No proceso migratorio son frecuentes as dúbidas. Para resolvelas, a miúdo, recórrese a persoas que emigraron con anterioridade e a organizacións especializadas. Unha iniciativa da Unión Europea e Intermón Oxfam recorre ás mesmas fontes para asesorar a quen saen do seu país en busca dun futuro mellor. O proxecto diríxese en especial ás mulleres porque son máis vulnerables a situacións de explotación. “Abrindo mundos” recompila consellos, direccións e testemuños doutras inmigrantes para garantir que a viaxe culmine con éxito.
Imagen: Crissie Hardy
A Unión Europea e Oxfam Gran Bretaña puxeron en marcha un proxecto destinado ás mulleres de Bolivia, Colombia, Ecuador e Perú que emigrasen ou pensen facelo. A proposta toma forma en Abrindo “Mundos: Mulleres migrantes. Mulleres con dereitos”, unha plataforma virtual que aglutina información suficiente para resolver as dúbidas que xurdan durante o proceso migratorio ou unha vez que estean na UE e, en especial, en España. De momento, o programa implantouse en Madrid, Barcelona e Valencia.
Recompílanse consellos e facilítase o contacto de embaixadas, consulados e organizacións que traballan con inmigrantes
Infórmase sobre dereitos laborais, empadroamento e servizos de apoio nos países de orixe e nas citadas cidades, pero tamén se dá a posibilidade de contactar cos impulsores do proxecto, en caso de non atopar os datos que se requiran. O obxectivo é responder cunha solución personalizada ou, polo menos, facilitar o contacto da entidade máis indicada para iso.
En España, o proxecto está capitaneado por Intermón Oxfam, mentres que en Ecuador queda en mans de Fundación Esperanza, en Colombia diríxeo Corporación Humana, en Bolivia recae na Coordinadora da Muller e Colectivo Cabildeo, e en Perú encárgase a asociación Flora Tristán.
Para que as mulleres que xa pasaron por esta experiencia asesoren a quen pensan facelo, habilitouse un apartado especial (“Cóntanos ti”) que recolle testemuños en primeira persoa. Mesmo se facilita o contacto de embaixadas, consulados e organizacións que traballan con persoas migrantes e recompílanse consellos para que o proceso migratorio conclúa “nas mellores condicións”.
Información básica
No marco desta iniciativa editáronse diversos folletos con información útil sobre os requisitos para saír do país de orixe e chegar ao país de acollida. Lémbrase que as persoas procedentes de Bolivia, Colombia, Ecuador e Perú necesitan unha visa para viaxar á UE e que se obtén no consulado ou embaixada de España no país de orixe.
Hai varios tipos de visa, en función do motivo de viaxe: turística, residencia temporal, reagrupación familiar, residencia e traballo, estudos ou outros para fillos ou netos de españois. Este documento é o primeiro paso para solicitar a entrada nun país, aínda que en ningún caso garante o permiso. Na solicitude, hai que entregar o documento que xustifique o motivo da viaxe, unha acreditación de que se dispón dos medios económicos suficientes e un certificado médico no caso de que se padeza algunha enfermidade. É imprescindible tamén carecer dunha orde de expulsión no Espazo Schenguen (todos os países da UE menos Gran Bretaña e Irlanda). Aprobada a entrada, as persoas interesadas deben obter o pasaporte con vixencia de cinco anos.
É aconsellable meditar a decisión de emigrar, debido á situación económica mundial, e non deixar que terceiras persoas realicen os trámites. Pero sobre todo, lémbrase, non hai que asinar contratos “que non son seguros” e non se debe “confiar en estraños”. “Abrindo mundos” achega unha listaxe de organizacións nos lugares de orixe e de destino para facilitar a partida e integración.
Algunhas destas entidades desenvolven proxectos nos países de procedencia para axudar a outras mulleres que non tiveron a posibilidade de emigrar. En España, asesoran sobre cuestións xurídicas e, a través delas, é posible localizar a outros inmigrantes que xa residen no país.
A proposta partiu de Francia. Lanzouna a asociación A xornada sen nós, composta por “mulleres e homes de todas as relixións, de todos os partidos políticos, de todas as cores de pel, inmigrados, descendentes de inmigrados, cidadáns conscientes do achegue esencial da inmigración para o noso país”. Animan a que o 1 de marzo sexa o Día sen inmigrantes para que, desta forma, valóreselles.
Unha asociación francesa propón que o 1 de marzo ningún inmigrante acuda ao seu posto de traballo para “marcar a necesidade” da súa presenza”
Elixiron esta data porque ese mesmo día, pero en 2005, entrou en vigor o Código de entrada e estadía dos estranxeiros e do dereito de asilo, ou “código dos estranxeiros”. Lamentan que se estigmatice ás persoas migrantes e aos seus descendentes, que o son “cando os demais así o consideran”. Aseguran que o termo “inmigrante” ha adquirido tinguiduras negativas e rexeitan calquera indicio de estereotipo porque “ameazan a cohesión social”.
A ausencia das persoas inmigrantes nos seus postos de traballo permitirá comprobar a importancia que ten esta parte da poboación para a economía dun país. Preténdese que durante 24 horas non haxa inmigrantes en empresas, asociacións, cargos públicos, centros de estudo, hospitais, comercios ou servizos de taxis. “Coa nosa ausencia queremos marcar a necesidade da nosa presenza”, afirman. Ata o momento, outros dous países apoiaron esta iniciativa, Italia e Grecia.
