O volume de emigrantes marroquís que elixen países europeos para refacer as súas vidas e alcanzar unha maior prosperidade é cada vez maior. Con todo, nesa empresa moitos quedan a medio camiño, fundamentalmente os menores, que son devoltos aos seus países de orixe. Ante esta situación e posto que o noso país áchase entre os primeiros para comezar unha nova vida pola maior parte da poboación marroquí, o goberno español comezará este ano a construción de dous centros- de nenos e de adolescentes- en Nador e Beni Mellal; a Generalitat de Cataluña construirá dúas en Tánxer; a Comunidade de Madrid prevé realizar un máis en Tánxer e outro en Marrakech e Canarias, pola súa banda, planea crear outro entre Agadir e Tiznit.
Con todo, a investigación promovida por UNICEF ‘A emigración de menores en Marrocos’ revela que “o máis prioritario para o neno ou o adolescente é que se reintegre á súa familia en Marrocos, sen pasar por estas casas de acollida promovidas polos dous países: España e Marrocos”. Por tanto, que medida é a máis adecuada: enviar aos inmigrantes a centros de menores ou optar pola reinserción familiar? Este é o tema central sobre o que versa este estudo elaborado polos representantes dos gobernos e da sociedade civil marroquí e española, xunto con UNICEF, a asociación marroquí Atadamoun, a Xunta de Andalucía e a Fundación Jaime Bofill.
O estudo, realizado a partir de 300 entrevistas con nenos e nenas en España e Marrocos, pon de manifesto os principais problemas que viven os menores inmigrantes e tamén precisa as causas que orixinan a súa partida. Entre as cuestións máis importantes que se desprenden da investigación destacan as seguintes:
- Os menores inmigrantes son principalmente nenos cunha media de idade de 16 anos, e os seus países de destino son Holanda, Bélxica, Italia, España e Francia.
- Aínda que o número de nenas inmigrantes é limitado, estas son máis vulnerables á explotación sexual e económica.
- Xeralmente, os menores inmigrantes manteñen o contacto coas súas familias e algúns deles envíanlles diñeiro.
- O abandono escolar é unha das principais causas da inmigración; a maioría dos menores abandonaron a escola no sexto curso de primaria ou en primeiro de secundaria.
- As precarias condicións de traballo dos nenos, a súa escasa remuneración e a falta de perspectivas son tamén outras causas da súa inmigración.
Esta ONG é partidaria de buscar solucións que favorezan o retorno dos menores non acompañados ás súas familias máis próximas ou familias ampliadas, ou dentro das súas comunidades, cando estas estean dispostas a facerse cargo deles. No caso que a reinserción familiar sexa difícil, UNICEF aconsella que os nenos sexan enviados aos servizos sociais especializados na protección e a reinserción infantil. Estes servizos deben responder a este tres esixencias:
- Definir claramente a súa misión: facerse cargo de forma provisional do neno ou nena -durante un tempo o máis curto posible- á espera da reinserción do menor na súa familia ou de solucións alternativas, como é unha familia de acollida, ofrecendo en todo momento un acompañamento e un seguimento por parte dos traballadores sociais.
- Dispor de recursos humanos cualificados e dos recursos materiais necesarios para garantir un coidado e atención aos nenos respectando os seus dereitos á educación, ao desenvolvemento, á saúde, á protección, á participación e á formación.
- Estas normas deben estar claramente definidas nun protocolo de actuación e ir acompañado dun sistema continuo de seguimento e de avaliación.
Esta posición coincide totalmente cos principios da Convención sobre os Dereitos do Neno e as recomendacións realizadas polo Comité dos Dereitos dos Nenos de Xenebra ao Goberno de Marrocos en xuño de 2003.
