Ortodoncia para adultos: cousas que debes saber

A ortodoncia estivo sempre asociada á infancia e a adolescencia polo proceso de crecemento, pero conseguir uns dentes ben aliñados xa non ten idade. Desde hai uns anos, as malformacións na dentadura corríxense xa en calquera persoa. Segundo un estudo realizado pola Clínica Curull, “estímase que, na actualidade, máis do 35% das persoas que se someten a tratamentos de ortodoncia teñen 20 anos ou máis” e que a maioría delas recoñece que o fai por razóns estéticas. Este é precisamente o principal motivo polo que a maioría das persoas adultas recorre á ortodoncia (nun 67% dos casos). Tamén moitos o fan porque na súa adolescencia non se someteron a ela aínda necesitándoo ou, se o fixeron, non se realizou de maneira correcta (e porque os sistemas que se aplicaban entón non son tan eficaces como os de agora).

Segundo informa a Clínica Curull, en moitos casos dáse por finalizado o tratamento de ortodoncia cando son necesarios “protocolos de retención” para evitar ter que volver someterse a outro tratamento. Son aparellos fixos que se colocan na boca para que as pezas dentais non regresen á súa posición inicial, xa que estas teñen unha tendencia natural a moverse.

Ortodoncia para todos

A xeración e desenvolvemento de distintos tipos de ortodoncia cada vez máis sofisticados permitiu, nos últimos anos, aplicalos tamén a adultos. Lonxe queda xa a crenza de que a ortodoncia é só para nenos ou adolescentes. Esta especialidade xa non ten límite de idade, aínda que os expertos recoñecen que a máis apropiada sitúase entre os 12 e os 15 anos, cando a dentición xa é completa, ou antes, se se detectan problemas dentais. Canto antes actúese, máis efectivos serán os tratamentos e menos irreversibles os danos que poidan provocar nun futuro.

O tratamento en adultos pode ser máis complexo e, nalgúns casos, necesítase a colaboración de distintos especialistas

Que fai que xurdan problemas dentais? Entre os principais factores que inflúen no desenvolvemento da boca están a alimentación, os hábitos e a herdanza xenética. As técnicas de ortodoncia, ademais de corrixir problemas estéticos nos adultos, poden liquidar problemas de saúde dental como patoloxías de mandíbula rota.

Pero debe terse en conta que este tratamento en adultos pode ser máis complexo que en nenos e, nalgúns casos, mesmo pode necesitar a colaboración non só do ortodoncista, senón do periodoncista (especializado en prevención, diagnóstico e tratamento de enfermidades periodontales como as das encías), do dentista e do cirurxián máxilofacial.

As técnicas que se utilizan para o tratamento correctivo, dirixido sobre todo a corrixir unha maloclusión consolidada, son, segundo a Sociedade Española de Ortodoncia, de tres tipos distintos:

• Aparellos funcionais. Están indicados durante a dentición mixta ou temporal. Os aparellos modifican o funcionalismo do sistema sobre o que actúa, cambian a dirección e intensidade das forzas musculares e transfórmanas producindo desprazamentos dentarios ou maxilares correctivos.
• Aparellos removibles. Son aparellos de “quita e pon”, usados durante o crecemento do neno co fin de corrixir anomalías funcionais, esqueléticas ou hábitos en desenvolvemento. Estes aparellos son distintos de acordo á anomalía que sufra o menor. Coñecidos como placas, empréganse sobre todo para a expansión dos maxilares, para corrixir apiñamientos leves de dentes e para movementos dentarios específicos.
• Aparellos fixos. É o clásico sistema de ortodoncia con brákets cementados en cada dente e unidos entre eles por un arco metálico. En cada revisión, o especialista activa estes brákets para que os dentes váianse movendo e aliñando aos poucos, conseguindo a estética e a funcionalidade adecuadas. A diferenza dos outros dous aparellos, estes poden desprazar de maneira individual todas as pezas dentarias en calquera dirección. Con eles úsanse elásticos ou gomas intermaxilares, que permiten a presión necesaria para mover dentes e maxilares.

Tipos de ortodoncia

Os tratamentos duran entre un ano e medio e tres anos. A SEDO matiza que a recomendación de iniciar os tratamentos correctivos cara aos 12 anos “non significa que non poidan empezarse na adolescencia ou na idade adulta”, aínda que nestes casos os tratamentos terán obxectivos e resultados distintos. Si lembra a importancia de, unha vez acabado o tratamento con aparellos, continuar cos retenedores, deseñados para manter os dentes ata que o óso e as encías adáptense ao cambio; por tanto, son temporais.

A ortodoncia tamén pode ser visible (a clásica) ou invisible:

• Brákets de cerámica. Poden ser translúcidos ou transparentes e péganse na superficie exterior dos dentes. Non conteñen metal visible e non interferen na fala.
• Invisaling. É un método case invisible que aliña os dentes mediante un sistema de alineadores ou fundas de plástico transparente. Son removibles (quítanse e ponse) e están feitos a medida para o paciente. Con este tipo de ortodoncia non é necesario levar brákets.
• Ortodoncia lingual. Os aparellos son similares aos brákets clásicos, pero coa diferenza de que van enganchados na parte interna dos dentes, de maneira que están ocultos.