Marco Marinucci é responsable de adquisición de contido para Google en varios países, e traballa na central de Mountain View (California) á fronte dun dos apartados do buscador que máis polémica suscitaron a nivel internacional: a dixitalización de obras literarias e a súa localización en Internet. Licenciado en Enxeñaría pola Universidade de Xénova (Italia), Marinucci conta cun MBA do Instituto de Empresa de Madrid. No seu currículo se aunan, por tanto, experiencia na xestión e coñecementos técnicos, con niveis de profundidade pouco habituais en executivos da súa categoría. Marinucci traballou en ámbitos que van desde investigación de intelixencia artificial, ou a voz sobre IP, ata a dirección de negocios de comercio electrónico a nivel internacional.
Pode explicar dun modo preciso que é Google Book Search?
“Os editores poden analizar mediante estatísticas a popularidade dos libros para programar a distribución”É unha potente arma de comunicación para autores, editoriais e lectores. O servizo de procura de libros de Google permite ‘abrir as páxinas’ dos libros en Internet a millóns de usuarios en todo o mundo. Pero ademais de poder consultar o libro, e así multiplicar a difusión do seu contido, Google engade información de onde podes comprar ese libro na túa cidade, ou en que biblioteca o podes consultar fisicamente. É, en definitiva, unha canle de mercadotecnia totalmente gratuíta, mantendo o control total sobre o contido e con plena seguridade. Ademais, os editores poden analizar mediante estatísticas a popularidade dos libros para programar a distribución, e mesmo considerar se unha determinada obra descatalogada merece a pena ser reimpresa de novo, se observan que se consulta en Internet e hai un interese polo devandito libro. Para as librarías, supón unha oportunidade de incrementar as vendas dos seus libros, sen custo adicional de mercadotecnia, así como mesmo gañar diñeiro co tráfico xerado polo portal. Finalmente, para Google este proxecto supón un paso crucial na súa misión de tentar organizar a información do mundo, incrementando considerablemente o contido das súas procuras. Hai que ter en conta que na actualidade só está dispoñible na Rede un 15% da información mundial.
Cal foi o custo monetario de pór en marcha Google Book Search?
“Na actualidade só está dispoñible na Rede un 15% da información mundial”O investimento de Google neste proxecto é considerable, e podo dicirche que realizamos un gran esforzo neste sentido. Pero somos conscientes de que é un paso estratéxico para nós e que supón a posibilidade de ofrecer un servizo de alto valor para os nosos usuarios. Pensa só nos miles de persoas que non teñen oportunidade de acceder a unha biblioteca en América Latina ou África, por exemplo. Sabemos que estamos a dar un paso histórico no futuro dixital do mundo do libro, e iso merece todos os nosos esforzos.
O servizo de procura de libros aplícase a libros previamente dixitalizados. Só os que dixitalizaron Google dentro da súa iniciativa Google Print ou tamén os dixitalizados por outras organizacións como a Open Document Aliance, que lles consideran a vostedes un sistema pechado e de propiedade privada?
“Pensa só nos miles de persoas que non teñen oportunidade de acceder a unha biblioteca en América Latina ou África”Neste momento os libros indizados na base de datos de Google Book Search proveñen, exclusivamente das editoriais (ou daqueles que posúan os dereitos sobre a obra), así como das bibliotecas que se asociaron ao noso proxecto. Creo que, nun futuro, as iniciativas como a Open Content Alliance, a biblioteca dixital europea ou outros proxectos de varias editoriais van abrirse a máis colaboracións, xa que a súa mesma razón de ser é chegar a un maior público.
A Open Document Aliance, na que se atopan fundacións como Internet Arquive ou servizos como Yahoo!, acúsalles de querer facer negocio con material que está na Rede dun modo gratuíto. É dicir, que Google apropiaríase dalgunha maneira dos textos xa dixitalizados ao indizarlos, e faría negocio (mediante publicidade) con eles. Que poden responderlles?
“Creo que nun futuro a Open Content Alliance, a Biblioteca Dixital Europea ou outros proxectos de varias editoriais van abrirse a máis colaboracións”En realidade, a Open Content Alliance ten exactamente o mesmo enfoque que a nosa iniciativa: dar visibilidade aos libros de dominio público. A diferenza importante está no tamaño do proxecto, que no noso caso é de maior envergadura. Pero Google non gaña diñeiro directamente do trafico xerado por libros de dominio público (ou sexa, aqueles que xa non teñen dereitos de autor). Se, por exemplo, fas unha procura dun libro de dominio público, non verás publicidade á beira das súas páxinas, senón ligazóns para saber en que biblioteca pódese atopar o libro. A publicidade pode aparecer só á beira das páxinas de libros enviados por unha editorial ou un autor que ceda o seu libro. Pero isto o elije a editorial ou o autor, se quere manter a publicidade, e Google comparte a gran maioría dos seus ingresos coa editorial (ou o autor) que cedeu o contido. Ou sexa, eles poden beneficiarse de que a súa obra estea dixitalizada, ademais de pór ao servizo de todos os usuarios o contido da obra.
Vostede declarou en marzo deste ano durante o seminario ‘Libros feitos bits (o debate sobre a dixitalización das bibliotecas)’ que Google non contempla pór en descarga os libros que escaneen. Referíase a aqueles que aínda están suxeitos a unha licenza de propiedade intelectual, ou ben a todos en xeral?
“Desde hai uns meses todos os libros de dominio público pódense descargar en formato .PDF”Entón dixen que “nese momento” os libros de dominio público non se podían descargar. Pero como sabes, desde hai uns meses todos os libros de dominio público pódense descargar en formato .PDF. Para os demais libros (os cedidos polas editoriais) aínda non temos plans de ofrecer a descarga para os usuarios. Probablemente póidase facer nun futuro; iso elixirao a editorial mesma. Nos nosos contratos cos posuidores dos dereitos especificamos que só mostraremos unha parte restrinxida do libro, que pode ser unhas frases ou as páxinas que eles queiran. Pero son sempre eles os que o deciden para poder ter control sobre a súa obra.
Vostedes chegaron a un acordo coa Universidade Complutense para dixitalizar a súa biblioteca, unha das máis importantes do país. Non cre que cando unha entidade pública como a Universidade Complutense decide pór a disposición de Google a súa biblioteca, hai unha certa obrigación en ambas as partes de facilitar o acceso libre e gratuíto ao material dixitalizado? Á fin e ao cabo é o contribuínte o que financia as universidades públicas. Que política van seguir respecto diso?
“Esta non quere ser unha ferramenta de biblioteca electrónica senón unha ferramenta que permita aos internautas atopar referencias de libros e saber onde compralos no seu formato clásico: en papel!”Isto é precisamente o que estamos a facer e é a nosa filosofía desde o principio. Por iso, todos aqueles libros que se dixitalizan, insisto, de dominio público, están a disposición do público e o seu acceso é completamente libre e gratuíto para todo o mundo que utilice Google Book Search. Ademais da Complutense, que é a primeira biblioteca en lingua non inglesa que dixitaliza o contido, colaborouse con outro seis prestixiosas bibliotecas como son Oxford, Harvard e Stanford, con quen xa empezamos a traballar. Ademais, o acordo coa universidade Complutense vai incrementar considerablemente o contido en español en Internet, e isto é unha moi boa noticia non só para os máis de 400 millóns de persoas que falan o noso idioma, senón para todos aqueles estudantes de español así como amantes da cultura hispana.
Doutra banda, desde que Google decidiu anunciar o seu proxecto de dixitalizar millóns de libros nos próximos anos, a polémica non cesou. Primeiro no tema da violación dos dereitos de autor. É esa unha polémica infundada, houbo un exceso de inxenuidade inicial por parte de Google e dixitalizáronse libros con Copyright?
“A transición ao formato dixital non quere dicir necesariamente libro electrónico; quere dicir impresión baixo demanda”Dixitalizar non quere dicir que estean dispoñibles. Nunca tivemos ningunha dúbida sobre o programa para editores nin cos libros de dominio público do proxecto con bibliotecas. A discusión está enfocada sobre a posibilidade de poder indizar libros de bibliotecas para que os usuarios do mundo póidanse decatar que no libro X sae exactamente a frase E. Nin unha paxina do libro X ensinarase, só o titulo, o autor e como máximo un par de liñas. Pero os lectores si que poderán saber en que bibliotecas pódese consultar aquel libro. Isto é como dicir que unha biblioteca poida indizar os seus libros para que poidas atopalos; é totalmente factible. Igual con Internet, só indizarlos para saber da súa existencia e onde atopalos. Tanto Google, como as bibliotecas e editores asociados, así como miles de usuarios, pensamos que isto é un gran servizo. E tamén que respecta totalmente as leis vixentes en cada país, sempre nos declaramos moi respectuosos sobre isto.
En segundo lugar, discutíuselles repetidamente que tratan de interferir no negocio das librarías e as grandes distribuidoras (incluso as distribuidoras en liña como Amazon). É dicir, que tentaban romper o negocio transversalmente ao cambiar o formato libro físico por un arquivo dixital comercializable. Como ven vostedes esta crítica?
“Vai ser a editorial a que decida se o libro vaise a reproducir en papel, ‘ebook’, audio ou vídeo”Paréceme unha crítica de quen non coñece o proxecto. O arquivo, de ningunha maneira, é comercializable. Esta non quere ser unha ferramenta de biblioteca electrónica senón unha ferramenta que permita aos internautas atopar referencias de libros e saber onde compralos no seu formato clásico: en papel! De feito, as que máis se están beneficiando deste proxecto, a parte das editoriais, son as librarías, en particular as que pomos gratuitamente como enlace para comprar o libro. Sabes a cantidade de tráfico que Google Book Search xerou para atopar un libro e querer compralo? Falamos de millóns de usuarios. Asegúroche que moitos puntos de vendas de libros están moi contentos con este programa. O paso seguinte é poder ofrecer a mesma visibilidade a todas as librarías, integrando a nosa ferramenta de mapas, mediante a cal se poden ver rápida e facilmente os puntos de venda do libro máis próximos desde a túa casa.
Cren que poden salvar vostedes a industria editorial da caída libre á que está a ser sometida nas últimas décadas? De que modo? É posible a transición do papel ao formato electrónico?
“É unha ferramenta de mercadotecnia con dous puntos de forza: é gratuíto e é accesible a millóns de usuarios”Como en calquera cambio tecnolóxico, a industria editorial está a enfrontarse a estes cambios, pero tamén beneficiándose deles en moitas ocasións. Parece que hai que evolucionar cara a unha produción ‘just-in-estafe’ [donde el proveedor debe ajustar al máximo los tiempos de entrega], como case todas as demais industrias principais. A transición ao formato dixital non quere dicir necesariamente libro electrónico. Quere dicir impresión baixo demanda. Quere dicir ter a posibilidade, nun futuro máis próximo do que pensamos, de poder imprimir un libro directamente ao momento de venda, mentres nos tomamos tranquilamente un capuchino. Pensa nos gastos de almacenaxe, de envíos e distribución de libros, sobre todo os que logo non se venden. Eu, como ex editor, penso que a dixitalización, lonxe de destruíla, vai rescatar á industria editorial. E proxectos como Google Book Search poden pór o seu granito de area para axudar nesta transición sen necesidade de investir a priori.
É fundamental para que o seu proxecto salga adiante a consolidación do soporte electrónico, xa sexan ordenadores de táboa, axendas electrónicas ou outros soportes?
Non. O futuro do proxecto é poder atopar libros máis fácil e rapidamente. Pero vai ser a editorial a que decida se o libro vaise a reproducir en papel, ‘ebook’, audio ou vídeo.
Que modelo de negocio escollerían se pretendesen facer de Google Book Search un negocio para as editoriais: descargas con publicidade AdSense ou ben descargas mediante compra?
“Temos que lembrar que os propios editores benefícianse dos buscadores, xa que estes derivan un gran tráfico ás súas propias páxinas”O modelo de negocio que cremos funciona mellor para as editoriais é… vender máis libros! E esta é a causa de que miles de editoriais envíennos os seus libros para que nós incrementos a súa visibilidade a través do programa. É unha ferramenta de mercadotecnia con dous puntos de forza: é gratuíto e é accesible a millóns de usuarios que cada día fan novas procuras no motor. A experiencia cos nosos afiliados xa é moi positiva. Por exemplo, a ‘Oxford University Press’ estima que preto dun millón de persoas viron os seus libros en Google Book Search. De feito, este programa é o segundo utilizado polos usuarios para acceder ás súas páxinas, e o primeiro é o noso propio motor de procura xeral de Google. Tamén se están estudando futuros modelos adicionais de negocios, sempre contando co noso valor inicial, que é aumentar a visibilidade dunhas obras e poder incrementar as súas vendas.
Recentemente a Xustiza belga ha sancionado a Google por indizar as noticias de diversos medios de comunicación sen obter previo permiso. Alégase que, a pesar de ser un vehículo que pon en contacto o lector e a noticia, gana coa publicidade máis diñeiro que os mesmos medios que a crean. Que se está discutindo no fondo deste preito? Existe vontade de extorsión por parte dalgúns medios de comunicación? Como pode traducirse este conflito no ámbito das editoriais?
Google está contento de que as autoridades belgas vaian reconsiderar o caso o próximo novembro. Indizar é totalmente legal e cremos que Google cumpre estritamente a lei, e por iso pedimos a revisión do caso. Tamén hai que aclarar que non hai que chegar aos tribunais, xa que Google ofrece sempre a posibilidade de retirar calquera contido que os seus autores non queiran pór a disposición dos buscadores. Google respecta estritamente a decisión dos autores, e se non queren que o seu contido estea dispoñible, só teñen que pedilo e retíraselles inmediatamente. Pero tamén temos que lembrar que os propios editores benefícianse dos buscadores, xa que estes derivan un gran tráfico ás súas propias páxinas.
