O deporte de moda nos ximnasios chámase crossfit. Combina exercicios ximnásticos, de forza e aeróbicos para facer traballar ao corpo a resistencia, a potencia, a técnica, a velocidade, a axilidade, a flexibilidade e a forza. Pero obriga a executalos nun tempo determinado e cun número de repeticións que poderían pór ao límite ao noso organismo con consecuencias indesexables, ademais das típicas lesións. Por iso, o coordinador do grupo de traballo de Cardiología do Deporte da Sociedade Española de Cardiología (SEC), Luís Serratosa, considera que nos ximnasios onde se practica, os chamados boxes, “debería esixirse un recoñecemento médico mínimo”. O tamén xefe de servizo de Rehabilitación e Medicamento do Deporte do Hospital Quirónsalud Madrid detalla nesta entrevista quen deberían facer exercicios de menos intensidade e que precaucións tomar.
O principal problema do crossfit é que cando se practica con escaso control, sen ter en conta as condicións particulares de cada deportista, os problemas son traumatológicos, de lesións.
“Resúltanos difícil facer unha transcrición onde podamos reflectir unha intensidade máxima límite polo exercicio que se fai”Nas estatísticas non aparecen casos de morte súbita por practicar crossfit, porque o normal é que se mostren de deportes con máis practicantes e historia. E casos houbo moi poucos. Pero o crossfit non ten un efecto especialmente prexudicial en relación coa morte súbita que o que rexistran outros deportes de alta esixencia en canto ao compoñente aeróbico (cardio) e de forza. É máis probable que pase en suxeitos cunha cardiopatía con risco de sufrir unha arritmia maligna, que é o que antecede a unha parada cardíaca. Non é que supoña un risco para xente sa, para nada.
No caso de miocardiopatías (que afectan o músculo cardíaco), a alta intensidade aceleraría a deterioración e progresión da enfermidade, polo que debemos indicar deportes de menos intensidade. E para os que teñen un problema valvular (insuficiencia ou estenosis valvular), recomendámoslles que realicen deportes de menos intensidade e que requiran un menor compoñente de forza.
En deportes onde se pode controlar máis a intensidade (carreira, natación…) é máis sinxelo. Pero neste caso é complicado. Non é tan fácil controlar a intensidade do exercicio de forza nin a intensidade da esixencia aeróbica, porque en xeral son esforzos máis intensos e repetidos, pero máis curtos. Resúltanos difícil facer unha transcrición onde podamos reflectir unha intensidade máxima límite polo exercicio que se fai. Pódese facer un maior descanso, que os esforzos sexan con menos peso…
“O box debería dispor dos medios necesarios para atender un evento cardíaco grave de forma adecuada, inmediata e efectiva”Nunha persoa sa o máximo debe ser aquel que lle permita facer desde o principio a progresión apropiada na intensidade do exercicio. Debe ir de forma gradual, para que a adaptación sexa a adecuada tanto desde o punto de vista musculoesquelético como cardíaco. E se se ten algún problema cardíaco, é probable que aí si fixemos unha intensidade límite. Xeralmente, non debe superar o 85 % da frecuencia cardíaca máxima ou o 50-60 % do peso máximo que pode levantar nunha repetición. Terao que decidir o especialista en relación con cada problema.
Controla o adestramento, polo que o desexable é que sexa unha persoa con suficiente formación e coñecementos e que, en canto detecte algún síntoma anormal, dígalle ao seu cliente que se faga un recoñecemento médico. Isto sería conveniente facelo antes, pero normalmente faise demasiado pouco.
Como pasa na maioría dos deportes. Como non existe unha normativa… Pero nos ximnasios debería esixirse que se faga un recoñecemento médico mínimo. Ademais, deberíase dispor, como en calquera instalación deportiva, dos medios necesarios por se nalgún momento hai que atender un evento cardíaco grave de forma adecuada, inmediata e efectiva, como persoal formado en reanimación cardiopulmonar e un desfibrilador.
O importante é que o faga un especialista que teña a suficiente formación e experiencia en recoñecementos médicos en deportistas. Todos os organismos de España e outros países recomendan que, como mínimo, fágase unha historia clínica que recolla se houbo antecedentes familiares de individuos que tivesen algunha enfermidade cardíaca hereditaria ou que tivesen unha morte súbita; unha exploración física na que se busquen aqueles síntomas de alarma, como pode ser algún sopro anormal ou outras alteracións que nos poidan indicar que detrás pode haber unha cardiopatía; e un electrocardiograma en repouso. Se son normais, non fai falta ningunha outra proba adicional. Se nalgunha delas atopamos hai algo anormal, necesitaremos facer outro ecocardiograma ou unha proba de esforzo.
Se todo é normal, é unha persoa nova e non tivo problemas nin síntomas, nin antecedentes familiares, en xeral non é necesario facer ningunha proba. Con máis de 35 anos, fumador, con colesterol alto, con antecedente familiar de problemas coronarios, haberá que facer as adicionais que comentei.
