Pódese “morrer de pena”. Aínda que soe esaxerado, o certo é que durante o proceso de duelo pola morte dun achegado, o organismo debilítase en gran medida pola situación de tensión á que se ve sometido. O aumento do ritmo cardíaco, a presión arterial e a coagulación sanguínea que provoca a tensión poderían ser a causa do aumento das probabilidades de sufrir un ataque ao corazón xusto despois do falecemento dun ser querido. O apoio familiar e dos amigos, así como a asistencia médica, son fundamentais para soportar a situación e minimizar os riscos.
Despois da morte dun ser querido, a probabilidade de sufrir un infarto é un 20% superior á normal. Aínda que co paso dos días o risco redúcese, permanece elevado durante unha semana. As causas achácanse á tensión psicolóxica causado polo sufrimento intenso, a angustia e a desazón que provoca a pena. Estas son as conclusións dun recente traballo publicado na revista “Circulation”, da American Heart Association, levado a cabo en case 2.000 pacientes que superaran un ataque ao corazón entre 1989 e 1994. Un total de 270 individuos sinalaron perder polo menos un ser querido nese período e 19 dos ataques rexistráronse apenas 24 horas despois do falecemento.
Duelo polo cónxuxe
Este traballo mostra tamén que, a longo prazo, os afectados pola perda da súa parella teñen máis risco de morrer de enfermidades cardíacas ou accidentes cerebrovasculares no futuro. Aínda que os científicos, da Universidade de Harvard en EE.UU., constatan que o risco para sempre de sufrir un infarto de miocardio por este motivo é moi baixo, aconsellan coidarse nos momentos de perda e buscar atención médica para vixiar os síntomas asociados, como dor no peito e dificultade para respirar. Tamén os familiares dos afectados deben proporcionar apoio inmediato para axudar a previr este tipo de incidentes, sobre todo, ao comezo do proceso do duelo.
Por norma xeral, os infartos provocados por tensións só ocorren en persoas con enfermidade subxacente do corazón, polo que se debe facer fincapé sobre todo nestas cando se enfrontan ao falecemento dun ser querido.
Duelo: dor, angustia e falta de soño
Hai que vixiar ás persoas con enfermidade cardiovascular cando se enfrontan ao falecemento dun ser querido
O proceso fisiológico que ocorre durante o proceso de duelo explica, en parte, as conclusións do estudo. Durante este tempo, as persoas dormen pouco, perden o apetito e aumentan os niveis de cortisol, unha hormona que se libera cando se sofre tensión. Como consecuencia, aumenta o ritmo cardíaco, a presión arterial e a coagulación do sangue.
Ademais, os problemas para durmir e a perda do apetito alteran o medio interno do organismo e contribúen a danar o corazón. Por último, os científicos sinalan que o duelo tamén pode facer que moitas persoas abandonen ou descoiden a súa medicación, fundamental se son fármacos para o control de enfermidades cardiovasculares.
Duelo e corazón
O duelo é unha resposta normal e, sobre todo, saudable ante a morte dun ser querido; é máis, é necesario pasar por el para non caer en futuros problemas psicolóxicos. O sentido é recuperarse da perda coa aceptación da mesma e pode durar entre seis e doce meses. Sumados aos anteriores, os ataques de pranto, mareo, nó na garganta, sensación de que o que ocorre non é real, dores de cabeza, hiperventilación, náuseas, axitación e irritabilidad, tristeza, depresión, cansazo, dificultade para concentrarse e problemas para durmir, son síntomas frecuentes tamén.
Aínda que a dor inicial é forte, diminúe co paso do tempo. No entanto, o duelo poida que non desapareza por completo. As primeiras sensacións son de negación e non aceptación do que ocorre. Tamén pode producirse un shock emocional que faga que a persoa se esqueza do vivido en momentos concretos. O camiño habitual é aceptar aos poucos a perda. Aínda que o proceso pode alongarse, son as cousas do día a día as que fan que o afectado senta cada vez mellor e o que lle permitirá organizar de novo a súa vida.
A etapa final chega cando se volve a investir o tempo en actividades que quizá se habían abandonado e empréndense novas relacións persoais, a pesar de que o sentimento de culpabilidade a miúdo aflora neste momento. Falar do tema con outras persoas, durmir e comer ben, e facer exercicio con regularidade, mellora a sensación de benestar global do organismo, tamén no aspecto psicolóxico. Convén evitar o alcol, xa que pode aumentar a sensación de estar deprimido. Tamén é importante prorrogar decisións importantes ata que un senta mellor, así como reservar un tempo persoal para chorar, sentir rabia ou, simplemente, non sentir nada.
A tensión quita anos de vida? O sufrimento fai enfermar? Son preguntas expostas no novo estudo que acaba de pór en marcha a Sociedade Catalá de Medicamento Familiar e Comunitario (CAMFiC), co obxectivo de comprobar se situacións de tensións e depresión predisponen a sufrir síndrome metabólico, que na actualidade sofre un 15% da poboación española. Anteriores estudos xa afirmaron que a tensión altera o sistema inmunológico e provoca o desenvolvemento de infeccións ou enfermidades.
Se unha persoa sen factores de risco de síndrome metabólico, ante unha situación de tensión, por ansiedade , depresión, acontecementos vitais estresantes (como a perda dun ser querido) ou por unha pobre calidade de vida ve aumentadas as súas probabilidades de enfermar, habería que considerar o aspecto psicolóxico no seu desenvolvemento.
