Un artigo utilizado no proceso de desenvolvemento e crecemento dos nenos, o andador, está no ollo do furacán. Un informe elaborado por un equipo de médicos irlandeses puxo en dúbida a funcionalidade e a conveniencia de usar un elemento infantil moi estendido en fogares de todo o mundo durante as últimas décadas. O emprego do tradicional tacatá, ese que ten forma circular con rodas que facilitan o desprazamento do neno e que non hai que confundir co chamado correpasillos, foi desaconsellado polo grupo investigador dublinés tras chegar á conclusión de que «retarda o desenvolvemento» dos pequenos. O estudo científico foi levado a cabo en colaboración cos pais dun total de 190 bebés: 107 nenas e 83 nenos.
Nun artigo publicado pola prestixiosa revista médica británica The British Medical Journal infórmase de que o uso do andador atrasa o gateo e o momento en que se empeza a andar, entre outras funcións motrices. A directora da investigación, a doutora Mary Garrett, asegura que o desenvolvemento dos bebés que usan tacatá é «bastante máis lento» se se compara con aqueles pequenos que non o utilizan. Segundo os datos achegados polos expertos, a maioría dos nenos que se serven do andador comezan a usalo a partir das 26 semanas de vida e abandónano ás 54. Garrett precisa que a duración media do emprego do andador «sitúase ao redor das 26 semanas».
Antonio Calvo, médico especialista en ortopedia infantil do hospital biscaíño de Cruces, asegura non estar «nada sorprendido» polos resultados da investigación e móstrase «totalmente contrario» ao emprego deste aparello. «Os bebés contan cunha serie de terminacións sensitivas e térmicas que curiosamente se concentran no pé. Ese é un punto fundamental no crecemento e o proceso cognoscitivo dos nenos. Trátase dun órgano de información táctil, moi importante, que o tacatá anula co paso de tempo», explica.
O primeiro paso
O informe médico confirma a existencia de diferenzas considerables entre os nenos que utilizan o andador e os que non, sobre todo á hora de establecer o momento en que conseguen porse de pé e andar sen axuda dun adulto. Mentres os primeiros tardan un total de 57 semanas en estar de pé polos seus propios medios, os segundos empregan algo máis de 53. As cifras tampouco cambian cando se trata de «camiñar sen apoios». As conclusións da investigación revelan que os nenos que usan o tacatá tardan tres semanas máis en dar o seu primeiro paso que o resto dos pequenos.
Calvo avoga en todo momento por deixar que os nenos aprendan sós. «Os bebés que crecen de forma natural, sen o tacatá, adquiren o equilibrio e a forza necesaria para o seu desenvolvemento moito antes que os nenos que o utilizan», argumenta. Aínda que descarta que o emprego do andador poida ter consecuencias nocivas para os pequenos nun futuro, si considera que «poderían darse algunhas anomalías». «Non me gustaría crear alarma social pero se se fixese un estudo pormenorizado, cunha serie de estatísticas de seguimento, estou seguro de que en pouco tempo atopariámonos/atopariámosnos con algún tipo de anomalías nos xeonllos e os pés dos pequenos», vaticina.
O rexeitamento deste ortopeda cara ao andador lévalle a soster que os nenos que o usan «son máis torpes» que o resto. «O neno apréndeo todo cun control. Os que gatean fan un adestramento físico e intelectual, porque aprenden; e os que usan o tacatá son máis propensos a sufrir lesións. No entanto -subliña Calvo- se os pais decídense polo andador han de ter en conta que os pés deben chegar claramente ao chan».
O fenómeno dos tacatás propagouse en España nos anos 60 e 70. Segundo Antonio Calvo, o seu uso no día de hoxe «é menor» que hai uns anos, pero «segue existindo».
