Decenas de miles de persoas permanecen en centros para inmigrantes de Estados Unidos, sen que se celebre unha vista para determinar se a súa detención está xustificada ou non, segundo denunciou a Sección Estadounidense de Amnistía Internacional (AI) nun informe feito público hoxe mesmo, que serve de lanzamento a unha campaña da ONG para promover e protexer os dereitos humanos das persoas inmigrantes.
Este traballo, titulado “Ao cárcere sen xustiza: Detención por motivos de inmigración en Estados Unidos”, pon de manifesto que o número de persoas inmigrantes recluídas cada día neses centros triplicouse en pouco máis dun decenio. Así, pasouse de 10.000 en 1996 a máis de 30.000 en 2008, e é probable que a cifra aumente aínda máis en 2009.
“A maioría dos detidos teñen grandes dificultades para conseguir un avogado ou axuda coa que conducirse polo complexo proceso legal. Hai quen se desesperan tanto que acceden a ser expulsados aínda que as súas circunstancias non o xustifiquen”, denuncia Amnistía.
Entre os detidos hai persoas con residencia legal permanente no país, inmigrantes indocumentados, solicitantes de asilo e sobreviventes de tortura e de trata de seres humanos. “Para algúns deles, un funcionario de inmigración é a instancia final -e a única- que decide sobre a súa detención. No caso doutros, a detención nin sequera revísase”, sinala a ONG.
Órgano xudicial
As organizacións de dereitos humanos subliñaron a necesidade de que un órgano xudicial revise cada caso para determinar se a detención é necesaria. No sistema actual, “infestado de erros e sen un mecanismo de supervisión significativo”, a detención en si mesma pode, na práctica, selar o destino dun inmigrante.
“As autoridades están a encerrar sen o proceso debido a miles de seres humanos e recluíndoos nun sistema polo que resulta imposible circular sen o equivalente xurídico a un GPS. Estados Unidos foi desde hai moito tempo un país de inmigrantes, e os dereitos humanos destes -xa leven aquí cinco anos ou cinco xeracións- deben respectarse”, indica Larry Cox, director executivo de Amnistía Internacional no país norteamericano.
O informe estima que o custo medio de manter recluído a un inmigrante é de 95 dólares por persoa e día, é dicir, uns 2.850 dólares ao mes ou, o que é o mesmo, un total de centos de millóns de dólares que os contribuíntes pagan ao ano. “Existen alternativas á detención efectivas e máis baratas: de tan só 12 dólares ao”día , subliña.
AI lembra que, segundo o dereito e as normas internacionais, a detención só debe utilizarse en circunstancias excepcionais, debe estar xustificada en cada caso individual e debe ser obxecto de revisión xudicial. “Para moitos inmigrantes, a liberdade está fóra do alcance, porque as fianzas son desmesuradamente altas”, advirte.
Ademais, cada vez hai menos probabilidades de que os xuíces fixar fianza. Segundo a Oficina Executiva de Revisión de Casos de Inmigración (EOIR, polas súas siglas en inglés), en 2006 os xuíces de inmigración decidiron non fixar fianza en 14.750 casos. En 2007 esta cifra aumentou a 22.254, e no cinco primeiros meses de 2008 os xuíces consideraron non fixar fianza en 21.842 casos.
Atención médica
Os inmigrantes detidos tamén teñen dificultades para conseguir atención médica: polo menos 74 morreron baixo custodia no últimos cinco anos. O informe expón o caso dun inmigrante de Afganistán de 27 anos de idade, que chegou a Estados Unidos xunto coa súa familia como refuxiado ao sete anos. Pouco despois de ser detido, empezou a ouriñar sangue e tiña fatiga, dor e malestar constantes. Tivo que esperar seis semanas para ver a un médico e, ao cabo de nove meses, non recibira aínda nin diagnóstico nin tratamento.
Chegou mesmo a exporse a posibilidade de retirar a súa solicitude de cidadanía e aceptar ser expulsado a Afganistán a fin de recibir atención médica. “Cando persoas que poderían perfectamente ter a cidadanía estadounidense chegan a tal punto de desesperación que aceptan ser expulsadas a países que nin sequera coñecen, é evidente que no sistema de detención por motivos de inmigración de Estados Unidos hai un fallo de inquietantes proporcións”, manifestou Sarnata Reynolds, directora de política sobre dereitos das persoas refuxiadas e migrantes de AI.
