A disfunción eréctil, popularmente coñecida como impotencia, é un problema frecuente que a miúdo non se valora de forma adecuada. Este trastorno ten un impacto negativo na calidade de vida das persoas afectadas que, con frecuencia, vívena en silencio, non transmiten o problema aos profesionais e desconfían da eficacia dos fármacos utilizados no seu tratamento. Agora, un estudo achega novos datos ao sinalar á propia actividade sexual como preservadora da función eréctil.
Imagen: Alejandra Mavroski
Ter relacións sexuais con regularidade ten un efecto protector fronte ao desenvolvemento de disfunción eréctil (DE) nos homes con idades comprendidas entre os 55 e 75 anos. Así conclúe unha investigación efectuada na Universidade de Tampere, Finlandia, sobre unha mostra de 989 homes, aos que se realizou un seguimento ao longo de cinco anos. Para o estudo excluíronse aqueles suxeitos que presentaban DE ao comezo do estudo.
Os resultados indican que os homes que mantiñan relacións sexuais menos dunha vez por semana rexistraban o dobre de probabilidades de desenvolver DE en o seguintes cinco anos, en comparación cos que o facían polo menos unha vez á semana. E cando se comparaban cos que practicaban o sexo tres ou máis veces por semana, o risco era case catro veces maior. O estudo, liderado por Juha Koskimaki, foi publicado na revista “American Journal of Medicine”.
Factores determinantes
Ademais da idade, contémplanse outros elementos como a presenza de enfermidades -a diabetes-, que poden provocar DE. No estudo tivéronse en conta estes elementos a fin de que non nesgasen os resultados e, unha vez tidos en consideración, a frecuencia da actividade sexual seguiu sendo un factor determinante. Segundo os autores, este beneficio podería explicarse a través dun efecto da actividade sobre os vasos sanguíneos do pene. Probablemente, a actividade sexual axudaría aos homes a preservar a súa función eréctil, do mesmo xeito que o exercicio mantennos en forma.
A disfunción eréctil está considerada un marcador de alteración vascular xeneralizada
A DE é a incapacidade de conseguir e manter unha erección suficiente que permita unha relación sexual satisfactoria. É un problema frecuente que aumenta coa idade. O estudo “Massachusetts Male Aging Study” (MMAS), efectuado entre 1.709 homes sans, atopou unha prevalencia de disfunción erectil do 40% en homes de máis de 40 anos e do 70% nos maiores de 70 anos (o 17% leve, o 25% moderada e DE completa en aproximadamente o 10%). Outro estudo efectuado en España constatou que o 12% dos españois entre 25 e 70 anos presentan disfunción eréctil.
Numerosos factores poden alterar os mecanismos fisiológicos da erección. O 80% dos casos de DE son debidos a unha causa orgánica, e a máis frecuente é a enfermidade vascular, seguida dos problemas neurológicos e hormonais. O 20% restante son de causa psicolóxica, aínda que en moitos casos ambos os factores están implicados. Ata hai pouco considerábase que este trastorno formaba parte do proceso natural de envellecemento e aceptábase como tal.
A disfunción, indicador de saúde
Nos últimos anos, este concepto ha ido cambiando. A aparición de estudos que relacionan a DE con afectación vascular sistémica provocou que lla considere un marcador de alteración vascular xeneralizada. A erección é un proceso neurovascular no que os vasos sanguíneos do pene xogan un papel importante. Así, pacientes fumadores, con enfermidade coronaria, diabetes ou hipertensión, teñen unha maior taxa de impotencia.
Con esta premisa é lóxico pensar que, en certos casos, a DE non é só un problema local senón que pode ser o sinal que alerte de enfermidade vascular noutras localizacións. Isto significa que en todo suxeito con DE debe avaliarse o risco cardiovascular e, unha vez establecido, tomar as medidas apropiadas. A DE ten un impacto negativo na calidade de vida das persoas afectadas que a miúdo a viven como un tema tabú, e que non transmiten o problema ao profesional sanitario por diversos motivos: por incomodidade e por temor de que os medicamentos dispoñibles para o tratamento poidan ter consecuencias cardíacas desfavorables.
Consultar este problema cun especialista pode ser importante para detectar se hai un risco cardiovascular engadido que convén avaliar. Así mesmo, tamén é importante coñecer que o tratamento farmacolóxico para mellorar a disfunción eréctil resulta eficaz e seguro cando se seguen as súas indicacións de forma correcta.
Dous estudos presentados recentemente na reunión anual da American Urological Association en Orlando, Florida (EE.UU.), avalían a eficacia dun novo tratamento para a disfunción eréctil. O eixo central da investigación é a terapia cun xene chamado Maxi-K, relacionado cos problemas de erección. Nos dous estudos utilizouse un método coñecido como transformación, que consiste na alteración xenética dunha célula mediante a incorporación e expresión de material xenético externo (ADN).
O primeiro estudo consistiu na inxección do devandito xene nos penes de 11 pacientes de disfunción eréctil que non tiveran éxito con outros tratamentos, incluído o sildenafilo (Viagra ®). Os resultados mostraron que a transferencia xenética tiña efectos favorables para os pacientes que tiveron unha función sexual normal durante seis meses, aínda que logo volveron ao seu estado previo. Calcúlase que dúas dose ao ano serían suficientes para que a maioría dos homes mantivese unha función sexual normal.
Segundo Arnold Melman, investigador principal do estudo e profesor do Colexio de medicamento Albert Einstein de Nova York, EE.UU., “a tecnoloxía de transferencia xenética ten o potencial de mellorar a longo prazo a disfunción eréctil, melloría que non se ten cos fármacos, que só actúan puntualmente”. Durante os dous anos de tratamento, ningún dos pacientes informou sobre efecto secundario adverso, polo que se considera que a terapia é segura.
O segundo estudo foi realizado con catro monos, quen foron previamente alimentados cunha dieta rica en graxa para reducir o seu apetito sexual. Seguidamente fornecéuselles o xene Maxi-K e estudouse o seu comportamento. Os investigadores observaron que o número de erecciones parciais e completas aumentou en cinco veces do mesmo xeito que aumentou tamén a frecuencia de eyaculaciones. A terapia tamén modificou positivamente o seu comportamento, facéndoos máis sociables e máis comunicativos coas femias.
