Como cada 17 de maio, hoxe celébrase o Día Mundial da Hipertensión. Aínda que a hipertensión arterial non adoita dar síntomas -denomínalla a “asasina silenciosa”-, si que deteriora aos poucos a saúde da persoa. Por iso, para a conmemoración desta xornada durante o período 2013-2018 escolleuse a lema “Coñeza os seus números”, co fin de motivar aos cidadáns a coñecer cales son as súas cifras de presión arterial. Neste artigo descríbense os obxectivos do Día Mundial da Hipertensión e cales son os efectos de sufrir hipertensión e non seguir o tratamento adecuado.
O 17 de maio celébrase o Día Mundial da Hipertensión, unha xornada auspiciada pola liga Mundial de Hipertensión (WHL) en colaboración coa Sociedade Internacional de Hipertensión (ISH) e outras organizacións, como a Sociedade Española de Hipertensión – Liga Española para a Loita contra a Hipertensión Arterial no noso país. E da mesma maneira que o ano pasado, e ata o ano 2018, a idea repítese. Baixo a lema “Coñeza os seus números” preténdese aumentar a concienciación da sociedade sobre a importancia de coñecer cales son as cifras de presión arterial. Este slogan xurdiu en 2013 a tenor das estatísticas mundiais que, nese momento, apuntaban que de media só a metade das persoas que sufrían hipertensión sabíao e que só unas poucas poboacións alcanzaban unha taxa de coñecemento das súas cifras do 75% e noutras non chegaban ao 10%. Para aumentar este nivel fan falta que os programas de cribado sexan capaces de chegar a todas persoas que teñan risco de sufrir hipertensión, xa que a única maneira de descubrir que se é hipertenso é tomándose a presión.
A pesar de que a hipertensión non adoita provocar síntomas, non significa que non vaia facendo madeixa na saúde do organismo
Tras o éxito obtido no ano 2014, o desafío para esta edición é detectar máis dun millón de persoas, conseguir unha maior conciencia das enfermidades non transmisibles e para facer plans a fin dun desafío de aínda maior proxección en 2016. Na actualidade, as enfermidades non transmisibles, como as patoloxías cardiovasculares, respiratorias, renais ou a diabetes tipo 2, copan ata o 80% de todas as consultas que se realizan en Atención Primaria e do 60% de todos os ingresos hospitalarios que se fan en España. Ademais, nos países desenvolvidos supoñen a primeira causa de morte e de discapacidade. A Organización Mundial da Saúde (OMS) estima que este ano 2015, dos 64 millóns de persoas que se prevé que falezan, 41 farano por unha destas doenzas.
Consecuencias dunha tensión sen control
A hipertensión arterial non adoita provocar síntomas a menos que sexa grave. Pero isto non significa que non faga madeixa na saúde do organismo; de aí o seu apelativo de “asasina silenciosa”. Manter unhas cifras de tensión arterial alta ten repercusións importantes: aos poucos vaise danando o sistema vascular e, de rebote, pode resultar afectado calquera órgano, entre eles:
- O corazón. A hipertensión provoca que o músculo cardíaco deba realizar un exceso de traballo para bombear o sangue rico en osíxeno aos tecidos do corpo, causando que aumente de tamaño e que precisen máis achegue de sangue. Cando debido á arterioesclerosis, as arterias non poden fornecer suficiente caudal sanguíneo, prodúcese un angor ou un infarto de miocardio. Un traballo excesivo e mantido do corazón pode inducir unha insuficiencia cardíaca.
- O cerebro. A afectación das arterias cerebrais pode orixinar unha interrupción do fluxo sanguíneo (por causa isquémica ou hemorrágica) a unha parte do cerebro (ictus). Calcúlase que unha persoa hipertensa ten de catro a cinco veces máis posibilidades de sufrir un ictus que unha persoa normotensa. Os ictus supoñen un terzo das mortes por enfermidades circulatorias e unha alta porcentaxe dos sobreviventes fano coas secuelas físicas ou cognitivas que condicionarán enormemente a realización das actividades da súa vida diaria.
- O ril. Cando o corazón é insuficiente, o sangue chega con dificultade a outros órganos, como o ril. Esta situación dana de maneira progresiva o ril, que non poderá levar a cabo a súa función de filtrado, polo que se desenvolverá unha insuficiencia renal.
- A vista. Manter cifras elevadas de tensión arterial pode prexudicar aos pequenos vasos sanguíneos da retina, que se debilitan e impiden unha rega sanguínea adecuado. Esta circulación deficiente pode deteriorar os nervios do ollo e bloqueo de arterias e veas da retina, provocando perda de visión. Este risco de sufrir retinopatía hipertensiva aumenta se, ademais da hipertensión, sófrese diabetes, dislipemia ou se é fumador.
- As extremidades inferiores. A hipertensión tamén pode producir deterioración e claudicación da circulación dos membros inferiores.Ruído, hipertensión e accidentes cerebrovasculares
O ruído intenso e constante, de máis de 65 decibeis, é prexudicial para a saúde. Moitas investigacións puxeron de manifesto que non só dana á saúde do oído, senón que afecta ao correcto funcionamento do cerebro, do sistema inmune e do aeroporto de Heathrow (Londres) tiñan un 24% máis de posibilidades de ingresar no hospital por mor dun ictus, un 21% máis de risco de ingreso por enfermidade coronaria e un 14% máis por enfermidade cardiovascular que quen vivían en zonas afastadas do ruído. Mesmo, o estudo mostrou como nas persoas que habitan nestas áreas de maior ruído, o risco relativo de falecer por estas enfermidades tamén era maior: por ictus incrementábase un 21%, por enfermidade coronaria, un 15%, e o risco de morrer por enfermidade cardiovascular aumentaba un 16%.
