O sedentarismo, ademais da obesidade e do tabaquismo, é un dos principais inimigos da saúde en Occidente. A escasa actividade física e as horas que se permanece sentado aumentan o risco de mortalidade. Un recente estudo conclúe, ademais, que manterse nesta posición durante máis de seis horas diarias incrementa o risco de mortalidade, con independencia do tempo que se dedique despois ao deporte. Neste artigo sinálanse os riscos de permanecer sentados varias horas seguidas e os beneficios que proporciona levar unha vida activa.
Sentados durante varias horas
Ademais de asociarse estreitamente a unha escasa actividade física, a vida sedentaria relaciónase co tempo que unha persoa permanece en posición sentada. A oficina e o computador son o escenario diario de moitos traballadores. Un estudo recente, realizado por investigadores da Sociedade Estadounidense do Cancro, demostra que estar sentado máis de seis horas seguidas aumenta de maneira considerable o risco de mortalidade en adultos, sobre todo, en mulleres .
No informe participaron máis de 123.000 persoas sas, a quen se lles fixo un seguimento durante 14 anos. Neste tempo, tivéronse en conta, ademais do grao de sedentarismo, outras variables como a obesidade, o tabaquismo, as enfermidades cardiovasculares e o cancro. Os investigadores confirmaron que as mulleres que permanecen sentadas máis de seis horas aumentan nun 37% a probabilidade de morrer, en comparación con quen o están un tempo inferior a dúas horas. Nos homes, este risco é do 18%.
Cada hora dedicada a ver a televisión supón un aumento extra do 11% no risco de mortalidade cardiovascular
Un dos achados máis relevantes do estudo destaca que as horas de sedentarismo son unha variable diferente ao grao de actividade física, de modo que o risco de morte increméntase cando o fai tamén o tempo que se permanece sentado, sexa cal for o exercicio que se realice durante o resto da xornada. Este feito debe terse en conta, xa que as persoas cun nivel de actividade física saudable poden rexistrar un alto risco de morte debido á vez que están sen levantarse.
Segundo reflicte a investigación, o risco multiplícase nos individuos que están sentados durante máis de seis horas e, á súa vez, realizan pouca actividade física. Os resultados indican que isto afecta a un 48% dos homes e a un 94% das mulleres. Os investigadores apuntan que estar sentado inflúe no metabolismo dos triglicéridos, no colesterol e nas lipoproteínas de alta densidade, entre outras, todos eles biomarcadores de risco cardiovascular cuxo desorde incide na saúde das arterias. Dado que na actualidade moitas actividades levan a cabo diante dunha mesa e en posición sentada, os especialistas recomendan pequenas pausas entre horas para levantarse e andar un intre.
Outro traballo, realizado por científicos australianos e publicado na revista Circulation, demostra que cada hora diaria dedicada a ver a televisión leva un aumento extra do 11% no risco de mortalidade asociado, sobre todo, a enfermidade cardiovascular. David Dunstan, coordinador deste estudo, sinala que “os cambios tecnolóxicos, económicos e sociais propician que a xente non se mova como o facía antes. Moita xente ‘salta’ do asento do coche ao da oficina e, despois, á cadeira de brazos da súa casa para ver a televisión”.
Pouco esforzo para grandes beneficios
O exercicio mellora a tensión, estimula a memoria e é beneficioso para o tratamento da depresión e do mal de Alzheimer
Algúns dos beneficios que proporciona un nivel adecuado de actividade física son evidentes, pero outro non. Para aclarar posibles dúbidas, o Consello Europeo de Información sobre Alimentación publicou un documento onde se especifican as vantaxes de levar unha vida activa e como facelo. Un dos principais autores do estudo, o profesor Ken Fox da Universidade de Bristol (Reino Unido), destaca que un nivel de actividade física adecuado en adultos pode reducir a probabilidade de morte por enfermidade á metade. Equipara o beneficio que proporciona levar unha vida activa co feito de deixar de fumar.
Algunhas das vantaxes máis relevantes de realizar calquera tipo de deporte de forma diaria son, en primeiro lugar, a diminución da obesidade e a súa prevención. Moi ligada a esta consecuencia figura a redución da probabilidade de padecer enfermidades cardiovasculares, principal causa de morte nos países máis desenvolvidos. Tamén debe considerarse a diabetes tipo 2, xa que a diminución da obesidade e unha apropiada actividade física reducen o risco de desenvolvela.
Doutra banda, a práctica correcta de exercicio está asociada a unha menor probabilidade de ter tumores, sobre todo de colon, pulmón e mama. Outras vantaxes máis obvias son o fortalecemento muscular e óseo, xa que a actividade física favorece a densidade ósea e retarda a osteoporose.
Realizar exercicio non só é bo para o organismo, senón que tamén o é para a mente. Diversos estudos sinalan que controla a evolución da tensión, estimula a memoria e, mesmo, pode ser moi beneficioso para o tratamento da depresión e o mal de Alzheimer.
Dous aspectos básicos que se deben prever ao practicar deporte son a intensidade e a frecuencia. Antes considerábase que o máis adecuado era realizar exercicio intenso durante un mínimo de 20 minutos diarios. Máis tarde, comprobouse que o exercicio de intensidade moderada achega os mesmos beneficios: camiñar con paso enérxico durante 30 minutos case todos os días pode ser unha alternativa fácil de levar a cabo.
Os últimos estudos indican que dous ou tres sesións de dez minutos de exercicio de intensidade elevada achegan ás persoas cun horario axustado beneficios similares que a mesma actividade efectuada sen pausas. Para quen non teñan ganas ou tempo, sempre é unha boa idea cambiar pequenos hábitos sedentarios e utilizar as escaleiras ou, mesmo, permanecer máis tempo de pé, en lugar de estar sentados.
