O uso de certas sustancias químicas é case inevitable para mellorar o aspecto dos alimentos, conservalos ou aumentar a súa vida útil. Con todo, este uso leva consigo unha importante diversidade de opinións e o consumidor non sempre coñece con exactitude aquilo que come. Un recente estudo pon en dúbida a inocuidad de oito aditivos, se se consomen con frecuencia, e convida os consumidores a ler as etiquetas. No seguinte artigo explícanse os resultados obtidos tras a análise, así como os controis de seguridade que pasan os aditivos co fin de non supor risco algún para a saúde.
Analizados oito aditivos en alimentos
Un recente e polémico estudo realizado por dous expertos estadounidenses concreta oito ingredientes que poderían causar algunha alteración no consumidor se se inxeren con frecuencia. Os autores pon en dúbida a inocuidad destes aditivos, convidan os consumidores a ler as etiquetas e a non consumir os produtos que os conteñan. Debe terse en conta, con todo, que os aditivos que se usan en alimentos pasan estritos controis de seguridade.
Hidroxibutilanisol (BHA). Esta sustancia está catalogada como antioxidante e utilízase para evitar que os alimentos elaborados ou que conteñen aceite deteriórense, xa que evita o enranciamiento das graxas. Con todo, por agora, está demostrado o seu efecto cancerígeno en roedores, aínda que non en humanos. Segundo os expertos, os tumores verificados en ratas están localizados en órganos que o humano non ten. Esta sustancia está presente en cereais, chicles, patacas fritas e aceites vexetais.
Parabenos. A función principal deste conservante é evitar os mohos nos alimentos. Sospéitase que poden provocar alteracións hormonais, diminuír a produción de testosterona e espermatozoides en homes e en mulleres, e atopáronse restos en tecidos con cancro de mama. Úsanse en cosméticos, adoitan xerar alerxias e están prohibidos en diferentes países.
Aceite parcialmente hidrogenado. Esta sustancia ten unha inxesta máxima recomendada de dous gramos. O seu uso non está prohibido, pero o seu consumo habitual pode acumular graxas trans, responsables da obstrución arterial e problemas cardíacos. Localízase en comida rápida frita, pastelaría, chocolates e galletas. Debe figurar como “graxas trans” nas etiquetas dos alimentos que o conteñen.
Nitritos de sodio. Son aditivos (nitratos e nitritos) moi comúns e necesarios, utilizados para evitar as bacterias nos alimentos. Con todo, no interior do organismo poden formar nitrosaminas, un poderoso composto cancerígeno. A vitamina C contrarresta este efecto, polo que a industria empézaos a engadir nas súas composicións para evitar males maiores. Empréganse en embutidos e carnes varias, pero tamén en numerosos alimentos.
Colorante caramelo. Segundo os últimos estudos, sospéitase que o colorante caramelo pode causar cancro entre os consumidores. Con todo, tanto a FDA como a Autoridade Europea de Seguridade Alimentaria (EFSA) considérano seguro e desmenten calquera tipo de relación con alteracións na saúde dos consumidores. Este aditivo utilízase para dar cor, sobre todo, nas bebidas de cola.
Colorantes alimentarios. A presenza de colorantes en alimentos é habitual para dar un mellor aspecto visual. A miúdo, resultan imprescindibles na súa composición. Existen colorantes artificiais e naturais, a maioría non supoñen risco coñecido, polo momento, pero outros xa apuntan algunha controversia. Algúns estudos, o último publicado en ‘Journal of Pediatrics’, relacionan o colorante amarelo 5 coa hiperactividade infantil, mentres que outros autores sinalan posibles efectos cancerígenos nos colorantes Vermello 3, Amarelo 6 e Vermello 40. Respecto destes últimos, aínda se descoñecen estudos oficiais.
Hidrolizado de proteína vexetal. É un aditivo que proporciona sabor aos alimentos. É unha proteína vexetal descomposta químicamente en aminoácidos e que, ao consumila, pode formar no interior do organismo glutamato monosódico. Non se declarou como sustancia nociva, pero si unha posible relación con cefaleas, náuseas ou debilidade muscular. Esta sustancia atópase en alimentos listos para consumir, que só requiren o seu quecemento no microondas.
Castoreum. Úsase para dar sabor aos alimentos, é aceite de castor e mellora o sabor a vainilla e frambuesa dos alimentos que o requiren. Non supón perigo para a saúde, pero a súa procedencia é algo peculiar (glándulas anais destes animais).
Conservantes, colorantes, edulcorantes, potenciadores de sabor, antioxidantes e estabilizantes son algúns dos aditivos que se consomen de forma habitual, xunto cun longo etcétera. A industria alimentaria abastece a un gran número de persoas en todo o mundo e, por iso, son necesarios organismos de control e unha lexislación específica, penada por lei en caso de omitirla, co fin de informar o consumidor e protexer a súa saúde. Como mínimo, débese informar da presenza de químicos nos produtos e a súa proporción.
Por lexislación, os aditivos non deben supor ningún risco para a saúde, xa que pasan rigorosos controis científicos que verifican a súa seguridade. Aos aditivos alimentarios esíxeselles:
Ser inocuos en si mesmos e cos alimentos que acompañan.
Formar parte da lista admitida de aditivos alimentarios que dita a Unión Europea.
Utilizarse só para os fins tamén explicados e ditados pola Unión Europea.
Responder as esixencias en canto á súa composición e pureza, de acordo co que ditan as leis da Unión Europea.
