CONSUMER EROSKI resultou gañador no V Premios TAW á Accesibilidade Web na categoría de Web de Entidade sen Ánimo de Lucro, que distingue ás entidades (fundacións, asociacións, ONG) de calquera ámbito (lecer, cultura, educación) que mellor aplicaron as políticas de accesibilidade ás súas páxinas web. Os premios TAW, de ámbito internacional (España e América Latina), son unha iniciativa da Fundación CTIC para recoñecer, estimular e difundir o labor das persoas e entidades, públicas e privadas, para impulsar a accesibilidade dos sitios web. Un xurado de expertos na materia fallou os galardóns, de acordo cos estándares do W3C, o pasado mes de novembro en Xixón.
O premio foi recollido onte por Arantza Laskurain, Directora de Consumo de Eroski, nas instalacións de CEAPAT (Centro de Referencia Estatal de Autonomía Persoal e Axudas Técnicas) en Madrid, coincidindo co Día Internacional das Persoas con Discapacidade. No acto de entrega do premio deuse a coñecer que os gañadores do cinco categorías en que se dividen os galardóns recibirán un logotipo que poderán exhibir na súa web e identificaralles como gañadores do V Premios TAW e, por tanto, “dará fe da excelencia do seu sitio web en materia de accesibilidade”.
Arantza Laskurain, á súa vez Directora de Fundación Eroski e editora de CONSUMER EROSKI dixo nunha breve alocución que “CONSUMER EROSKI naceu coa vocación de proporcionar información veraz e útil para a vida cotiá a todos os consumidores; a todos, entre eles, as persoas con discapacidade”. En realidade, asegurou Laskurain “a accesibilidade non só é un imperativo no noso quefacer cotián para lograr que ninguén quede excluído á hora de utilizar a información que producimos, senón que é eixo transversal na nosa actividade. Non só tentamos que os nosos produtos informativos sexan o máis accesibles posible, senón que desde hai décadas incluímos a accesibilidade como tema nuclear de investigacións exclusivas de portada da revista, lembro as de cidades, edificios públicos e cinemas ou teatros, e en centos de artigos sobre os máis diversos temas incorporamos a accesibilidade como un apartado máis que analízase”.
Na categoría de web de organismos públicos de rango estatal, o sitio gañador foi o portal do BOE (Boletín Oficial do Estado), mentres que na de nivel local, o foi a do Concello de Murcia. O Premio TAW á Web Pública Iberoamericana máis Accesible recaeu na Secretaría de Comunicacións do Goberno de Arxentina. Libraría Logos, por último, recibiu o premio na categoría de Web Empresarial máis Accesible.
CONSUMER EROSKI e a accesibilidade
As persoas con discapacidade poden asucar a Rede con páxinas web adaptadas e a axuda técnica adecuada. Na gran urbe que é Internet tamén hai barreiras arquitectónicas que dificultan moverse polas súas avenidas. Non é un problema que se limita ás persoas cegas; os discapacitados motores e quen, sen chegar á cegueira, sofren problemas de visión, tópanse con impedimentos para asucar o vasto océano de coñecemento e participación que é a Rede. E iso a pesar de que a tecnoloxía permite que os contidos de Internet sexan accesibles para un amplísimo abanico de persoas. Os símiles co mundo tanxible son evidentes. Non é máis caro nin máis difícil construír unha rampla que unhas escaleiras, pero non sempre se fai. CONSUMER EROSKI mantén o compromiso de facer da súa web un punto de encontro para a maior cantidade de persoas posible, sen que practicamente ninguén quede excluído. Iso implica que as súas páxinas web están preparadas especificamente para que resulte máis sinxelo navegar por elas ás persoas con algún tipo de discapacidade, sexa motora, visual ou auditiva. Por iso, todas as súas páxinas cumpren coas directrices da iniciativa WAI (Web Accessibility Initiative), que define uns estándares internacionais na creación de contidos web accesibles para todos.
O campo de accesibilidade inclúe non só as discapacidades, senón tamén dificultades da poboación en xeral, como persoas de avanzada idade ou quen non poidan acceder a un determinado equipo tecnolóxico; usuarios de conexións lentas a Internet con menores actualizacións ou o que se dá en chamar “analfabetos tecnolóxicos”, persoas que carecen dos coñecementos adecuados para moverse en Internet. A todos eles tamén lles benefician os avances en accesibilidade nos sitios web. Un último grupo favorecido pola accesibilidade son os usuarios que acceden con elementos de última tecnoloxía, equipos portátiles do tipo PDA, ou que reciben noticias diarias directamente no seu correo electrónico ou nos seus teléfonos móbiles con pequenas pantallas gráficas. Un deseño accesible permite obter un rendemento moi superior ao usual ás tecnoloxías. Como dixo Tim Berners-Le, principal inventor da Rede e director do W3C: “O poder da web está na súa universalidade; resulta esencial que todo o mundo poida acceder sen importar se se ten ou non unha discapacidade”.
· O deseño debe ser fácil de usar. É fundamental unha concepción simple, intuitiva e adecuada para todas as persoas, independentemente das súas habilidades informáticas, capacidades sensoriais e das condicións ambientais. Debe proporcionar as mesmas maneiras de uso para todos os usuarios: idénticas cando sexa posible, equivalentes cando non o sexa.
· Flexibilidade. A páxina web debe poder adecuarse a un amplo rango de preferencias e habilidades individuais. Deben poder configurarse de modo fácil as características de accesibilidade do sistema operativo para unha persoa concreta. E conservarse esta configuración nas aplicacións para ser compatibles con programas de recoñecemento de voz, con soportes en lingua de signos, coa elección de teclado ou rato ou con outro sistema de acceso alternativo como audio, braille, texto, luminoso, etc.
· Tolerancia a erros accidentais ou fortuítos do usuario. Debe permitir desfacer a acción ou pedir a confirmación das accións que non se poidan desfacer.
· Ferramentas para navegar. Debe habelas dentro de cada páxina e entre as distintas páxinas do sitio web. Estas deben ter unha estrutura clara e simple, unha correcta utilización dos títulos das páxinas e un mapa da web que poida ser adecuadamente percibido en modo “só texto”.
· Poucas imaxes innecesarias. Aínda que non debe prescindir totalmente delas, xa que os elementos gráficos e multimedia correctamente usados contribúen a mellorar a accesibilidade do sitio web. As iconas e imaxes deben levar unha etiqueta de texto asociada que explique o seu significado. Debe ofrecerse a descrición verbal de procesos e imaxes que aparecen en pantalla.
· Mensaxes de aviso sonoros e visuais. Deben, ademais, permanecer ata que o usuario confirme que os leu e desactíveos. Debería poder regularse o ton e o volume dos sons.
· Recoñecemento e alternancia da pulsación. Existirá a posibilidade de configurar o tempo de pulsación dun botón para que se recoñeza a pulsación. A pulsación simultánea de varias teclas poderá substituírse pola pulsación consecutiva destas. A pulsación mantida, necesaria para algunhas funcións, poderá cambiarse por unha pulsación normal ou varias consecutivas.
· Texto presentado como texto e non como debuxo. Os grafismos non poden ser interpretados por un lector de pantalla.
A versión accesible, en lugar de estar preparada para un colectivo en concreto, nace como unha ferramenta útil para diferentes grupos de persoas que a adaptan ás súas necesidades específicas. Pero, como poden usar a edición accesible as persoas con discapacidade?
Discapacitados visuais
Persoas que padecen grandes miopía ou astigmatismo teñen dificultades para ler na pantalla. A letra nos monitores adoita ser en ocasións pequena, pouco legible e non sempre se deseña para conseguir o maior contraste posible. Afortunadamente, os navegadores modernos permiten cambiar o tamaño e a cor da fonte para que esta sexa máis visible. No entanto, se os cambios aplícanse a webs convencionais o resultado pode ser unha páxina caótica na que é imposible ler ningún texto. Unha páxina preparada, pola súa clara configuración, permite cambiar a cor e aumentar o tamaño do texto tanto como se necesite. Ademais, se estas axudas non son suficientes, hai programas que aumentan unha área concreta da pantalla. O organismo que fixa os estándares da World Wide Web (O W3 Consortium) ofrece na dirección unha listaxe dos programas que aumentan zonas concretas do monitor coma se dunha lupa tratásese.
Cegos
É o colectivo que máis necesita dunha edición especial para non quedar fose do ciberespazo. A web, desde os seus inicios, é un medio visual no que o resto de sentidos, como o oído, quedaron relegados a un segundo plano. A inmensa maioría da información reside en textos e imaxes que, tal e como están presentados, quedan fóra do alcance das persoas invidentes. Coa axuda de sistemas específicos, é posible superar estas barreiras.
· Sintetizador de voz: calquera computador que teña menos dunha década é capaz de ler de viva voz os textos dunha pantalla. Este método, ademais de para cegos totais, pódese usar xunto á ampliación de parte da pantalla para que persoas con restos de visión sigan a lectura do documento.
· Liña de braille: é un método bastante máis caro que o anterior, xa que require dun aparello que traduce ao braille o texto da pantalla. Os cegos só deben pasar os seus dedos pola liña que cambia de forma progresiva o seu contido.
Dispacitados motores
Manexar un rato require dunha destreza motora que, en ocasións, dáse por suposta. Hai toda clase de minusvalías que impiden ao usuario utilizar o teclado e o rato para navegar. Para estas persoas creáronse programas de recoñecemento de voz ou dispositivos especiais que lles permiten navegar polas webs cunha certa soltura axudados por ordes vocais ou teclados adaptados. Pero, para que todos estes sistemas funcionen, é importante que a configuración da páxina sexa sinxela e siga unha orde lóxica. Un deseño arrevistado, como é habitual nas páxinas web, é un gran impedimento á hora de chegar á información.
CONSUMER EROSKI foi pioneira en 2001 na accesibilidade das súas páxinas web. Ao principio, a única posibilidade para ofrecer uns sitios accesibles era elaborar e presentar dúas versións, a gráfica e a accesible. O desenvolvemento das tecnoloxías accesibles han permitido que, co tempo, conflúan nunha única versión válida para todas as persoas, independentemente das súas capacidades motoras e sensoriais.
