Un botiquín para o fogar debe incluír tanto material como medicamentos para tratar os problemas de saúde banais. Como normas xerais, a Sociedade Española de Medicamento Familiar e Comunitario (semFYC) lembra que se han de conservar sempre os seus envases e prospectos, revisar as súas datas de caducidade e gardalos lonxe do alcance dos nenos, entre outros aspectos. O de viaxe, ademais, debe prepararse para o destino e a duración do traxecto. Neste artigo explícase como deber ser un botiquín caseiro e un de viaxe, e que medidas de seguridade hai que ter en conta.
Nas viaxes de toda índole non debe faltar nunca un botiquín que conteña os fármacos necesarios para o perfil dos viaxeiros, as súas enfermidades e as características do traxecto. Pero, serven os mesmos medicamentos do botiquín de casa? O óptimo é dispor dun kit básico para o fogar e outro de viaxe, segundo a Sociedade Española de Medicamento Familiar e Comunitario (semFYC).
O botiquín de viaxe
O botiquín de viaxe debe conter o necesario, acorde ao lugar de destino e a duración da viaxe“O kit idóneo cobre as necesidades básicas, ocupa pouco espazo e está ben ordenado”, segundo a semFYC. Esta norma é válida tanto para o doméstico como para o de viaxe. Pero, ademais, este último “debería ser máis lixeiro que o de casa, portátil e resistente, para protexer os medicamentos de posibles golpes e salpicaduras”, informa Elena Muñoz, médico de familia do Centro de Saúde Escastell, de Menorca, e do Programa de Actividades Preventivas e de Promoción da Saúde (PAPPS) da semFYC. De feito, algúns fármacos, como a insulina, a atropina e o glucagón, xa van provistos dun soporte especial.
Este botiquín debería conter o estritamente necesario, acorde ao lugar de destino e a duración da viaxe. No caso de destinos tropicais, ten que incluír un repelente de mosquitos, un preparado para purificar a auga, a base de iodo, fármacos para a profilaxis da malaria e outros produtos aconsellados nos centros de saúde internacional ou de Sanidade Exterior de cada comunidade. A eles debería acudir o viaxeiro con suficiente antelación para planificar ben o traxecto desde o punto de vista de protección da saúde. Alí recoméndanse vacúas e dáse consello médico para evitar contraer enfermidades transmisibles.
Medidas de seguridade para o botiquín de viaxe
Ademais, os enfermos crónicos deben levar todos os medicamentos necesarios para tratar a súa enfermidade, porque en certos países podería resultarlles difícil adquirilos. Así ocorre no Reino Unido coa insulina, que non se pode conseguir sen a receita dun médico do país, o que implicaría pedir unha cita médica para obtela. Noutros casos, como en EE.UU., pode haber problemas para introducir certos medicamentos, segundo información de Muñoz.
Por iso é polo que se aconselle aos viaxeiros levar consigo as receitas médicas dos fármacos que transporte, para evitar problemas nas aduanas, así como un informe do seu médico actualizado sobre a enfermidade crónica que padece e a medicación que necesite; coñecer ben o seu seguro de saúde e o de viaxe; e anotarse o teléfono ao que chamar, se lle sobrevén algún problema de saúde.
Se levan de viaxe só algunhas pastillas (como dous comprimidos de paracetamol e dous de ibuprofeno), non é recomendable mesturalas todas nun envase e, no canto diso, é mellor recortar o blíster e asegurarse de que quedase o seu nome no dorso ou, se non, escribilo cun rotulador indeleble, comenta Muñoz.
Tamén é conveniente levar máis cantidade da medicación necesaria e gardala en dous sitios distintos por se se extravía ou a rouban; transportala na bolsa de man no canto de facturala, para evitar que o viaxeiro se atope sen ela no destino; levar os líquidos, como colirios ou pingas oculares para lentes de contacto, en envases novos sen abrir; asegurarse de que os medicamentos estean ben pechados para impedir calquera contaminación; conservalos nas condicións de luz e temperatura adecuadas; e cerciorarse de que queden fose do alcance dos nenos.
Consellos para o botiquín de casa
O botiquín de casa debe incluír tanto material como medicamentos para tratar os problemas de saúde banais. Como normas xerais, a semFYC lembra que se han de conservar sempre os seus envases e prospectos, non se poden mesturar nun mesmo envase e débese revisar a súa data de caducidade. Tamén apunta que o botiquín debe gardarse nun lugar seco, fresco, con pouca luz e fóra do alcance dos nenos e ser adecuado para as enfermidades das persoas que viven no domicilio.
En síntese, este kit doméstico debería incorporar:
- Material para feridas simples que se poden limpar, sen recorrer a un profesional sanitario (só cando sexan grandes, profundas ou estean infectadas): unha solución antiséptica, gasas estériles, esparadrapo adhesivo, tiritas, luvas, pinzas (para extraer un corpo estraño) e tesoiras.
- Para tratar a dor leve e a febre: analxésicos como ibuprofeno e paracetamol (tamén antitérmico) e un termómetro.
- Para as picaduras e reaccións alérxicas ante plantas ou insectos: crema de hidrocortisona e dexclorfenidramina.
- Para as queimaduras leves, de primeiro grao: unha crema de cortisona e unha crema hidratante, salvo que a ferida sexa grande, nese caso débese consultar.
O autocuidado comprende tres vertentes. A primeira é a promoción da saúde e a prevención das enfermidades a través da alimentación, o exercicio físico, evitar os hábitos tóxicos, realizar actividades e gozar do tempo libre.
A segunda é o manexo dos síntomas menores ou doenzas leves, que requiren certa educación en autocuidado para a súa manexo, como o estreñimiento, os vómitos, unha pequena ferida, unha queimadura leve e para os que non se require consultar a un profesional sanitario, a menos que se compliquen.
E, por último, a terceira vertente é o autocuidado por parte dos pacientes con enfermidades crónicas, como os diabéticos ou os asmáticos.
“O botiquín relaciónase coa segunda vertente, para tratar os síntomas leves”, precisa Elena Muñoz, médico de familia do PAPPS da semFYC.
