Este artigo foi traducido por un sistema de tradución automática. Máis información, aquí.
Miguel Xaque, director xerente do Centro Nacional de Referencia de Aplicación do TIC baseadas en Fontes Abertas (CENATIC)
A filosofía do software libre é dar máis dereitos aos usuarios de tecnoloxía
- Autor: Por Jordi Sabaté Martí
- Data de publicación: Xoves, 14deAbrilde2011

Tras varios anos de traballo para diferentes empresas en Madrid como enxeñeiro de telecomunicacións, en 1999 Miguel Xaque decidiu crear a súa propia empresa de enxeñaría de software libre. Fíxoo en Estremadura porque nese momento esta comunidade autónoma ofrecía enormes oportunidades para unha empresa como a súa, considerada entón como innovadora. En 2009, tras dez anos como empresario, propuxéronlle dirixir CENATIC, o Centro Nacional de Referencia para promover e difundir o software libre no ámbito nacional. Xaque aceptou o reto e nesta entrevista móstrase moi optimista sobre o futuro desta filosofía tecnolóxica, que considera en si mesma un método pedagóxico e, á vez, o mellor modo de preservar os dereitos da cidadanía na era dixital. A principios de marzo CENATIC propuxo como candidata aos Premios Príncipe de Asturias á comunidade internacional do software libre.
Cada vez máis sistemas operativos pechados como os de Apple ou RIM (Blackberry) imponse desde os dispositivos portátiles. Perde forza o software libre?
Os dispositivos móbiles son na actualidade o sector de maior crecemento para o software libre e, sen dúbida, a plataforma de referencia con máis futuro. Ao non haber inercias anteriores, os usuarios elixen a tecnoloxía polo valor que lles achega. E o software libre faino moi ben en dispositivos móbiles. Cada día 300.000 usuarios elixen Android -un sistema operativo libre- para o seu móbil e convértense, moitos deles sen sabelo, en usuarios de software libre.
Cre que convén lembrar de cando en vez a filosofía de fondo que comporta o movemento polo software libre?
Eu creo que sempre é bo momento para lembrar os dereitos dos cidadáns e, por suposto, seguir a loita para amplialos. Esa é a filosofía do software libre, dar máis dereitos aos usuarios de tecnoloxía, evitar que, sen darnos conta, renunciemos a eses dereitos e aceptemos contratos de licenza que non entendemos.
Que porcentaxe dos programas que usa a diario unha persoa poden ser software libre?
Nalgunhas comunidades os computadores dos alumnos funcionan cun sistema operativo propietario, en concreto Windows. Parécelle que iso é coherente desde o punto de vista educacional?
O máis importante que podemos ensinar aos nosos fillos é a liberdade de poder elixir. Nós nunca puidemos elixir, o fabricante decidía por nós que sistema operativo e que programas iamos utilizar nada máis arrincar o computador. Hai uns meses publicamos un argumentario con razóns para o uso de software libre na escola e concluía que, en definitiva, o software libre é un modelo educativo en si mesmo: libre, democrático, sustentable e tecnoloxicamente competitivo, ademais da opción idónea para o uso da tecnoloxía na aula.
Que vantaxes pódelle reportar a un menor aprender a usar sistemas operativos con liña de comando?
En realidade, non hai ningún modelo educativo que ensine a usar sistemas operativos con liña de comando, ou polo menos non na educación en España. De feito, as enormes posibilidades de adaptación do software libre fan que as aplicacións educativas baseadas en sistemas libres adáptense mellor ao neno, non só en cuestións estéticas e de deseño, senón tamén noutras que teñen que ver coa proximidade á súa realidade cultural e lingüística.
Cre que dentro de dez ou quince anos verase unha diferenza profesional entre as persoas educadas en sistemas operativos libres e quen o foron con produtos xa deseñados para o usuario?
Saben se nas comunidades onde se aplica o estudo con computadores baseados en software libre obtéñense xa resultados?
Que vantaxes pode implicar para o usuario que o sistema operativo Android, usado en numerosos teléfonos móbiles, sexa software libre?
O software libre achega moito valor ao usuario, mesmo aínda que este non o saiba. En primeiro lugar, as aplicacións libres evolucionan a maior velocidade e fano segundo os intereses dos usuarios. En segundo lugar, o software libre é máis seguro. O acceso ao código fonte permite que calquera desenvolvedor interesado localice puntos de mellora e propoña correccións. De feito, programas libres que levan moitos anos expostos ao escrutinio público, como é o caso do núcleo de Linux, teñen taxas de erros moi inferiores ás dos programas propietarios. Android aproveitou estas vantaxes do software libre para crear un mercado potente no sector de maior evolución e futuro, o das tecnoloxías aplicadas á mobilidade.
Que prefiren as empresas ao instalar solucións profesionais: software libre ou propietario?
O 90% das empresas utilizan software de infraestrutura libre e planean seguir con el. No noso país, son os sectores máis dependentes da tecnoloxía os que máis utilizan software libre. O 42% das empresas do sector TIC utiliza GNU/Linux e a porcentaxe crece ata o 66% no sector financeiro. Son datos dun estudo que publicamos o ano pasado.
Cales cre que son os motivos desta crecente demanda de solucións libres no ámbito empresarial?
Vostedes promoven a candidatura da comunidade internacional do software libre ao premio Príncipe de Asturias. En caso de gañar, que personalidade ou entidade cren que debería recollelo?
O software libre créao unha comunidade internacional de miles de persoas e institucións que empregan o seu tempo e o seu esforzo en desenvolver, documentar, probar, difundir e dar soporte ás aplicacións. En CENATIC estamos agradecidos á Fundación Príncipe de Asturias por convidarnos a presentar unha candidatura aos premios, pero non nos corresponde a nós decidir quen pode representar á comunidade internacional do software libre. Ten que ser a propia comunidade quen elixa a persoa ou persoas que quere que lle representen se ao final o xurado considéraa acredora do premio. Pero iso será nunha segunda fase, agora é o momento de manter a adhesión á candidatura e todos poden facelo na nosa plataforma.
Etiquetas:
Zona relacionada
E ademais...
-
“As clases por videollamada potencian que o alumno senta máis protagonista”
-
Javier Candau, xefe de Ciberseguridade do Centro Criptolóxico Nacional
-
Marc Torras, conselleiro delegado de EntresD, primeira distribuidora española de impresoras en tres dimensións
-
Lutz Emmerich, director xeral de Spotify en España