malestar, fatiga e dificultade para concentrarse, debilidade e dor de cabeza son os primeiros síntomas desta falta de hidratación, aínda que tamén a presenza de pel pálida e húmida, sudoración profusa, pulso débil e respiración superficial, ademais de vómitos.

Os anciáns poden manifestar, así mesmo, confusión mental e ouriños concentrados; e os nenos e bebés, pranto sen bágoas, pel e mucosas secas, ollos afundidos, pel con coloración grisácea e menor cantidade de ouriños da que cabería esperar.

Quen debe extremar as precaucións ante a canícula?

As persoas cun maior risco de sufrir as consecuencias das altas temperaturas son:

  • Maiores de 65 anos, sobre todo as persoas máis anciás e que dependen doutros para realizar as actividades da vida diaria; os que teñen restrinxida a mobilidade ou están encamados; persoas con enfermidades crónicas como patoloxías cardiovasculares, diabetes, EPOC, insuficiencia renal, enfermidade de Parkinson ou de Alzheimer ou patoloxías psiquiátricas.
  • Persoas que toman fármacos antidepresivos, neurolépticos, antihistamínicos, diuréticos, betabloqueantes ou que teñen un consumo crónico de alcol. Tomar máis dun fármaco aumenta o risco.
  • Individuos que viven sós e que teñen pouco contacto social. Se ademais residen nos últimos pisos do edificio e a vivenda está mal acondicionada para soportar os rigores do verán, o risco increméntase.
  • Quen teñen sobrepeso ou un peso moi por baixo do que sería desexable.
  • Traballadores, deportistas ou persoas que pasan varias horas no exterior, e máis se fan actividade que requira un esforzo importante.
  • Nenos menores de catro anos, sobre todo os bebés de menos dun ano.
  • Quen xa sufriron enfermidades provocadas pola calor.

Anciáns: evitar o golpe de calor

Na época estival, os especialistas da Sociedade Española de Xeriatría e Gerontología (SEGG) lembran que é vital previr o golpe de calor sobre todo na poboación anciá. As persoas maiores, xunto cos nenos, responden peor os rigores do verán. Son a poboación máis susceptible ás altas temperaturas, se deshidratan con maior rapidez, teñen pouca sensación de sede e esquecen inxerir líquidos. Se ademais a persoa sofre algunha enfermidade crónica, obesidade e toma fármacos, o risco de sufrir un golpe de calor vese aumentado.

Os anciáns son máis sensibles ao golpe de calor porque teñen os mecanismos de compensación do frío e a calor enlentecidos. Ademais, é unha poboación que per se non está ben hidratada, posto que ten alterada a sensación de sede, o que fai que non beba o suficiente. Esta situación empeora coas altas temperaturas estivais, que provoca que aumente a deshidratación, xa que o corpo tenta compensar esta falta de líquido coa sudoración, o que agrava aínda máis a situación. Créase, entón, un círculo vicioso que fai que o organismo non poida refrigerarse de maneira adecuada e aumente a temperatura corporal.

Os síntomas de temperatura corporal alta ou hipertermia son: dor de cabeza, sensación de boca seca e pastosa, náuseas, vómitos, mareos, calafríos, pel seca e arroibada, cambras musculares en brazos, pernas ou ventre, desorientación, perda de conciencia ou confusión e ausencia de sudoración ante as temperaturas altas.

Previr o aumento da temperatura corporal

Para evitar a hipertermia, os expertos sinalan que é fundamental:

  • Inxerir líquidos aínda que non senta sede: auga, infusións, zumes de froita e evitar as bebidas alcohólicas.
  • Seguir unha dieta sa, equilibrada e lixeira e incrementar o consumo de froitas e hortalizas. Non tomar comidas condimentadas de dixestión pesada.
  • Evitar estar no exterior entre as 12:00 e as 16:00 horas e, por suposto, permanecer a pleno sol.
  • Non realizar actividades que provoquen esforzo e sudoración en momentos de calor, aínda que sexa recoller a cociña ou arranxar o fogar.
  • Protexer a casa da calor manténdoa fresca e ventilada. Nas horas de maior insolación o mellor é baixar as persianas e abrilas cando se puxo o sol. Refrescar o ambiente con aire acondicionado ou con ventiladores.
  • Non permanecer en vehículos estacionados ou pechados.
  • Utilizar roupa lixeira, ancha, de tecidos naturais (como o algodón) e de cores claras, ademais de usar chapeus ou gorras para protexer a cabeza e lentes homologadas para o sol. Cubrir a maior parte do corpo: a roupa protexe do sol e contribúe á evaporación da suor.
  • Remojarse de maneira frecuente a cabeza, a cara e a roupa.