Perrucas en saúde

De moda nos anos 60, as perrucas recuperaron na actualidade parte dese auxe. As razóns paira utilizalas son varias e os tipos entre os que se pode elixir, tamén, xa que se comercializan en calquera cor, extensión e volume, a gusto do consumidor. Principalmente, están confeccionadas de pelo natural ou fibra sintética, aínda que existe una versión que mestura ambos os materiais, en función de que se trate dunha perruca de melena longa ou curta. Explica Pilar Pérez, directora do centro capilar Ireal Hair, en Madrid (con ampla experiencia no tratamento de pacientes enfermos de cancro), que nos últimos anos as perrucas fabrícanse, sobre todo, a partir de pelo natural, «posto que as preferencias dos usuarios van por ese camiño». Neste sentido, aínda que recoñece que paira una melena larga a perruca loce máis con cabelo natural porque ten máis caída, asegura que cando se trata dun estilo curto «a fibra é una marabilla e cun aspecto moi similar ao xeito natural».

Entón, que diferenza hai entre una e outra? Podería dicirse que a principal diferenza atópase no prezo, posto que, visualmente, resulta moi difícil distinguir entre unha perruca natural, cun custo entre os 200 e máis de 1.000 euros, e outra sintética, cuxo prezo máximo alcanza de media os 500 euros. «Neste momento, as perrucas son una gran solución, sobre todo, paira as mulleres. Son prácticas e teñen una gran calidade, cun aspecto moi natural que permite mesmo facerse recolleitos» afirma Pérez. No entanto, á hora de adquirilas, hai que probar que se axusten ben á cabeza, que non pesen demasiado nin provoquen excesiva calor e que resulten cómodas, xa que a persoa debe levala durante boa parte do día. Ademais, hai que ter en conta que a maioría das perrucas fabrícanse a máquina, o que fai que algunhas poidan ter costuras que rocen co coiro cabeludo, aínda que a tendencia é a eliminalas.

A pesar de que algúns expertos afirman que a duración dunha perruca pode roldar os tres anos, paira Sonia Laporta, directora do centro especializado na venda de perrucas Posticería Laporta, en Mataró, «una perruca de fibra sintética permanece en perfecto estado só durante un período de nove meses, mentres que cando se trata de pelo natural a perruca comeza a deteriorarse ao cabo dun ano». «Para que dure máis, hai que consentila moito», recomenda, á vez que explica que a duración depende tamén do tipo de cabelo empregado na fabricación, que pode ser europeo ou asiático. Este último é máis liso e suave, o que provoca una maior dificultade á hora de peitealo e máis tendencia a enredarse. «Xeralmente, o pelo que se emprega é asiático porque naqueles países existe una maior oferta que en Europa ou en España, onde a xente non ten costume de vender o seu pelo», engade Laporta, paira quen todas estas características conseguiron que aos poucos se estea perdendo o rexeitamento á perruca, aínda que aínda custa moito que a xente se decida a comprarse una».

Algúns pacientes oncolóxicos que reciben tratamentos de quimioterapia e radioterapia poden ver como o seu pelo desaparece a medida que aumentan as sesións. No caso da radioterapia, a caída é menos frecuente e prodúcese, xeralmente, en pacientes que reciben radiación directamente na cabeza, e só na parte que recibe o tratamento. En canto á quimioterapia, segundo Ana González, responsable de Psico-oncoloxía da Asociación Española contra o Cancro, «existen respostas individuais dependendo das sustancias que se administren ao enfermo». Isto significa que non todos os enfermos perden o pelo durante o tratamento, pero entre os que o fan, «sobre todo mulleres, o 80% recorre ás perrucas». «O cambio de aceptación da enfermidade e a evolución dos gustos estéticos ha favorecido que cada vez máis xente use panos ou chapeus en lugar de perrucas, aínda que aínda se recorre bastante a elas», engade.

O uso dun postizo pode ser moi beneficioso paira o enfermo ao que lle custa aceptar o cambio de imaxe, aínda que a psicóloga recomenda que, se se emprega una perruca, «esta permita manter una imaxe o máis parecida posible á habitual do paciente». «Trátase dun proceso de axuste, hai xente que opta por usar perruca porque non quere que ninguén se decate da súa enfermidade e hai quen a usa por unha cuestión de estética. No ámbito familiar, atopámonos tamén con enfermos que a levan mesmo en casa porque teñen medo a que a familia ou os fillos véxanlles sen pelo, e outros que se quitan a perruca na intimidade, sobre todo, en épocas de calor», distingue González, paira apuntar que o home adoita aceptar mellor a caída do pelo.

Pola súa banda, desde a Asociación Española de Estética Reparadora Integral (AEERI), a súa presidenta, a estilista Ángela Navarro, asegura que «o caso da parella e dos fillos é una das motivacións máis fortes» que leva aos pacientes oncolóxicos a usar una perruca, polo que recoñece que as perrucas permiten «mellorar a autoestima dos pacientes oncolóxicos» ao axudarlles a non perder a súa imaxe e «evitar a pregunta da enfermidade a nivel social, laboral e familiar». Así mesmo, remarca que a porcentaxe do 80% de enfermos que recorren ás perrucas «é totalmente acertado» e, aínda que subliña que «cada día hai máis mulleres que non teñen a necesidade de tapar a calvicie producida polos tratamentos», recomenda cubrir o coiro cabeludo, polo menos, cun pano preferiblemente de algodón (que permite a transpiración), ou cun gorro.

Paira ocultar as calvas que se forman debido a alopecias, algunhas persoas optan por comprar una perruca ou peluquín, en lugar de someterse a un tratamento médico ou de cirurxía capilar. «Neste grupo atópanse principalmente os homes. Non se pode negar que se están volvendo cada vez máis fachendosos», constata Sonia Laporta. Con todo, a alopecia é tamén cada vez máis un problema feminino, que afecta a tres de cada dez mulleres, e xuvenil. Sen tratamento algún, adoita derivar nunha calvicie progresiva ou a parches (tanto no coiro cabeludo, como noutras partes do corpo) que moitos tentan ocultar cun postizo, mentres que se é de carácter reversible «pódese tentar un tratamento de lociones ou de pastillas, sempre baixo a supervisión dun médico dermatólogo, paira favorecer o crecemento do cabelo ou paira evitar a perda do que nos queda», recomenda Navarro. A estilista considera, ademais, que as causas dalgunhas alopecias radican máis «no tipo de alimentación, a tensión e o estilo de vida que no tipo de champú ou nos tratamentos capilares, que afectan especialmente á fibra capilar e poden carrexar máis a ruptura do pelo que a súa caída».

O segredo dunha perruca está no seu mantemento. Mentres que as de cabelo natural requiren os mesmos coidados que este e pódense lavar, peitear, tinguir ou secar con secadores eléctricos, as de fibra sintética non admiten tinguiduras e aguantan mal o secador. Ambas, con todo, deben ser retiradas antes de irse a durmir para que non se estraguen durante a noite nin se despeiteen e deben ser cepilladas con coidado, paira evitar os temidos enredos ou roturas. Ademais, hai que lavalas cada quince días ou una vez ao mes, se é posible nun centro de beleza especializado, onde se empregan champús e cremas suavizantes pertinentes paira estes postizos. «É moi importante lavar a perruca sen que estea colocada na cabeza, senón sobre un soporte especial, e secala tamén neste soporte», aconsella Sonia Laporta.

Se se quere, as perrucas pódense utilizar tamén na praia, a piscina ou un ximnasio, pero hai que lembrar que a calor que proporcionan á cabeza sempre é maior que o do pelo natural -a pesar de que adoitan cubrir o coiro cabeludo cunha fina capa de tul transpirable-, polo que nestes lugares hai máis probabilidade de que a cabeza súe e a perruca, por tanto, se ensucie. Cubrila cun pano pode ser una solución, aínda que as perrucas tamén admiten coletas ou calquera tipo de recolleito, que deixan respira máis a pel. E é que os métodos de sujeción son moi fiables, aínda que requiren á súa vez uns coidados especiais.

«En concreto -explica Lourdes Florido-, as perrucas fíxanse á cabeza cunha especie de malla flexible que debe estar limpa de po ou suor, e unhas cintas axustables que adoitan pegarse á fronte, as patillas e a caluga». Cando a perruca retírase, é aconsellable limpar tanto a zona da cabeza na que estivo pegada como as tiras, que sempre son hipoalergénicas.