Insectos como novo alimento en Europa
O grilo acaba de ser aprobado como novo alimento pola Autoridade Europea de Seguridade Alimentaria, pero leva tempo entre nós. E non está só. Ademais do verme da fariña, aprobado en 2021, da lagosta migratoria (Locusta migratoria) e das larvas de escaravello do estiércol (Alphitobius diaperionus), tamén co visto e prace da EFSA, na nosa contorna xa podemos atopar varios produtos elaborados con insectos que se venden para consumo humano.
Isto é así porque a lexislación permite a venda dalgunhas especies de insectos, mentres se analizan para a súa aprobación definitiva, como sucedeu co verme, a lagosta ou as larvas de escaravello e acaba de ocorrer co grilo Acheta domesticus. Algúns insectos que agardan unha decisión en firme son, entre outros, os seguintes:
- Grylloides sigillatus (saltamontes).
- Schistocerca gregaria (lagosta do deserto).
- Apis mellifera (abella melífera).
Como se venden estes insectos
Os insectos autorizados non poden comercializarse de calquera xeito. A Axencia Española de Seguridade Alimentaria e Nutrición (AESAN) detalla como son as presentacións dos insectos autorizados no mercado:
- Larvas do verme da fariña (Tenebrio molitor): conxeladas, desecadas e en po.
- Lagosta migratoria (Locusta migratoria): conxelada, desecada e en po.
- Larvas de escaravello do estiércol (Alphitobius diaperionus): conxeladas, en pasta, desecadas e en po.
- Grilo doméstico (Acheta domesticus): conxelado, desecado, en po e po parcialmente desgrasado. Ademais, a Comisión autorizou por primeira vez a comercialización de po parcialmente desgrasado, obtido de Acheta domesticus, como novo alimento.

Riscos para comer insectos
Ningún alimento está exento de riscos. Por iso, en 2018, o Comité Científico da AESAN avaliou os potenciais perigos microbiológicos e alergénicos asociados ao consumo de insectos. No seu informe, o comité menciona as resistencias antimicrobianas, as reaccións cruzadas con crustáceos de tipo alérxico e a transmisión alimentaria de patóxenos víricos, bacterianos, fungos ou parásitos.
🔴 Reaccións alérxicas
As reaccións alérxicas son un dos aspectos crave. Segundo a EFSA, o consumo das proteínas de insectos avaliadas pode dar lugar a reaccións alérxicas, especialmente en persoas con alerxias coñecidas aos crustáceos, ácaros do po e, nalgúns casos, a moluscos.
Por iso, no catro insectos autorizados, a etiquetaxe debe indicar de maneira obrigatoria a seguinte advertencia: «Este ingrediente pode causar reaccións alérxicas aos consumidores con alerxias coñecidas aos crustáceos, moluscos e produtos dos mesmos, e aos ácaros do po».
🔴 Transmisión de patóxenos
A AESAN indica que os insectos actualmente autorizados son seguros e saudables. Tamén explica que cando un produto alimenticio inclúaos, o nome do insecto deberá figurar na lista de ingredientes dese alimento.
De feito, xa no informe de 2018 do Comité Científico indicábanse as recomendacións para reducir os riscos de seguridade alimentaria. Eran estas:
- Aos produtores. Deberán de aplicar medidas correctas de hixiene durante todas as fases de produción e comercialización de insectos destinados a consumo humano.
- A quen os procesen ou vendan. Deberán instaurar un sistema baseado na análise de perigos e control de puntos críticos (APPCC).
- A quen os compren. En casa débense considerar unhas normas de hixiene básicas para minimizar o risco de contaminación cruzada, de proliferación de microorganismos e de supervivencia dos mesmos, como facemos ao manipular e conservar outros alimentos.