• Autor: Por ESTHER CAMUÑAS
• Data de publicación: Martes, 07 de Marzo de 2017

Mañá é o día no que todas as voces femininas xúntanse para reinvindicar unha igualdade que aínda non é real no ámbito laboral, doméstico, social e político. O 8 de marzo celébrase o Día Internacional da Muller en moitos países como forma de honrar os cen anos de loita en prol da igualdade, a xustiza, a paz e o desenvolvemento. Aínda queda moito por facer para eliminar os roles de xénero, posibilitar que as mulleres accedan ao emprego en condicións similares ás dos homes e estes se corresponsabilicen por igual do coidado dos fillos e o fogar. Neste artigo contémplase o papel que ocupan as mulleres no traballo e o coidado do fogar e as persoas dependentes e de que maneira isto tamén se traduce en cifras que evidencian a brecha de xénero que aínda existe.

O papel que ocupan as mulleres hoxe en día

Ao longo da súa vida laboral, as mulleres seguen experimentando grandes dificultades para acceder a empregos de calidade. Os notables progresos realizados en canto aos seus logros educativos non se traduciron nunha mellora comparable na súa posición no traballo.

Hai unha repartición desigual dos labores de coidado e as tarefas domésticas non remuneradas

Isto é un determinante importante das desigualdades de xénero no traballo, a repartición desigual dos labores de coidado e as tarefas domésticas non remuneradas entre as mulleres e os homes. A pesar de que a chamada economía dos coidados ou economía feminina trata de facer visibles estas actividades básicas que o mundo laboral non ten en conta, seguen sen valorarse económica e socialmente.

Isto supón que haxa unha abordaxe diferente ao buscar emprego e unha discriminación inicial que comeza nas propias familias. Son elas quen se apartan por un tempo do mercado laboral para dedicarse ao coidado do fogar e os fillos, sabendo que só poden acceder a postos de media xornada con soldos indecentes. Ademais, as empresas penalizan en moitos casos ás mulleres (polo feito de ser nais ou querer selo) a través de cambios de quenda, xornada, categoría ou en procesos de selección.

Cifras para entender a brecha de xénero

Segundo a Organización Internacional do Traballo, entre 1995 e 2015, a taxa mundial de participación das mulleres na forza de traballo caeu do 52,4% ao 49,6%. As cifras correspondentes aos homes foron do 79,9% ao 76,1%. A escala mundial, a probabilidade de que as mulleres participen no mercado laboral segue sendo case 27 puntos porcentuais menos que a dos homes.

En España a brecha salarial sitúase na 19,3% fronte ao 16,3% europeo

O pasado 22 de febreiro celebrábase o Día Europeo pola Igualdade Salarial. Nel quedaba patente que aínda hoxe as diferenzas de soldos entre homes e mulleres é do 16,3% en Europa. En España a brecha salarial supera en tres puntos a media europea e sitúase no 19,3%.

Como asegura Anxos Briñón, máster en Igualdade de Xénero, a brecha salarial de xénero afecta a todas as mulleres, sexa cal for a súa idade, pero é moi alta nas maiores de 40 anos. A dirección executiva das empresas é un dos postos que mellor salario ten e aquí a diferenza salarial de xénero alcanza o 50%. Ademais, as mulleres traballan en sectores de actividade feminizados nos que o soldo é máis baixo.

Segundo estatísticas do Instituto da Muller, as porcentaxes de mulleres que traballan a tempo parcial son significativamente máis altos (25%) que nos homes de todas as idades (6,6%).

E polo estudo "Tempos, traballos e xénero", da Universitat de Barcelona, descubriuse que a dedicación de horas anuais ao coidado de nenos, maiores ou persoas enfermas é de 23.589 horas e que o 80,9% delas é realizado por mulleres.

Un pouco de historia

Segundo o xornal feminista Mulleres en Rede, o feminismo é un movemento social e político que se inicia formalmente a finais do século XVIII, aínda que non se denominou así desde os seus comezos. Supuxo a toma de conciencia, por parte das mulleres, da opresión, dominación e explotación da que foron obxecto por parte do colectivo de homes no seo do patriarcado.

A loita da muller empeza a ter finalidades precisas a partir da Revolución Francesa ligada á ideoloxía igualitaria e ás novas condicións de traballo xurdidas a partir da Revolución Industrial. A demanda principal foi o dereito ao sufraxio, a partir da cal esperaban lograr as demais conquistas. A través da película 'Sufragistas' coñécese moi ben a historia das sufragistas inglesas nos albores da Primeira Guerra Mundial, mulleres dispostas a perdelo todo (emprego, fillos, casas) na súa incansable loita pola igualdade.

Significativo é o Día libre de mulleres que se celebrou o 24 de outubro de 1975 en Islandia: o 90% das mulleres abandonaron o seu posto de traballo durante 24 horas en sinal de protesta. Ao ano seguinte o Parlamento garantiu salarios igualitarios e, cinco anos despois, Islandia elixiu á segunda presidenta dunha república do mundo. Ese día os homes de Islandia bautizárono como o "longo día".