Interpretar os resultados dunha análise de ouriños

O sedimento de ouriños: que información dá?

O sedimento de ouriños achega información moi valiosa, non só dos riles e do sistema excretor, senón de todo o organismo e do estado de saúde en xeral dunha persoa. O seu nome débese a que, paira a súa realización e co obxectivo de separar as partes sólidas do líquido, se centrifuga a mostra. E o que se analiza é o pouso ou sedimento resultante. Neste tipo de análise, o que ten maior importancia é o estudo das células presentes, como leucocitos e hematíes.

A presenza de leucocitos, denominados tamén glóbulos brancos, adoita indicar infección urinaria. Cando se detecta, procédese ao cultivo dos ouriños paira poder illar o microorganismo e efectuar un antibiograma paira determinar a súa sensibilidade aos antibióticos.

Nunha micción normal case non deben atoparse hematies, ou glóbulos vermellos. Cando se detectan máis de cinco células por campo, denomínase hematuria. A súa presenza nos ouriños pode deberse a lesións da vía urinaria (pedras, infeccións ou tumores), e iso obriga a un estudo en profundidade.

Si hai microorganismos, significa que hai infección, aínda que tamén é fácil achalos si a mostra non se recolleu en boas condicións hixiénicas.

Outros datos que se detallan nun informe de sedimento urinario son:

• Glicosa: a súa presenza indica niveis elevados de glicosa en sangue.
• Albúmina: en condicións normais, hai pequenas cantidades. Valores anormais deben facer sospeitar dunha enfermidade renal. Os estados febrís e o exercicio intenso aumentan os niveis.
• Células epiteliales: proceden da vejiga e a uretra, e son normais.
• Cilindros: están formados por mucoproteínas que proveñen dos túbulos renais. Os ouriños dun individuo san inclúe menos de cinco por campo microscópico, que poden incrementarse despois de una actividade intensa.
• Cristais: en condicións normais contén cristais (acedo úrico, fosfatos…). A súa análise pode sinalar a composición dos cálculos renais en individuos con cólicos nefríticos.
• Corpos cetónicos: poden observarse en xaxúns prolongados e en estados de descompensación nas persoas diabéticas.
• Densidade: oscila entre 1.012 e 1.024, segundo a inxesta de líquidos.
• pH: os ouriños normais é lixeiramente aceda. Pequenas variacións do pH poden estar inducidas pola dieta e por certos medicamentos.

Análise de ouriños de 24 horas

Hai sustancias que se eliminan polos ouriños que poden interferir e dar resultados erróneos, como algúns medicamentos paira a tose

Cando é necesario estudar de forma máis completa certos aspectos do funcionamento do ril, recórrese á análise dos ouriños recollidos durante 24 horas. Paira tomar a mostra de maneira correcta debe refugarse a primeira micción da mañá paira, despois, recoller todas as micciones durante as 24 horas seguintes nun recipiente adecuado, que fornece o centro de saúde ou, na súa falta, adquirirse nunha farmacia.

Os valores aumentados de creatinina, una proteína de orixe muscular que circula polo sangue e que se elimina a través dos ouriños, adoitan indicar un mal funcionamento. Una das probas máis precisas paira coñecer a saúde dos riles é a comparación dos niveis de creatinina en sangue coa que contén os ouriños emitidos durante 24 horas. Esta determinación denominada aclaramiento de creatinina achega un dato estimativo da cantidade de sangue que pasa a través dos diminutos filtros nos riles, chamados glomérulos, é dicir, da filtración glomerular.

Dado que una das funcións primordiais do ril é a eliminación de auga e sales, o estudo da súa actividade complétase cos niveis de sodio, potasio, cloro e bicarbonato. Os niveis de calcio e fósforo tamén son bos indicadores da saúde deste órgano, ademais de achegar importante información sobre o metabolismo óseo.

A cantidade de proteínas presentes tamén é una boa guía paira coñecer a marcha do ril. Non se atopan nos ouriños, salvo nalgunhas circunstancias como no embarazo ou tras facer deporte. Hai que ter en conta que a súa existencia pode deberse a diversas causas, como febre, inflamacións ou queimaduras. Se non é así, as proteínas nos ouriños poden indicar una alteración no normal funcionamento.

Este estudo tamén permite determinar os niveis dalgunhas hormonas e as súas metabolitos. Dado que moitas hormonas teñen una secreción distinta segundo a hora do día, a medición dos seus niveis durante 24 horas dá una idea máis exacta da actividade das glándulas. As que con máis frecuencia solicítanse son as que miden a actividade das glándulas suprarrenales (cortisol, catecolaminas, esteroides suprarrenales…).

Medicamentos e tóxicos en ouriños

Antes de recoller a mostra de ouriños, aconséllase limparse ben paira impedir que se contamine

A análise dunha mostra de ouriños é a mellor maneira de atopar tóxicos, sustancias psicoactivas e algúns medicamentos no organismo. Utilízase de forma rutineira nos servizos de urxencias e paira descartar a dopaxe dos deportistas. Realízase un test de detección rápida, onde un resultado positivo indica a presenza do tóxico, pero non dá idea da cantidade. En caso de dúbida, ou si queren coñecerse os niveis, os resultados deben confirmarse mediante outras técnicas analíticas.

En ocasións, hai sustancias que se eliminan polos ouriños que poden interferir e dar resultados erróneos, como ocorre con algúns medicamentos paira a tose ou paira a diarrea, que poden dar falsos positivos paira a heroína, pola súa estrutura similar. Por outra banda, un resultado negativo non exclúe pequenas cantidades do tóxico que estean por baixo dos límites que a técnica permita detectar.

Ademais dalgúns fármacos, tamén poden atoparse cocaína, cannabis, anfetaminas e derivados, barbitúricos, benzodiacepinas, metadona e opiáceos.Na maioría dos casos, o tóxico permanece nos ouriños até tres días. Se a sustancia é cannabis e o consumo é esporádico, áchase até ao cabo dunha semana; e si é habitual, persiste até seis semanas. As benzodiacepinas poden detectarse até 15 días despois.