Desde hai uns meses, o selo Benestar Animal Certificado Welfair empeza a lucir nas etiquetas de moitos produtos cárnicos que atopamos nos lineais frigoríficos dos supermercados. Esta certificación independente achega ao consumidor a confianza en que o alimento elixido procede dun animal que foi criado e sacrificado de maneira respectuosa co seu benestar. Nas seguintes liñas vemos que observa en granxas e matadoiros o persoal das entidades certificadoras para que obteñan este selo en benestar animal.
Observación na granxa
Quen leva a cabo a observación? As medicións son realizadas por persoal das entidades certificadoras, como Aenor ou Certicar, formado polo Instituto de Investigación e Tecnoloxía Agroalimentarias (IRTA).
Cantas cabezas revisan? Se nas granxas hai menos de 10 animais, se auditan todos os exemplares. E se hai máis de 10, faise unha mostraxe proporcional do total de animais.
Cantas horas dedican á observación?
- Vacún: entre 3 e 6.
- Porcino: entre 3 e 7.
- Avícola: entre 2 e 4.
- Coello: entre 3 e 4.
Con canta frecuencia fanse estas revisións? Unha visita anual dos inspectores, como mínimo.
Espazo para o aloxamento
Vixían os seguintes aspectos:
- Confort na zona de descanso: espazo para tombarse, tempo para facelo, estado e calidade da cama.
- Confort de limpeza.
- Confort térmico.
- Facilidade de movemento..
- Posibles problemas. Valórase o acceso libre a pastos, un aspecto complicado en España. As condicións varían en función da climatoloxía.
Estado sanitario
Vixían estes puntos:
- Sen lesións: cojeras, manchas, feridas, erosións, zonas sen pelo…
- Ausencia de enfermidade: tose, mucosidades, doenzas oculares (legañas), respiración normal ou acelerada, diarreas, abdome inchado, taxa de mortalidade…
- Ausencia de dor causada por prácticas de manexo: a castración, o corte de cola ou o descornado deben realizarse baixo supervisión veterinaria.
- Posibles problemas. Sen boa saúde, non será produtivo (dará menos leite, por exemplo) e os alimentos obtidos del poden non ser seguros (infeccións como a brucelose poden supor un risco para as persoas que inxeren esa carne). Uso de vacinas e tratamentos veterinarios sempre que sexa necesario.
Imaxe: Eroski Consumer
Recoñecemento á alimentación
Vixían os seguintes aspectos:
- Sen fame: avalíase a condición corporal do animal e se ten acceso a comida suficiente.
- Ausencia de sede prolongada: número de bebedoiros, uso á vez… Auga e bebedoiros deben estar limpos.
- Posibles problemas: os animais de alto valor xenético (por exemplo, vacas que producen máis litros de leite do normal), non teñen a capacidade de inxerir a cantidade de comida suficiente para cubrir as súas necesidades durante o período de lactación; a calidade da forraxe dispoñible no campo pode non ser suficiente para alimentar a todo o gando; situacións de competencia entre animais, se os comederos non se dispoñen ben…
Análise do comportamento
É o punto máis subxectivo. Require de gran experiencia e formación do veterinario. Vixían estes aspectos:
- Expresión dun comportamento social adecuado con condutas positivas (lamido, xogo, exploración, acicalamiento mutuo…).
- Expresión adecuada doutras condutas propias da súa especie.
- Relación humano-animal positiva, sen medos. Importa a formación dos gandeiros no manexo dos animais.
- Estado emocional positivo: o animal móstrase activo, relaxado, cómodo, independente, frustrado, aburrido…
- Posibles problemas: condutas sociais negativas (pelexas, desprazamentos, dominio…); ou condutas anómalas, como estereotipias (movementos repetitivos).
Revisión do matadoiro
O persoal especializado dedica un seis horas a observar dous puntos:
- Na recepción: como descenden do transporte (ramplas adecuadas, se se escorregan, se non caen).
- Na liña de sacrificio: correcto aturdimiento (está prohibido o certificado nos ritos halal e kosher), desenvolvemento do sacrificio sen sufrimento…
Proceso de certificación
- Despois da análise, avalíase que o estándar está implantado correctamente e que o autocontrol da empresa é eficaz.
- Co informe de auditoría, exponse en reunión todas as posibles desviacións detectadas e a súa gravidade, así como as puntuacións e os prazos para corrixilas.
- A empresa deberá presentar un plan de accións correctivas, solicitaranse evidencias de implantación e peche ou mesmo levará a necesidade de realización dunha auditoría extraordinaria para verificar a subsanación.
- Pechado o expediente, pasa a un director técnico que avalía o traballo do auditor e a corrección das non conformidades. Ese experto ditamina con total independencia e imparcialidade se se pode conceder ou non a certificación que ten unha validez de tres anos.
Niveis para outorgar a certificación
- Menos de 20 puntos. Non certificada. É moi complicado que isto ocorra, pois hai unha lexislación mínima que cumprir.
- Entre 21 e 55 puntos. Aceptable / Suficiente.
- Entre 65 e 80 puntos. Avanzado / Bo. A maioría das granxas.
- Máis de 81 puntos. Excelente. En producións nas que a liberdade de pasto é posible e en explotacións medianas e pequenas nas que o trato é familiar e a relación co humano é moi estreita.
