Aumento do fluxo, prurito intenso e, mesmo, sensación de mal cheiro son algúns dos síntomas polos que as mulleres acoden, sobre todo no verán, ao médico. De feito, as vulvovaginitis son a primeira causa de consulta na atención primaria de ginecología no período que abarca de maio a outubro. Neste artigo descríbense cales son as causas máis frecuentes que provocan molestias vaginales e que medidas hixiénicas poden previlas e alivialas.
As vulvovaginitis: en que consisten?
As vulvovaginitis son unha inflamación dos xenitais externos, da zona vulvar e vaginal, que se caracterizan por síntomas como picor, enrojecimiento local, sensación de quemazón e que, ás veces, acompáñanse de incremento do fluxo que pode ser esbrancuxado, amarelado e, mesmo, marrón verdoso.
Moitas vulvovaginitis non infecciosas poden estar relacionadas coa falta de estrógenos da menopausa
Estas molestias aumentan no verán, momento no que máis se acode ás piscinas, permanécese máis tempo cun bañador húmido, súase máis e pérdense máis secreciones. Segundo Xema García Gálvez, xinecóloga e asesora experta de Centradaenti de TENA Lady, na época estival increméntanse as consultas relacionadas con molestias vulvovaginales porque, ademais das accións que contribúen a alterar o microambiente vaginal, hai que ter en conta que “a zona vulvovaginal e perineal require un coidado e hixiene específicos debido aos seus particulares características fisiológicas, que cambian ao longo da vida da muller, e ao elevado risco de contaminación microbiana, sexa por unha hixiene íntima incorrecta, cambios hormonais, tensións e variación do pH coa idade”, engade.
As vulvovaginitis clasifícanse como infecciosas e non infecciosas. As primeiras adoitan estar provocadas por fungos como a Candida albicans, un microorganismo que se reproduce en zonas húmidas con pH acedo. Así mesmo, moitas vulvovaginitis non infecciosas poden estar orixinadas por atrofia xenital secundaria á falta de estrógenos inherente á menopausa, por sequedad asociada ao uso de anticonceptivos de baixa dose hormonal ou, algunhas veces, por unha gran sensibilidade da pel e as mucosas, despois de regras abundantes ou de relacións sexuais, entre outras.
Que facer ante as primeiras molestias xenitais
Ante os primeiros síntomas recoméndase usar unha solución limpadora que hidrate e suavice
Cando xorde picor e escozor, ademais de secreción vaginal esbrancuxada, García Gálvez recomenda utilizar unha solución limpadora que hidrate e suavice a zona íntima, pero con matices.
“Se se está na menopausa, débese escoller unha con pH alcalino, como aquelas con extracto de bardana polas súas propiedades antipruriginosas e antibacterianas, ou con Aloe beira, pola súa calidade de hidratar e rexenerar a pel”, avisa. Ademais, nesta etapa, aumenta o pH vaginal, a pel vólvese máis seca e, a miúdo, sófrense perdas de ouriños que provocan máis irritación na zona xenital.
Se a muller está en idade fértil, é preferible que a solución limpadora conteña un pH acedo e propiedades antimicrobianas, con clorhexidina (antiséptico) e caléndula, entre outras.
E, por último, esta experta puntualiza que, durante o embarazo, o pH vólvese tan acedo (3,5) que, xunto coa maior produción de fluxo, facilita a infección por fungos e, neste caso, é beneficioso utilizar produtos que axuden a alcalinizar o pH e que conteñan, por exemplo, árbore de té.
Como previr as vulvovaginitis
Para previr estas molestias xenitais é básico adoptar unhas medidas de hixiene adecuadas. García describe unhas sinxelas recomendacións:
A vagina secreta moco que, en condicións normais, é de cor transparente que pode volverse branco ou lixeiramente turbio e sen cheiro ou lixeiro cheiro acre. A cantidade e a consistencia varían ao longo de todo o ciclo menstrual, xa que depende da cantidade de estrógenos que circulan polo organismo. Pode aumentar ou volverse fibroso a mediados do ciclo menstrual ou cando se está ovulando. Así que se o fluxo vaginal, de forma súbita, cambia de cor, cheiro ou consistencia ou de cantidade, pode ser sinal dun problema subxacente, como unha infección.
É frecuente que as mulleres usen salvaslip cando as cantidades de fluxo son importantes. A pesar de que é un produto que ten os seus detractores, quen esgrimen que non permite a transpiración, reteñen as secreciones e maceran a vulva, e que é mellor optar por cambiarse a roupa interior de forma máis frecuente, García Gálvez opina que non é un mal produto en absoluto e apunta que o problema é que hai que recambiarlo a miúdo para evitar un ambiente húmido inadecuado. De feito, “moitas mulleres senten máis seguras usándoo”, asevera.