A industria discográfica española morre sen remedio. Non só as grandes multinacionais, donas do glamour das estrelas, os concertos multitudinarios e os discos a prezos imposibles. Tamén fenecen os pequenos selos independentes que manteñen as correntes musicais alternativas e o folclore local. Isto sucede en boa parte porque se instalou unha dobre moral na que o “gratis total” impera como un dereito indiscutible, segundo sostén nesta entrevista Antonio Guisasola, presidente da asociación Promusicae, que representa a máis do 95% do sector musical español. Na súa opinión, non hai oportunidade para desenvolver un negocio sustentable da música en Internet. As descargas desde sitios de pago non compensan, de momento, as perdas do sector, que alcanzaron un dramático 30% sobre o total de vendas no primeiro trimestre de 2009, respecto ao mesmo período do ano anterior.
Reivindicamos o valor da música gravada, defendemos osdereitos dos produtores de música e coordinamos as accións para unmellor coñecemento do noso traballo. Tal e como está asituación actual, boa parte dos nosos esforzos céntranse en loitarcontra as descargas ilegais masivas na Rede e en sensibilizar a axentespolíticos e sociais acerca deste feito.
“Este é unsector industrial que, tras oito anos consecutivos de caída en vendas, desinflouse no primeiro semestre de 2009 un 30%, con respecto aomesmo período do ano anterior”Sensibilizar e educar ao público en xeral, ademais de esixir ás administracións queabandonen a súa pasividade flagrante e tomen cartas no asunto. Este é unsector industrial que, tras oito anos consecutivos de caída en vendas, desinflouse no primeiro semestre de 2009 un 30%, con respecto aomesmo período do ano anterior. Ante unha sangría destas dimensións, éimposible que se consoliden os novos modelos de negocio que desenvolvemos e que xa funcionan no resto de países civilizados.Lamentablemente, vemos moi afastada a saída da crise e todo o que leva, como perda diaria de empregos e empobrecimiento xeral da música.
Cremos que hai que tomar medidas, algo que ata agora nonse fixo. Corresponde aos gobernantes decidir cales, pero o primeiro que habemos de conseguir é que a lei nos apoie.Logo, que se aplique correctamente. Cométense ataques continuos contra a propiedade intelectual de distinto calado e a xustiza terá que pronunciarse segundo cada caso.
“Cométense ataques continuos contra a propiedade intelectual de distinto calado e a xustiza teráque pronunciarse segundo cada caso”Apertámonos o cinto, como calquera outra empresa, e agudizamos a imaxinación. Pero tamén reducimos o investimento en novo talento,destrúese emprego e córtase o lanzamento de proxectos moiinteresantes e orixinais pero que, nesta conxuntura, vólvense imposibles. Cometeriamos erros, igual que todo o mundo, pero o esforzo que realizan as nosas empresas para diversificar os seus produtos é digno de futuros estudos económicos. Os principais lanzamentos discográficos ofrécense ao consumidor en catro ou cinco versións diferentes: edición convencional, con DVD, de luxo, descargas dixitais… Deixámonos a pel para que todos os afeccionados poidan acceder ao tipo de disco que esperan. O problema son quen, con menos escrúpulos e ningunha contemplación, prefiren optar polo “gratis total”, aínda que sexa á conta de arruinar a forma de vida dos artistas e compositores a quen din admirar.
“O problema son quen prefiren o ‘gratis total’,aínda que sexa á conta de arruinar a forma de vida dos artistas ecompositores a quen din admirar”Salvo catro grandes compañías, a maioría dos sociosson pequenas e medianas empresas do sector, ata representar a un 94% do mercado español actual. Os problemas son comúns para todos, igual que oesforzo por buscar nichos de mercado e multiplicar as posibilidades de desenvolvementodos nosos músicos, pero agudízanse moito máis cando opoder económico é menor e a supervivencia da empresa depende de queo tres ou catro lanzamentos que se fan ao ano sexan respectados polapirataría e permitan recuperar o investimento realizado para seguiradiante un ano máis.No caso das discográficas pequenas, unha das súas principais estratexiasagora é a internacionalización. En mercados máis saneados e sen osarrepiantes índices de fraude que padecemos en España, as compañíaspequenas atopan unha saída, que aquí se lles nega, para artistasmáis minoritarios.
“Ante a inacción dos poderes públicos, instalouse no subconsciente colectivo a idea de que ‘non pasa nada’ por baixarse un disco”A conciencia depende de cada persoa, pero ante a inacción dos poderes públicos, instalouse no subconsciente colectivo a idea de que “nonpasa nada” por baixarse un disco, 50 ou 10.000, sen o permisode quen investiron moitísimas horas e todo o seu talento en gravalos. Aindustria perfeccionou e diversificou as súas edicións e modelos de negocio,pero o “gratis total” é un prezo imbatible…Neste país instaurouse a idea de que o mero feito de pagar por unhaconexión a Internet é un pase VIP gratuíto para acceder a todosos contidos sen pasar polo “despacho de billetes” en ningún momento. Cando un se expónisto, a conciencia deixoulla en casa hai tempo.
“En mercados máis saneados e sen osarrepiantes índices de fraude que padecemos en España, as compañías pequenas atopan unha saída”
Non, non o é. Neste ámbito tamén diversificamos aínda máis nosa produción. Unha novidade discográfica non custa máis de 15 euros, e ao tres meses do seu lanzamento o seu prezo reduciuse sensiblemente. É un custo razoable; moi inferior ao prezo dunha novidade literaria, a pesar de que os libros gozan dun IVE cultural do 4% e nós padecemos un gravame do 16%, que será do 18% o próximo ano.
Nuns poucos meses, quen non teñan tantaurxencia por facerse cun álbum poderán conseguilo nas “seriesmedias” a un prezo competitivo, dun sete euros. Incluso moitas compañías implantaron unha especie de “edicións de peto”,cunha presentación máis concisa, que permite conseguir asnovidades moi pouco despois da súa publicación tamén a menos de seteeuros. E non falemos do sinxelo que é descargarse unha canción,de forma legal, a menos dun euro. Dicir que os discos son unproduto caro é unha falacia. Pero, insisto, custe o quecuste un disco, sempre será máis que o “gratis total” das descargas ilegais.
“Dicir que os discos son unproduto caro é unha falacia”Estou convencido. E non só ocorre coa música, senón tamén co resto de actividades culturais e creativas, xa sexa a literatura, as artes plásticas ou a interpretación. Un dos nosos principais activos económicos, en termos de exportación, é a cultura. Pero nin a Administración pública nin unha parte da poboación parecen conscientes diso. Desde Promusicaetentamos ser á vez reivindicativos e didácticos a este respecto. Oxalá contásemos coa complicidade e o apoio das autoridades educativas.
Como vai ser Internet unha ameaza? A Rede constitúe, a recado, amaior revolución tecnolóxica e social que viviu a humanidade ataa data, polo que a consideramos unha canle moi aproveitable para difundir efacer accesible a música. Hoxe podemos adquirir discos ou cancións de difícil localización cuns poucos clics e absoluta inmediatez. Oproblema son “as regras do xogo”. Nós avogamos por un modelosustentable, por un comercio elelectrónico no que o esforzo e o traballoteñen a súa recompensa.
“Nós avogamos por un comercio electrónico no que o esforzo e o traballoteñen a súa recompensa”Na súa última versión, a novena, iTunes incentiva acompra de discos completos cunha fórmula denominada iTunes LP. Osinternautas que adquiren todas as cancións dun álbum obteñenelementos de valor engadido, como vídeos, temas extras, fotografías oudocumentación. Sempre pensamos que a mellor maneira de coñecera un artista é se se aprecia o álbum no seu conxunto, con distintascomposicións, unha orde determinada de escoita, unhaintencionalidade global… A min gústame escoitar discos completos, pero que cada cal escolla a opción que máis lle encha.
Paréceme magnífico. En Emusic tamén se poden descargar ascancións unha a unha, pero é certo que, ao contar con prezos moicompetitivos, abundan os usuarios que optan por pulsar a frecha de “Descargartodo”. Emusic é unha caixa de sorpresas, outra fonte inesgotablemáis de posibilidades para o melómano, e cunha relación calidade-prezomoi atractiva, sen dúbida.
“O directo necesita en boamedida do disco”Mito. Lenda urbana. O artista sempre tocou cando tiña canciónsque ofrecer, discos que presentar. A música en vivo ten un atractivocegador porque, como todo o que sucede nun momento concretoante os nosos ollos, é único e irrepetible. Pero o atractivo dun artista aliméntase a través da súa produción discográfica. O directo necesita en boamedida do disco.
É outra opción moi interesante, con millóns de cancións ao noso alcance que podemos escoitar de forma gratuíta, con publicidade, ou mediante unhapequena cota mensual, nese caso afórranse os anuncios. De novo,a industria da música multiplica as opcións do usuario. Spotify permite descubrir artistas e discos e cónstame que algúns escoitan estes en Spotify e logo acoden ás tendas para adquirilos.
O streaming é unha alternativa legal e Emule é unhaaberración, un abuso, un piso para quen aspiran a vivir dasúa inspiración e o seu talento. O streaming é unha das moitas alternativas positivasque, como mencionaba antes, ofrece o novo marco tecnolóxico. Brindaformas legais de acceso á música impensables fai só cinco anos.
“Coñece moitos sectores produtivos que fixesen un exercicio público de humildade semellante ao noso?”Non coñezo moitos sectores con maior capacidade para a autocrítica que este. Cometemos erros, como todo o mundo, pero non dubidamos en recoñecelos. Non mencionarei casos concretos, pero coñece moitos sectores produtivos que fixesen un exercicio público de humildade semellante? Poida que os nosos primeiros pasos na Rede estivesen guiados por unha intuición algo desconcertada, como sucede con calquera situación nova, pero a día de hoxe estamos moi envorcados en Internet e demostramos unha gran capacidade de innovación. Só nos falta, insisto, xogar en igualdade de condicións. Fronte ao espolio non hai maneira humana de ser competitivos. Se comparamos a situación desta industria respecto da comercialización na Rede con calquera outra (libros, películas, software, etc.), veremos como o volume que representa o negocio dixital sobre a cifra total triplica ou cuadriplica a que se dá nestoutros sectores.
