A Confederación Española de Organizacións en favor das Persoas con Discapacidade Intelectual ou do Desenvolvemento (FEAPS) calculou o sobreesfuerzo económico ao que deben facer fronte as familias para atender a un ser querido con estas discapacidades: unha media de 24.237 euros anuais. “Os recortes na Lei de Autonomía Persoal, o establecemento do copago de servizos sociais básicos en moitas comunidades, así como a falta de apoios, colocan ás persoas con discapacidade intelectual e ás súas familias ante un claro risco de exclusión social”, advirte esta organización. A continuación, recóllense os detalles do informe no que FEAPS pon de manifesto esta situación.
Gasto anual segundo o grao de discapacidade
Os recortes sociais e o sistema de copago da Lei de Promoción da Autonomía Persoal han agravado a situación das familias con persoas con discapacidade intelectual ou do desenvolvemento ao seu cargo. En total, cada ano han de gastar unha media de 24.237 euros para atendelas, aínda que a cifra varía en función do grao de discapacidade da persoa e das medidas compensatorias recibidas:
- Límite 50% Grao I: 10.188 euros anuais.
- Grao I: 16.082 euros anuais.
- Grao II: 24.562 euros anuais.
- Grao III en residencia: 10.921 euros anuais.
- Grao III en domicilio: 47.129 euros anuais.
Este desembolso económico recóllese no informe “O sobreesfuerzo económico que a discapacidade intelectual ou do desenvolvemento ocasiona na familia en España 2014”, elaborado por FEAPS, coa colaboración de Zohar Consultoría & Mercadotecnia Social. Nel inclúense os motivos que fan necesario este gasto. Son tres:
- 1. Menores ingresos das persoas con discapacidade intelectual, xa que só una de cada catro persoas traballa. En porcentaxe, a taxa de actividade é do 28%, a de paro do 35% e o salario medio é un 56% menor que o dunha persoa sen discapacidade intelectual.
- 2. Custos específicos derivados da propia discapacidade. Rexistrouse un aumento dos custos de farmacia, transporte, lecer e coidados, que afecta sobre todo as persoas con maiores necesidades de apoio. No seu caso, poden alcanzar os 2.609 euros.
- 3. Copago de servizos sociais. Nas comunidades autónomas onde se aplica o copago, leste supón o 24% do sobreesfuerzo económico. A renda media das persoas con discapacidade é de 6.960 euros anuais. Desta cantidade deben destinar 864 euros ao copago anual nun centro de día e 5.760 euros ao copago anual nunha residencia. Por iso enténdese que as medidas compensatorias son insuficientes.
Consecuencias para as familias
O informe advirte de que este sobreesfuerzo económico empeora a situación das familias, cuxa capacidade adquisitiva diminúe. En función do punto de partida de cada unidade, este empeoramento pode derivar no empobrecimiento e grave risco de exclusión social das familias. E é que o custo non só é económico, polo desembolso que supón, senón que limita as posibilidades das familias para traballar fose do fogar.
O apoio ao familiar con discapacidade deriva en perdas de oportunidades laborais ou necesidade de reducir a xornada
O apoio que necesita unha persoa con discapacidade intelectual tradúcese ás veces en perdas de oportunidades laborais ou necesidade de reducir a xornada, ao ter que apoiar á persoa con discapacidade e carecer de recursos económicos para pagar os servizos doutra persoa que se encargue dos coidados. Só se a persoa alóxase nunha residencia os familiares dispoñen de tempo para traballar. En total, segundo o grao de discapacidade, requírense desde un mínimo de 61,1 horas mensuais, para unha discapacidade de Grao I, a 251,4 horas mensuais para unha discapacidade de Grao severo III, cando a persoa reside no domicilio.
Por todo iso, FEAPS propón un cambio na lexislación para atender as necesidades das persoas con discapacidade intelectual ou do desenvolvemento e a retirada do copago, xa que a súa aplicación aos servizos sociais máis básicos “anula por completo a política social en España”.
O Comité Español de Representantes de Persoas con Discapacidade, CERMI, presentou a Iniciativa Lexislativa Popular “Non ao copago confiscatorio” (#NoAlCopagoConfiscatorio) para pedir que se lle poña fin. A esta iniciativa uníronse organizacións da discapacidade, como FEAPS, que mostraron o seu rexeitamento ao pago por parte das familias de parte dos servizos que requiren as persoas con discapacidade.
O obxectivo é “a modificación da Lei de Autonomía Persoal para establecer uns criterios xustos de copago que non expulsen ás persoas en situación de dependencia da protección social”. En total, requírense 500.000 firmas para avalar a iniciativa. O CERMI reclama “criterios máis claros, xustos e iguais en relación coa capacidade económica e a participación no custo das prestacións de autonomía persoal e atención á dependencia por parte das persoas beneficiarias, mulleres e homes con discapacidade e de idade avanzada”.
