Os oídos son un punto vulnerable das persoas que acoden de maneira asidua ás piscinas (en especial, os nenos). A humidade mantida no conduto auditivo pode facilitar a irritación da pel da zona, a propagación de microorganismos e a infección. As otitis externas, tamén denominadas otitis da piscina ou do nadador, máis habituais no verán polo incremento das actividades acuáticas, provocan unha dor intensa. Neste artigo descríbese que medidas axudan a previr a otitis externa e que síntomas son os máis frecuentes. Tamén se apunta cal é o tratamento habitual e como se pode aliviar a dor.
Pasar un bo intre tomando un baño, xa sexa na piscina ou no mar, é unha das maneiras máis agradables de refrescarse no verán. Con todo, ter os oídos en constante remojo pode provocar consecuencias na saúde das persoas máis vulnerables, como os nenos. A infección da canle auditiva externo, coñecida como a otitis do nadador ou da piscina, está á orde do día na época estival. De feito, é un dos motivos máis habituais de consulta médica neste período.
Os datos de Guíaa ABE calculan que un 10% da poboación padécea nalgún momento da súa vida, sobre todo entre os 7 e os 12 anos, sen diferenzas entre sexos. E aínda que o tratamento é efectivo e resólvese en poucos días, causa unha dor moi intensa.
Previr a otitis externa no verán
As persoas máis vulnerables a sufrir esta molesta infección poden previla se seguen uns sinxelos consellos:
- Despois do baño, de nadar ou da ducha, é importante secar meticulosamente as orellas cunha toalla, inclinando a cabeza ao carón e outro para facilitar que salga todo a auga dos oídos. Axuda a liberar a auga retida, se á vez estírase o lóbulo da orella cara a fóra e cara atrás, para tensar a canle auditiva.
- Utilizar tapóns adecuados cando se é propenso ás otitis, co fin de evitar ter os oídos a remollo de forma dilatada se se practican actividades acuáticas. Hai que ter en conta que os tapóns deben adaptarse ben ao conduto auditivo, porque se non, no canto de evitar que entre a auga, o que fan é impedir a súa saída e favorecer a infección.
- Usar produtos secantes despois do baño, como vinagre diluído (acedo acético ao 2%) ou o mesmo aire do secador de pelo. Nunca empregar estas pingas se hai perforación do tímpano ou levan colocados drenaxes nos oídos.
- Non introducir obxectos nos oídos, como os bastoncillos de algodón, nin para extraer o cerumen. Tampouco rascarse o oído, xa que a manipulación pode provocar pequenas lesións que facilitan a entrada de bacterias como Pseudomonas aeruginosa e Staphylococcus aureus.
Otitis externa: síntomas
Aínda que a dor diminúe aos poucos días de tomar antibiótico, é imprescindible terminar o tratamento
A otitis externa é a máis común entre adolescentes e adultos novos, ademais de en persoas vulnerables (con abundante cerumen ou con canles auditivas estreitos). A humidade mantida na canle auditiva pode producir irritación e lesión do tecido do oído externo e provocar unha infección. É máis frecuente en piscinas con exceso de cloración ou en augas contaminadas.
Esta infección empeza con picor que evoluciona a dor intensa que aumenta, se se tira do pavillón auricular, ao masticar ou deglutir alimentos, ou cando se exerce presión sobre leste. Segundo a Asociación Española de Pediatría, ademais de dor aguda, os síntomas máis habituais son:
- Enrojecimiento do conduto auditivo ou que se inche.
- Adoita ser unilateral. Só nun 10% dos casos afecta a ambos os oídos.
- Inflamación e dor na zona dos ganglios que están por diante do oído.
- Sensación de ter o oído tapado, de xordeira, debido á inflamación do conduto.
- Secreción líquida que ao comezo é de cor clara e vai volvéndose espesa e amarelada.
- A diferenza da otitis media asociada a procesos catarrales propios do outono, inverno e primavera, non provoca febre nin tampouco é contaxiosa.
A maneira máis rápida e segura de acougar a dor, ademais de evitar que a infección progrese, é acudir ao médico para que instaure o tratamento máis adecuado. Na maioría das ocasións, recetará unhas pingas con antibióticos (durante 7 ou 10 días) que, ás veces, levan incorporadas corticoides para diminuír a inflamación do conduto auditivo. Só nas infeccións máis graves será necesario tomar antibióticos por vía oral. Aínda que a dor diminúe aos poucos días de empezar o tratamento, é imprescindible seguir a pauta médica tal e como indicou o facultativo a fin de conseguir a resolución completa.
Para aliviar a dor pódense utilizar analxésicos de venda libre, como o paracetamol ou o ibuprofeno. Nalgunhas ocasións, colocar unha pequena toalla de algodón morna ou unha almohadilla quente sobre o oído alivia as molestias. Mentres dura o tratamento, para evitar contaminar o oído infectado, é importante impedir que entre auga nos oídos.
