As facultades cognitivas das persoas que padecen hemicrania son similares ás dunha persoa sa. Con todo, un estudo acaba de descubrir que, cos anos, os afectados de hemicrania sofren unha perda de memoria menor. Estes son os inesperados resultados dun traballo publicado recentemente na revista Neurology.
Investigadores estadounidenses evidenciaron que as mulleres que padecen hemicrania teñen menos declive cognitivo a medida que envellecen que as mulleres que non as presentan. Os achados do estudo resultaron inesperados e sorprendentes xa que non se esperaba que unha patoloxía do sistema nervioso puidese ter, á fin e ao cabo, un efecto beneficioso noutros aspectos.
A sospeita de que as crises de hemicrania puidesen provocar algún tipo de lesión neurológica a longo prazo motivara estudos previos con resultados contraditorios: mentres que nalgúns non se atopou ningunha asociación, outros acharon que as persoas con hemicrania presentaban algún déficit nas tarefas que requiren atención, habilidade verbal e memoria.
Novos achados
No novo estudo participaron 1.448 mulleres, 204 das cales sufrían hemicrania. Todas foron sometidas a unha serie de probas cognitivas en 1993, que foron repetidas de novo 12 anos máis tarde. Os resultados das probas iniciais foron moi similares en ambos os grupos, aínda que nalgúns aspectos (recordatorio de palabras a curto e longo prazo) a puntuación das que padecían hemicrania con aura era lixeiramente inferior (lembraban unha media de 0,76 palabras menos).
Con todo, nas probas que se realizaron unha década despois o declive das mulleres, de 50 anos ou máis, con hemicrania era moito menor. Entre as voluntarias sas a súa capacidade de lembrar un grupo de palabras diminuíra en máis de 1,09 palabras mentres que no outro grupo só reduciran 0,25 e as pacientes con aura non experimentaran ningún declive.
Os achados do estudo demostran que aínda que as funcións cognitivas da persoa migrañosa parecen similares ás dunha persoa sa, co envellecemento sofren un declive menor, sobre todo cando se trata de persoas que sofren hemicrania acompañada de síntomas visuais (aura). Os científicos lanzan algunhas hipóteses sobre o por que destes resultados, aínda que cren que posiblemente haberá que ter en conta o papel dos fármacos que utilizan estas pacientes para mellorar os seus síntomas. Algunhas investigacións suxiren que certos antiinflamatorios poderían mellorar a memoria.
Os expertos sinalan os cambios vasculares propios da enfermidade como causa do menor declive cognitivo
Así mesmo, sinalan que o estilo de vida destas pacientes tamén pode ter un rol importante xa que adoitan ser persoas máis preocupadas pola súa saúde que tenden a non beber alcol, a durmir máis e a tomar máis vitaminas e complementos. Con todo, os autores, procedentes da Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health (EEUU), consideran que a principal explicación está nalgún factor biolóxico da propia enfermidade (como cambios vasculares ou diferenzas subxacentes na activación neuronal) que provocan un menor declive ao longo do tempo.
Anomalías no cerebro
Ata agora considerábase que a hemicrania era un problema funcional que non afectaba á estrutura do cerebro pero un estudo publicado en PLoS Medicine evidenciou que as persoas que padecen este trastorno presentan anomalías en dúas rexións cerebrais; en concreto, na cortiza gris e a sustancia branca. Os investigadores, procedentes da Harvard Medical School de Massachusetts, centraron os seus traballos en dúas zonas da cortiza (chamadas V3A e MT+) que se asocian coa percepción do movemento.
Para o estudo empregáronse dous tipos de resonancias magnéticas para explorar o cerebro a 24 persoas con hemicrania e 15 voluntarios sans. Os resultados sinalan que ambas as rexións da cortiza cerebral son máis grosas nos afectados de hemicrania. O exame da sustancia branca próxima a estas zonas tamén presenta anomalías aínda que non poden precisarse as causas que os orixinan.
Sábese que estas dúas áreas procesan sinais relacionados co movemento polo que os achados poderían explicar o déficit na percepción visual de movementos que presentan persoas con hemicrania mentres non sofren ataques, como diferenzas na sensibilidade a contrastes temporais e espaciais ou de cor. Os autores consideran que os cambios no grosor da cortiza reflicten unha esaxerada excitabilidad nas neuronas desas zonas, probablemente, debida a un defecto nas canles de calcio destas células.
Unha das finalidades do estudo era pescudar se existen diferenzas entre os pacientes con hemicrania con ou sen aura visual, obxecto de debate durante anos. Especulouse, mesmo, de que podía tratarse de dúas enfermidades diferentes. A aura é un fenómeno de déficit transitorio na visión (perda dalgún campo visual ou luces centelleantes, entre outras) que se produce antes de que apareza a dor de cabeza. O feito de que os dous tipos de pacientes compartan as mesmas anomalías cerebrais indica que probablemente se trata dun só trastorno. Dado que as persoas que sofren hemicrania sen aura tamén presentan estas anomalías, os autores cren que estes pacientes poden experimentar unha especie de auras silenciosas ou asintomáticas.
Imagen: Vanessa Pike-RussellUn estudo recente revela que asociar sumatriptan e naproxeno, dous fármacos utilizados frecuentemente no tratamento da hemicrania, pode ofrecer alivio máis rápido e duradeiro da dor que tomar ambos os medicamentos por separado. Os investigadores sinalan que a terapia combinada ofrece alivio para a cefalea no prazo de dúas horas no 65% da voluntarios fronte ao 28% dos tratados con placebo. No estudo participaron ao redor de 3.000 persoas entre 18 e 65 anos con hemicrania.
Os pacientes foron asignados de maneira aleatoria a un deste catro grupos: terapia combinada (unha soa pastilla que contiña sumatriptan e naproxeno), tratamento só con naproxeno, monoterapia con sumatriptan ou un placebo. Pedíuselles que tomasen a medicación cando a dor da hemicrania fóra de intensidade moderada a severa. As persoas que recibiran terapia combinada cos dous fármacos referiron un maior alivio que os que usaban só un dos medicamentos ou placebo.
Os mellores resultados foron tanto a curto prazo como ás 24 horas en que se evidenciaba un alivio sostido da dor (ata unha 48% fronte ao 35% para sumatriptan, 30% para naproxeno e 18% para placebo). A tolerancia ao tratamento combinado foi boa sen que se rexistrase ningún incremento significativo nos síntomas gastrointestinales, aínda que hai que ter en conta que en certas patoloxías dixestivas non é recomendable o uso de antiinflamatorios.
A autora do estudo, Jan Lewis Brandes, neuróloga do Nashville Neuroscience Group e profesora na Facultade de medicamento da Universidade de Vanderbilt en Nashville (Tennessee, EEUU), razoa o por que dos resultados. «O produto combinado é superior a calquera destes dous fármacos por si sós xa que actúa directamente no proceso que ocorre no cerebro durante a hemicrania: sumatriptan para contraer os vasos sanguíneos e interromper a dor e naproxeno no proceso inflamatorio». Os resultados do estudo aparecen na edición de abril da revista Journal of the American Medical Association.
