Artigo traducido por un sistema de tradución automática. Máis información aquí.

Entrevista

Anxo García Lorite. Presidente de Bombeiros Unidos Sen Fronteiras

Cando falamos de rescate e salvamento, as primeiras horas son vitais
Por Miren Rodríguez, Iñigo Marauri 14 de Xuño de 2006
Img angel interior
Imagen: Green308/Flickr

Judoka de vocación, Anxo García representa a Bombeiros Unidos Sen Fronteiras (BUSF), unha ONG que reúne a máis de 400 bombeiros voluntarios e 7.000 profesionais que colaboran en situacións de catástrofe e cooperación. Da man do seu profesor de judo, o presidente de Bombeiros Unidos Sen Fronteiras introduciuse por primeira vez neste corpo en 1991 e cinco anos despois fundaría, xunto con outros compañeiros, esta organización. O seu único desexo era axudar aos máis necesitados en situacións de emerxencia, tal e como facían os seus colegas de Iberoamérica con menos medios desde o punto de vista técnico e material. Precisamente, co aproveitamento do material que se descataloga no noso país comezou unha aventura na que a posibilidade de trasladarse a calquera parte do mundo nas primeiras 24 horas é un elemento crave. “Cando falamos de rescate e salvamento, as primeiras horas son vitais”, destaca.

Cantos anos leva traballando como bombeiro?

Desde hai 15 anos e teño 39 anos, case media vida.

E bombeiro solidario en Bombeiros Unidos Sen Fronteiras?

Desde o 6 de maio de 1996, hai 10 anos.

Foi socio fundador? Como nace a idea de crear esta ONG?

Si, fun socio fundador e participei con outro grupo de bombeiros na idea de crear esta organización. Nós xa tiñamos coñecemento de como era o labor doutros compañeiros de traballo de Iberoamérica: desempeñaban un labor de bombeiro similar ao nosa pero cunhas carencias moi considerables desde o punto de vista técnico, material… Ante esa situación decidimos constituírnos e aproveitar todos estes materiais que en España se dan baixa pola incorporación doutros novos, pola normativa, e doámolos a outros países que os necesitaban para poder facer o seu labor con seguridade. Doutra banda e aproveitando que a nosa profesión se basea en axudar ao que o necesite, decidimos constituírnos tamén como Forzas de Intervención Inmediata ante Catástrofes.

Como representante de BUSF colaborou durante a última década en catástrofes como a do furacán “Mitch”, o tsunami de Indonesia ou o último terremoto de Paquistán, Están preparados para calquera desastre? Como se adestran?

“Estes labores formativos son determinantes para contar sempre cun método estándar de actuación”
Loxicamente isto ten un proceso de organización moi escrupulosa; nós temos unha Área de Atención a Catástrofes con diferentes unidades e sobre todo cun plan de traballo continuo do que forman parte compañeiros de todas as partes de España. Por iso todos os meses desenvólvense actividades formativas de reciclaxe e coñecemento do que son todos os materiais que se van incorporando. Estes labores formativos son determinantes para contar sempre cun método estándar de actuación, e para que todos falemos o ‘mesmo idioma’.

Comentou que na organización traballan bombeiros que veñen de distintos lugares de España. Cales son os requisitos para formar parte de Bombeiros Unidos Sen Fronteiras?

Desde o punto de vista operativo é necesario ser bombeiro ou estar dentro da rama médica. Pero desde o punto de vista da cooperación contamos con enxeñeiros, arquitectos e persoal técnico de moi diferentes ramas. E todo o equipo participa nestes momentos nos dous proxectos máis emblemáticos dentro da organización como é construír a Rede Iberoamericana de Centros de Atención de Catástrofes- xa construímos dúas en Perú- e a creación doutro Centro máis en Nicaragua.

Que características teñen eses Centros?

A idea é crear grupos de resposta inmediata en Iberoamérica, para o que lles adestramos e dámoslles os medios tanto técnicos como de infraestruturas. Por iso estes Centros son como parques de bombeiros.

Máis aló destes proxectos, están a desenvolver outro, o ‘Programa Rede Industrial de Abastecemento domiciliario de auga potable en Maynas’, en que consiste?

É un programa baseado no abastecemento de auga potable na Amazonia que beneficiará a máis de 350.000 persoas. Trátase dunha auga que non é potable, pero que moitos beben e contamínanse gravemente. Por iso traballamos con moito afán nesta zona.

Coordínanse cos corpos locais de alí?

Si, pero o bo é que Bombeiros Unidos Sen Fronteiras, por levar oito anos seguidos sen parar de traballar en situacións de catástrofes, mantén unha comunicación moi fluída e directa coa Oficina de Axuda en Casos de Desastre no Estranxeiro (OFDA), de Nacións Unidas, que nos permite valorar en calquera momento a magnitude dunha catástrofe e os medios que se necesitan ante ela. En realidade todo é un conxunto de xestións e movementos que hai que elaborar e traballar durante moitos meses antes para estar preparado cando chegue o momento.

E cando este momento chega, Como conseguen trasladarse aos lugares do desastre?

Ante catástrofes temos un grupo de intervención que está operativo e conectado 24 horas mediante quendas establecidas. Despois, cando existe realmente unha catástrofe e dáse a emerxencia previamente temos convenios establecidos co Concello de Madrid, con Caixa Madrid… e nunha situación de extrema envergadura, como puido ser a o terremoto de Paquistán, dispomos mesmo da posibilidade de fretar un avión privado

“Dispomos mesmo da posibilidade de fretar un avión privado e acudir ao lugar onde se produciu a catástrofe”
Iso é o que nos permite estar as primeiras 24 horas en calquera parte do mundo, de feito chegamos a Paquistán dentro das 20 primeiras horas e fomos a primeira forza internacional que chegou a Islamabad. Poucas organizacións poden dispor destes medios e da confianza que depositan en nós, polo propio carácter da organización principalmente: cando falamos de rescate e salvamento as primeiras horas son vitais e é determinante chegar durante as 24 horas iniciais desde que se produce a catástrofe. A partir de aí xa entran moitas outras organizacións: axuda humanitaria, atención médica, etc.

Interveñen no deseño e a posta en marcha destes proxectos como voluntarios, no seu tempo libre? Como lles dá tempo?

Bo, en realidade nestes proxectos participamos moitas persoas, non só bombeiros. Todos os profesionais bombeiros, arquitectos e persoal sanitario, desde o punto de vista operativo, si somos voluntarios. Con todo, formamos parte dun equipo que necesita dunha certa organización e hai persoas que traballan como profesionais remunerados: os que levan a xestión administrativa, elaboración, formulación e seguimento de proxectos, dirección de equipo diario…

Bombeiros Unidos recibe axuda institucional?

Si. Gran parte dos nosos recursos obtéñense de institucións como Caixa Madrid, o Concello de Madrid e tamén das doazóns que fan moitas empresas, así como das doazóns de particulares.

Das misións nas que participou cal foi a que máis dificultades lle carrexou

Todas che impactan moito. Non é o mesmo un volcán que un furacán, que un terremoto. Pero todas son especiais porque o que máis che chega é a dor de tantas familias por perder nun instante aos seus fillos, pais, irmáns, así como as súas casas, pobos enteiros…despois de tantos anos construíndo o seu fogar.

En total, cantas persoas colaboran en Bombeiros Unidos?

A nivel nacional entre bombeiros, médicos e sanitarios estamos ao redor de 400 persoas. Pero coas colaboracións doutros profesionais que non son bombeiros o número ascende a 7.000 persoas.

Traballan con outra ONG españolas?

Si. En catástrofes traballamos principalmente con Farmamundi, con quen temos unha relación moi boa, moi directa, mesmo en cooperación ao desenvolvemento e levamos xa moitos anos traballando xuntos. Logo, sobre o terreo, traballamos con moitas outras: Oxfam, Axuda en Acción, pero máis puntualmente.

Cales son os obxectivos máis inmediatos de Bombeiros Unidos?

O principal obxectivo é seguir representando a todos os españois, porque BUSF é unha organización composta por bombeiros de toda España: Canarias, Andalucía, País Vasco, Cataluña, Comunidade de Madrid…así como a culminación de todos os proxectos que comentei anteriormente no campo da cooperación.