Lentes de sol

Na sociedade actual impúxose a cultura da protección da pel contra os nocivos efectos da radiación ultravioleta e infravermella que nos chega desde o sol. No caso dos ollos, a mensaxe parece non calar entre a poboación e, á vista das estatísticas, é cada vez maior o número de persoas que adquiren lentes de sol en lugares non autorizados, expóndose así a graves prexuízos paira a saúde visual que a mediano e longo prazo poden ser irreversibles.

“Eu non sei si é que non soubemos advertir dos riscos de utilizar lentes de sol que non posúen controis ópticos”, sinala Javier Cañamero, o presidente de Visión e Vida, una asociación declarada de utilidade pública. Desde esta organización ven con preocupación o incremento das lentes de sol nos top manta, mercadillos e outros sitios non autorizados que ao ser adquiridas pon en serio risco a saúde visual.

Segundo Javier Cañamero, en España véndense anualmente 27 millóns de lentes de sol, e desa cantidade, 8 millóns distribúense nas redes ilegais do xa popular top manta. España é un país asollado por excelencia, e iso fai necesaria a utilización de lentes paira protexerse dos raios solares. O problema é que moitas persoas prefiren decantarse só polos ditados da moda e a prezos ínfimos -ás veces até por cinco ou seis euros-, e adquiren produtos que incumpren as normas sanitarias.

O resultado destas compras nada recomendables son as lesións oculares. Conjuntivitis, dores intensas de cabeza ou a intolerancia anormal á luz intensa (fotofobias) están directamente relacionados coa utilización de produtos sen homologar. Estas lentes, segundo explican desde Visión e Vida, non cumpren os mecanismos adecuados paira evitar o paso da radiación ultravioleta aos ollos e as distorsiones anómalas da imaxe.

O máis perigoso de exporse á radiación solar é que esta se almacena no cristalino e non se elimina. Ao cabo dun tempo produce danos terribles como as cataratas. A Organización Mundial da Saúde sinala, respecto diso, que si a esta radiación súmase a paulatina degradación da capa de ozono atmosférica, a consecuencia será que nos próximos anos producirase un elevado incremento das cataratas. Esta lesión é a causante de 17,5 millóns de cegueiras anuais en todo o mundo. Tamén se producen outras patoloxías como úlceras epiteliales, dexeneracións corneales, edemas maculares e dexeneracións retinianas.

As lentes de sol non autorizadas, din os expertos, “enganan” ao ollo, pois una lente escura fai que a pupila se dilate máis e estea máis propensa a recibir a radiación solar. É importante saber que así como existen cremas con factores de protección paira a pel, tamén existen lentes solares con filtros que actúan en función das necesidades do usuario.

Estes filtros van do 0 ao 4. O 0 utilízase paira lugares de pouca luz, paira o inverno, paira o ceo nubrado e as fotofobias.

• O filtro 1 utilízase en cidades con luz e sol pero non en cantidades elevadas. Polo xeral, esta lente ten entre o 43% e o 70 % de absorción da radiación.
• A categoría 2 utilízase paira lugares con moita luz. Inclusive paira invernos moi luminosos. Tamén paira correr, paira andar en bicicleta ou paira estar no campo. Esta é a categoría máis habitual.
• O filtro 3 está previsto paira veráns con moito sol, de maneira que cubran ben os ollos, paira ir á praia ou ao campo en días moi luminosos.
• O número 4 é paira alturas superiores aos 3.000 metros, sobre todo paira a neve. Está especialmente desaconsellado paira conducir automóbiles porque nun túnel, por exemplo, limita a visión case por completo.

Na elección das lentes de sol, o normal, insiste Cañamero, son as de filtro dúas e tres. “Entran en xogo varios factores, por iso sempre se recomenda a opinión dun especialista”, asegura. A adquisición, explica, obedece tamén á sensibilidade da persoa, pois non é a mesma nun individuo louro que nun moreno. “Non hai que deixarse levar pola moda”, engade.

Niso está de acordo Oriol Cusó, responsable de servizos profesionais e institucionais do grupo Indo. Esta empresa lidera a Asociación Europea de Lentes de Sol, ESA en as súas siglas en inglés. Nesta organización agrúpase toda a industria da lente de sol, (este sector move 1.400 millóns de euros ao ano) desde o fabricante até a distribución. Indo é o único fabricante español dentro da asociación. “Eu non creo que a xente prefira as lentes sen garantía de calidade, simplemente creo que non o pensan”, sinala Cusó, quen tamén se mostra preocupado polo fenómeno do top manta e o incremento das lentes con materiais non recoñecidos pola normativa sanitaria.

No que respecta á radiación solar, Cusó subliña o perigo de certos ambientes. E máis se se está exposto con lentes de sol non adecuadas. “A radiación increméntase en función do lugar. Na auga un 30%, na area un 20% e na neve un 90%”, sinala.

Fronte á perigosa exposición á luz solar, a poboación infantil merece un capítulo aparte. Os optómetras alertan da importancia capital de protexer aos nenos dos efectos do sol. É pouco frecuente ver aos pequenos protexidos, e moito menos que leven estes obxectos na praia. Os pequenos, dixo Antonio Olivella, presidente da ESA, requiren especial atención: “Se nos preocupamos de pór crema protectora aos nosos fillos cando van á praia, por que non nos preocupamos dos seus ollos, onde a única protección completa son unhas boas lentes de sol?”.

Os nenos, di Javier Cañamero, son os que teñen máis posibilidade de queimaduras e a súa exposición ao sol sen protección pode producir problemas nos seus ollos no futuro. Poden ter anomalías nas pálpebras e nos lacrimales. Hai nenos aos que lles ocorre isto e a maioría de veces os seus pais non saben por que sucede. O recomendable, segundo explican os expertos consultados, é buscarlles lentes adecuadas para que non sentan incómodos polo sol.

Un estudo da ESA levado a cabo o pasado ano indica que dous de cada tres europeos usan lentes de sol, sendo os franceses os máis equipados e os españois os que menos. A investigación sinala que en Francia, España, Italia, Reino Unido e Alemaña, o cidadán ten una media de dúas lentes de sol. Os europeos, indica o estudo, compran con pouca frecuencia este produto, os ingleses son os que renovan máis dunha vez ao ano e os franceses, e, en especial os alemáns, esperan algúns anos paira comprar unhas lentes de sol novas.

En relación cos lugares de compra habituais, di o estudo da ESA, tres de cada catro persoas sinalan as ópticas, especialmente os italianos. Os europeos tamén compran en supermercados, tendas de deporte, tendas especializadas de sol, grandes almacéns, tendas de moda e farmacias.

Estas son as recomendaciónsda Asociación Visión e Vida paira a adquisición de lentes de sol de calidade:

• Prestar atención a márcaa “CE” como estándar mínimo de calidade.
• Deben cumprir o estándar europeo sobre lentes de sol (EN 1836: 1997). Esixir que a lente de sol teña especificado o número de categoría de filtro (factor de absorción). Pida a opinión dun profesional na elección.
• Esixir que as lentes teñan filtros paira a radiación UVA (con garantía demostrable).
• Preferir as lentes de alta calidade.-Sería recomendable que a lente tivese a maior protección lateral posible.
• No caso de ser miope, hipermétrope ou astígmata, pór atención á compensación óptica das lentes no caso de adquirir lentes de sol graduadas.
• As lentes de sol non están fabricadas paira protexer as estruturas oculares na observación directa das eclipses solares ou paira broncearse con raios UVA.
• Non importa a súa cor, pero son aconsellables o gris ou o marrón (os que menos modifican as tonalidades).
• A lente de sol na gradación adecuada é recomendable paira calquera época do ano na que gocemos de actividades no exterior.
• Utilizar estoxos resistentes a golpes e caídas.