Ata o 14 de maio e desde que comezase a epidemia do cólera, o 13 de febreiro de 2006, máis de 34.000 persoas contraeron a enfermidade (17.500 só en Luanda) e aproximadamente 1.200 morreron. Aínda que as autoridades de Angola iniciaron agora algunhas iniciativas para limitar a propagación do esta enfermidade, a organización internacional humanitaria Médicos Sen Fronteiras (MSF) esixe un aumento drástico da intervención de emerxencia por parte do Goberno de Angola e as axencias internacionais. Trátase dunha epidemia que empezou en Boa Vista, un dos barrios de chabolas máis pobres das aforas de Luanda, onde MSF instalou o primeiro centro de tratamento de cólera (CTC).
Os datos que barallan desde esta ONG revelan que a situación é alarmante, soamente nas últimas 24 horas máis de 780 persoas contraeron o cólera e 24 morreron. “Todo o mundo foi lento á hora de responder”, explica Richard Veerman, coordinador da misión de MSF en Angola. “Influíron moitos factores para que este brote de cólera sexa un dos peores que se deron en Angola.
Soamente nas últimas 24 horas máis de 780 persoas contraeron o cólera e 24 morreronPero co que sabemos hoxe, non hai escusa para non facer todo o humanamente posible co fin de evitar que a mortalidade aumente aínda máis, engade”.
“En todos os sentidos, a epidemia está fóra de control”, asegura Luís Aciñeiras, un dos coordinadores da emerxencia de cólera. “É crucial que as autoridades definan e implementen unha estratexia nacional para conter a propagación da enfermidade, asegurando o acceso ás instalacións de tratamento, garantindo a dispoñibilidade de auga potable gratis e mellorando as actividades de saneamento. Deberían instalar un sistema fiable de recollida de datos epidemiolóxicos e aumentar espectacularmente as súas campañas de educación sobre a enfermidade dirixidas aos angolanos, sobre todo fóra da capital”.
Conter a epidemia
Para controlar a epidemia é crucial aumentar a subministración gratuíta de auga nas áreas máis afectadas polo cólera, particularmente os suburbios da capital. Dos máis de 4,5 millóns de habitantes de Luanda, dous terzos viven nos barrios máis pobres, os cales carecen de acceso a auga corrente. Nestas áreas, ao redor do 70% da poboación está a pagar elevados prezos pola auga a provedores privados.
Nestas áreas, ao redor do 70% da poboación está a pagar elevados prezos pola auga a provedores privadosUnha auga que é transportada en camións cisterna e vendida en cubos ás familias. E como resultado, os habitantes viven con cantidades insuficientes de auga. Unha situación que empeora coas pobres condicións de saneamento e a ausencia de sistema de recollida de lixo e augas residuais, o que fai que se cren as condicións perfectas para transmítanse as enfermidades pola auga en mal estado. Por esta razón o cólera esténdese nestes momentos polos suburbios de Luanda sen ningún control.
“Lamentablemente, a orixe do cólera áchase nos barrios de chabolas de Luanda”, di David Noguera, outro coordinador da emerxencia de MSF en Angola. “Ao mesmo tempo que centramos os nosos esforzos en tratar aos pacientes, é necesaria unha intervención masiva de emerxencia para fornecer auga gratuíta ás áreas máis afectadas. Isto ten que facerse inmediatamente para previr que moita máis xente inféctese. Se non se fai nada para mellorar a subministración de auga e as condicións de saneamento, esta epidemia pode continuar aumentando nos próximos meses”.
Tres anos despois do final da guerra, o sistema de saúde angolano non ten capacidade suficiente para cubrir as necesidades da súa poboación, que ademais ten problemas para acceder aos servizos sanitarios debido ao mal estado das estradas que a miúdo están minadas. Co apoio da comunidade internacional, Angola fixo un gran esforzo para reconstruír as infraestruturas de saúde e de transporte. A situación nutricional da poboación tamén mellorou. Con todo, a taxa de mortalidade infantil segue sendo das máis altas do mundo (un de cada catro nenos morre antes de cumprir o cinco anos) e o 70% da poboación carece de acceso á atención sanitaria máis básica.
Loita contra a enfermidade do soño
O cólera non é a única enfermidade á que debe enfrontarse a poboación África. Practicamente erradicada nos anos sesenta, a enfermidade do soño- moi infecciosa e provocada por un parásito denominado tripanosoma que se transmite pola mosca tse-tse- está a rexurdir en Angola e outras partes de África. Os tratamentos existentes son anticuados, tóxicos e pouco adaptados a contextos con recursos limitados. Por esta razón, Médicos Sen Fronteiras puxo en marcha un proxecto de loita contra a enfermidade do soño en Caxito, a capital da provincia de Bengo, e en Camabatela, municipio da provincia de Cuanza Norte. Ademais de tratar aos enfermos, esta organización realizou campañas de detección activa para tratar a novos pacientes, a maioría en zonas remotas. Só en 2005 Médicos Sen Fronteiras examinou a máis de 3.000 persoas e tratou a 23.
