O Instituto de Recursos Naturais e Agrobiología de Sevilla, adscrito ao Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC), creou e patentou un sistema de liberación controlada de herbicidas para aplicacións agrarias. Este sistema permite encapsular o herbicida nun complexo de liposomas e arxila, que retén e libera lentamente o praguicida. As súas vantaxes son un efecto máis duradeiro do composto e unha menor contaminación da contorna, xa que o praguicida non é arrastrado pola auga.
Os investigadores explican que un dos efectos indeseados da aplicación de praguicidas e herbicidas na agricultura é a contaminación dos acuíferos, xa que parte do composto é arrastrado pola auga de rega ou a choiva ao longo do perfil do chan (lixiviación). Outro problema é que ao dispersar os praguicidas por fumigación se volatilizan parte das súas moléculas. O novo método permite encapsular e liberar lentamente os praguicidas de forma que non só se evita a lixiviación, senón tamén a volatilidade das moléculas, aseguran os expertos.
Este sistema consiste en encapsular o praguicida en vesículas ou liposomas de lecitina, que á súa vez se fixan sobre a superficie de arxila, segundo explicou Tomás Undabeytia, investigador principal deste proxecto. O produto final é un complexo que axunta liposomas, praguicida e arxila e que, a primeira vista, ten un aspecto de arxila en po. Ese complexo, que se aplica disperso en auga, permite que o composto químico libérese lentamente, xa que queda fixado á arxila. Isto tamén evita que o composto sexa arrastrado pola auga de rega ou pola choiva ás capas do subsolo e aos acuíferos, detallou o científico.
Esta formulación pódese aplicar a moléculas de praguicidas de calquera natureza, tanto hidrofóbicas, como acedas e básicas, o que reduce moito as complicacións, segundo apuntaron os autores do traballo. E é que os expertos saben que cando se fala de praguicidas, hai que ter moi en conta a interacción entre os tipos de compostos químicos e os diferentes tipos de chans. Así, en España unha gran parte dos chans de interese agrícola son calcáreos. Estes chans, cun pH superior a 7, non reteñen ben os herbicidas aniónicos, o que quere dicir que en canto hai un exceso de auga, enseguida lixivia todo o praguicida ás capas inferiores do chan. De aí a importancia dun sistema de liberación lento.