Cada 9 de maio, con motivo do Día Mundial do Comercio Xusto, elíxese un tema sobre o que sensibilizar á poboación. Este ano, repróchelos caeron sobre o sector téxtil. O 80% das persoas que fabrican a nosa roupa son mulleres, con frecuencia sometidas a xornadas de ata 14 horas diarias, salarios míseros e condicións laborais perigosas, advirte a Coordinadora Estatal de Comercio Xusto. Con todo, de cando en cando cuestionámosnolo/cuestionámonolo ao comprar unha peza. Este artigo fíxoo e estas son as conclusións.
Así se fabrica a nosa roupa
Todos os cidadáns deberiamos coñecer a orixe da roupa que adquirimos. En lugar de queixarnos cada vez que compramos unha peza con etiquetas quilométricas, deberiamos aproveitar para ler a información que conteñen e coñecer onde se fabricou e que materiais utilizáronse na súa elaboración. A razón é sinxela: boa parte da nosa vestimenta viola dereitos humanos.
O sector téxtil move cada día 34.000 millóns de euros á conta de salarios míseros e ata 14 horas diarias de traballo
Con motivo do Día Mundial do Comercio Xusto, a Coordinadora Estatal de Comercio Xusto (CECJ) lanzou un informe centrado no sector téxtil. Nel sinala as inxustizas que se cometen neste sector e pon de manifesto algúns datos relevantes. Entre outros, destaca que no noso país cada persoa gasta ao ano 437 euros en roupa, boa parte dela fabricada por “mulleres asiáticas, novas, que traballan entre 12 e 14 horas diarias”.
“Salarios míseros que non cobren as necesidades básicas, xornadas extensas, condicións laborais inhumanas e perigosas, traballo infantil ou ausencia de sindicatos legalmente constituídos son algunhas das violacións de dereitos fundamentais que se producen neste sector, que move cada día 34.000 millóns de euros só en Europa”, advirte Mercedes García de Vinuesa, presidenta da CECJ.
Preténdese concienciar á sociedade sobre a orixe das pezas que viches e as condicións en que se fabrican. Hai pouco máis de dous anos, as imaxes do derrube da Ra Praza, en Bangladesh, deron a volta ao mundo e crebaron algunhas conciencias: 1.138 persoas faleceron e máis de 1.500 resultaron feridas. Pero, co tempo, a traxedia parece esquecerse. E é que poucas cousas cambiaron. Aínda que tras o ocorrido o soldo mínimo incrementouse un 77%, na actualidade só chega a 50 euros mensuais, unha cantidade insuficiente para cubrir as necesidades básicas. Bangladesh é o país co salario mínimo máis baixo do mundo.
Escravitude moderna no sector téxtil
“O téxtil e a agricultura son os dous sectores onde esta explotación extrema atópase máis xeneralizada”, afirma a CECJ en relación á escravitude laboral. Lembra que a Organización Internacional do Traballo (OIT) calcula que 21 millóns de persoas realizan traballo forzoso. Este organismo tamén advirte de que, precisamente, os traballadores do téxtil forman en gran parte o grupo de 910 millóns de “traballadores pobres”, é dicir, “persoas que, aínda tendo un emprego, viven con menos dun dólar diario”.
Aínda por riba, esta situación contribúe á feminización da pobreza por distintos motivos. Ás mulleres que traballan no sector téxtil págaselles entre un 10% e un 50% menos que aos homes por realizar traballos similares. Por iso é polo que o 80% dos empregados do sector téxtil sexan mulleres, que a organización sindical sexa inferior á doutros sectores, por períodos de tempo máis curtos e en peores condicións.
A isto engádese o traballo infantil. “A pesar de que se reduciu, en India na recollida de algodón participaron case 400.000 menores na campaña de 2010. A metade tiña menos de 14 anos. En Marrocos, miles de nenas incorpóranse durante as súas vacacións a talleres, supostamente como aprendices. Con todo, realizan a mesma labor que as adultas aínda que cobrando un 40% do salario mínimo”, lamenta a CECJ. Os nenos están presentes ao longo de toda a cadea de valor.
O algodón é unha materia prima fundamental no sector téxtil. Segundo datos da CECJ, case 100 millóns de fogares participan na colleita mundial, dos que só 73.400 persoas traballan no cultivo do algodón xusto, isto é: cobran salarios dignos, en condicións de traballo seguras e sen pór en perigo a súa saúde, sen explotación infantil; promóvese o traballo da muller para mellorar a súa situación económica e favorecer a súa independencia e autoestima; trabállase a través de procesos que non danan a contorna natural; gran parte das organizacións téxtiles de comercio xusto son asociacións ou cooperativas; establécese un prepagamento de polo menos un 50% aos grupos artesanais; as organizacións produtoras e importadoras manteñen unha relación de longo prazo; e establécese o que se coñece como prima social, unha cantidade adicional ao salario que se paga ás organizacións para investila no desenvolvemento económico, social ou ambiental das propias organizacións e a comunidade.
Para concienciar sobre as diferenzas entre o sector téxtil tradicional e o de comercio xusto, o Centro Cultural Galileo de Madrid acolle a exposición ‘Tira do fío do algodón máis xusto’, composta por 24 imaxes do prestixioso fotógrafo e xornalista Sexan Hawkey. Nelas recóllese o traballo de 10.000 persoas que cultivan algodón baixo os criterios de comercio xusto e benefícianse dos impactos positivos do mesmo. Un dato rechamante: os custos laborais dunha camiseta de comercio xusto representan un 1.272% máis que os dunha camiseta do comercio convencional. Isto dá unha idea do que se esconde detrás da roupa que vestimos.
