Ademais dos inevitables problemas de imaxe xerados polo consumo de carne de can, non hai ningunha regulación sanitaria para a súa manipulación. Considerada un manxar en determinadas zonas do país, os sectores máis occidentalizados da poboación, en xeral, rexéitana. Os animais críanse en clandestinidade sen ningún control sanitario, transpórtanse en pésimas condicións de hacinamiento e sacrifícanse en matadoiros ilegais que non cumpren os mínimos requisitos de hixiene. Esta situación xera un elevado risco. O seu consumo incontrolado pode ser para o ser humano un vehículo de transmisión de diferentes patoloxías provocadas, entre outros, por parásitos como a triquinosis.
Imagen: Ernie
O artigo 28 da Lei de Seguridade Alimentaria da República Popular de China establece a prohibición de producir “ou participar nun negocio de carne se unha institución de saúde animal non a puxo en corentena”. Se non se cumpre este requisito antes de que a carne entre no mercado, o procesamiento e a venda deben considerarse ilegais. Esta circunstancia é máis grave, se cabe, no caso da carne de can (cuxo consumo está prohibido en España e na UE), posto que aínda que hai lexislación específica contra o consumo de cordeiro, vacún ou porco non reglamentado, non ocorre o mesmo con este animal. As autoridades chinesas, con todo, decidiron desenvolver un borrador de lei que prohiba o seu consumo e castigue a quen a vulneren con multas de ata 50.000 euros. A norma debería estar lista para a súa aprobación no mes de abril.
A nova lei, en fase de desenvolvemento e que tamén prohibiría o consumo de carne de gato doméstico, non menciona outros animais exóticos salvaxes que se utilizan como alimento en China. É o caso da civeta, cuxo consumo foi a orixe, segundo algunhas hipóteses científicas, da epidemia do SARS (Síndrome Aguda Respiratorio Severo), unha pneumonía atípica detectada por primeira vez neste país e que alarmou de forma extraordinaria tanto aos responsables sanitarios como á opinión pública pola súa virulencia e capacidade de transmisión.
Alimento tradicional
A carne de can forma parte da cociña tradicional dalgunhas zonas de China, Cambodia, Vietnam e Corea do Sur
A carne de can é moi apreciada en determinadas rexións de China, onde o seu consumo está moi arraigado, cun prezo por encima da carne de pito ou de tenreira. Segundo a tradición popular, o seu elevado contido en graxa e proteínas proporciona moita enerxía no inverno e protexe contra o frío.
Ademais, atribúenselle poderes medicinais coa eliminación de toxinas e o bo funcionamento dos riles. No ámbito gastronómico, esta carne ten, segundo os seus defensores, un delicioso sabor, similar ao cordeiro, polo que se considera un manxar que se cociña en moitos restaurantes, sobre todo, na zona de Cantón e outras do sur, leste e norte de China.
A carne de can é tamén un ingrediente tradicional doutras cociñas asiáticas como a surcoreana, camboyana ou vietnamita. Os sectores máis tradicionalistas chineses, entre eles os restaurantes cantoneses, resaltan a dificultade de eliminar unha tradición tan arraigada e non descartan, por tanto, a posibilidade de que a lei de prohibición recolla excepcións. A carne de gato doméstico tamén se consome en determinadas zonas, aínda que é menos común debido a unha superstición segundo a cal o espírito do felino regresa pola noite para vingarse de quen o comeu.
Sen control, risco sanitario
A idoneidade ou non do consumo de carne de can é un tema moi polémico en China, que xa acaparou a atención nacional e internacional ao prohibirse o seu consumo en Beijing e arredores durante os últimos xogos olímpicos celebrados neste país asiático, no verán de 2008. Agora, as autoridades tentan pór fin ao seu consumo. Á marxe dos argumentos antropolóxicos e sociais, que defenden a súa tradición na zona á vez que o consideran pouco apropiado nun país que se moderniza, desde o punto de vista sanitario, o consumo de carne de animais criados, transportados e sacrificados sen ningún control e en condicións precarias de hixiene, derivadas en gran medida da súa clandestinidade, supón un elevado risco sanitario. Este debe erradicarse ou, polo menos, vixiarse de forma estrita por parte das autoridades competentes.Nova Lei de Seguridade Alimentaria
O gran país asiático viuse envolvido nos últimos anos en numerosos escándalos e non menos seguridade estea garantida. Doutra banda, a alarma xerada nos mercados internacionais ten unha gran transcendencia en China, un dos principais exportadores do mundo. A avalancha de críticas, e mesmo prohibicións de importación, que estes feitos desencadearon provocou a intervención do Goberno chinés, que saíu do paso cunha intensiva campaña para mellorar a calidade e a seguridade alimentaria dos seus produtos e que culminou coa nova Lei de Seguridade Alimentaria.O 1 de xuño de 2009, entrou en vigor esta norma, aprobada polo Goberno tres meses antes e que impón un sistema de vixilancia e seguimento dos produtos alimentarios que abarca as materias primas, os produtos agrícolas primarios sen procesar, as sementes e a alimentación animal. A lei regula unha maior supervisión na industria alimentaria e establece a obrigatoriedade de efectuar controis de seguridade máis estritos e impor penas e sancións máis severas para quen a incumpran. Cobre a avaliación, vixilancia e seguimento dos alimentos, a retirada do mercado e a emisión de informacións relacionadas coa seguridade alimentaria e esixe estándares obrigatorios máis duros.
Esta nova lei naceu pola extrema necesidade de garantir a seguridade alimentaria nun país onde as alertas e os problemas relacionados cos alimentos son frecuentes. Con todo, segundo denunciaron diferentes sectores -tamén os lexisladores tras unha inspección sobre a aplicación da lei en diferentes partes do país-, moitas rexións chinesas, así como a maioría de cidades e distritos, non iniciaron aínda a reforma.
A pesar de que a especie humana considérase omnívora, cunha dieta composta por alimentos de orixe vexetal e animal, hai certos produtos que, ben por crenzas relixiosas ou insectos ou vermes, alevíns de anguías (angulas) ou derivados do sangue de animais (morcillas). Á marxe do rexeitamento sociocultural ou relixioso, os alimentos tabú poden converterse en determinadas condicións, ben pola súa clandestinidade ou pola súa propia natureza, nun foco de transmisión de enfermidades e risco hixiénico sanitario que debe evitarse para que non comprometa a seguridade do seu consumo.
A pesar de que moitos dos alimentos que se consomen en China tamén son comúns noutros países occidentais, como as verduras, a carne de porco e de pito, o peixe ou o arroz, algúns son exclusivos desa rexión. Amantes das salsas, como a de sake e a de soia, a súa cociña é, aos ollos occidentais, exótica non só polos alimentos diferentes senón pola forma de cociñalos.
Algúns dos máis xeneralizados son os insectos, ratos, serpes, ovos de lura, ovarios de cangrexo e aletas de quenlla son algúns dos produtos que poden atoparse en determinadas zonas de China, ademais de queixo de soia picante ou carpas de pedra e bambú, lagostas, escorpiones e libélulas, escaravellos acuáticos. Os condimentos tamén forman parte importante da súa cultura gastronómica: curry, brotes de soia, fideos de arroz, aceite de ajonjolí, veu de arroz ou salsa de recoiro. Debe terse en conta que o uso dun ou outro alimento tamén varía en función das distintas zonas xeográficas.
Máis comúns son, tanto en China como en países como España, vexetais e hortalizas como espinacas, tomate, leituga, trigo, plátano, limón, pomelo ou sandía, ademais de perexil, albahaca, canela, pexegos castañas ou cereais, entre moitos outros alimentos.
