Pasar dun eixo a varios. Un novo informe realizado por varios ONG asegura que apostar por un enfoque integral en lugar de facelo por un único eixo, como ata agora, suporía mellores resultados que cos proxectos de cooperación tradicionais. Os eixos estratéxicos serían catro: nutrición, saúde, auga e saneamento.
O seis organizacións internacionais que tomaron parte no estudo son Acción contra a fame, Acción pola Saúde Global, End Water Poverty, PATH, Tearfund e WaterAid. As conclusións indican que é preferible un enfoque integral para loitar contra a fame e a pobreza porque a unión, máis que nunca, fai a forza.
O título do informe é explícito: “Unión e ampliación: como a integración pode combater a pobreza e a enfermidade”. Segundo as súas conclusións, o esforzo conxunto en cuestións de auga e saneamento, saúde, educación, nutrición e seguridade alimentaria aumenta as posibilidades de mellorar a situación de millóns de persoas que viven na pobreza.
O futuro da cooperación, por tanto, debería pasar polo investimento en programas integrados, que se asenten en varios eixos. Mesmo se apela a Nacións Unidas para que teña en conta estas probas e utilice a súa influencia “para impulsar á comunidade internacional a emular estes éxitos”.
O círculo da pobreza

A miúdo, cando unha persoa non gaña o suficiente para manterse ou manter á súa familia enfróntase a outras precariedades relacionadas coa escaseza de ingresos. É o denominado círculo da pobreza. Non ter diñeiro implica, en xeral, non poder adquirir alimentos nin acceder a servizos básicos como sanidade ou saneamento e, no caso dos nenos, ter que abandonar a escola para axudar a mellorar a economía familiar.
Este informe pon de manifesto a necesidade de actuar en varias frontes, desde un mesmo orixe, para que se consigan solucións de maneira coordinada. “Combinar e coordinar os servizos non só é de sentido común, senón que ten todo o sentido desde o punto de vista económico e, o máis importante, ten un gran impacto para quen máis necesitan estes servizos básicos”, subliña o director técnico de Acción contra a fame, Amador Gómez.
Recomendacións ás institucións
Posto que se require a implicación das institucións para superar as crises que afectan a varios países na actualidade, no informe trasládase a estas varias recomendacións para que teñan en conta. Entre estas, destaca o compromiso de recursos financeiros, o traballo coas comunidades beneficiarias, a incorporación de experiencias e coñecementos, financiar proxectos con enfoques integrados e facilitar un financiamento flexible para os países que apoien as prioridades nacionais e os programas integrados.
No estudo, a tese defendida se ejemplifica en 17 casos prácticos, correspondentes a outros tantos países en desenvolvemento onde se unificaron esforzos na loita contra a pobreza, a enfermidade e a desnutrición. Algúns dos países que o conseguiron son:
- Filipinas. Un programa de promoción de lavado de mans e de hixiene bucal nas escolas primarias ha axudado a reducir nun 30% o absentismo escolar e nun 20% o número de nenos con baixo peso.
- Perú. A desnutrición crónica infantil reduciuse un 5% entre os nenos menores de tres anos nun programa de melloras en auga e saneamento, coidados sanitarios nai-fillo e educación nutricional.
- Nepal. Un programa de formación de profesionais sanitarios en educación para a saúde estableceu un sistema nacional de vixilancia da calidade da auga.
- Kenia. O control da diarrea en nenos permitiu informar á poboación acerca desta enfermidade, a súa prevención e tratamento.
- Zimbabwe. Desenvolveuse unha iniciativa contra a fame, a enfermidade e a pobreza mediante un programa integrado de auga limpa, mellora da nutrición e dos ingresos.
- Uganda. Mellorouse a calidade de vida de persoas con vih mediante a provisión de auga potable e a transmisión de prácticas sanitarias e de hixiene.
- Cambodia. Os ministerios de Saúde e Educación, en colaboración con varios ONG, habilitaron un programa que combina o traballo en cuestións de auga, saneamento, hixiene e educación, cuxo obxectivo é reducir as infeccións intestinais, entre outras.