Os novos señores da guerra

Un robot resiste melloras condicións extremas e sobrevive máis tempo nun lumecruzado. E, cando cae, repárase e mándase de volta. Unhas cantasporcas e parafusos e un equipo de enxeñeiros de primeira clase sálguenlle moito máis a conta moralmente a calquera exércitoque devolver cadáveres con honras, montar un bo funeral epagar pensións de viuvez.

Segundo John Pike,director de GlobalSecurity,tamén está a motivación. “Partedo proceso de crear soldados”, afirma, “éeliminar as inhibicións á hora de matar; o robot non teninhibicións; matará sen pena nin remorsos”.

Bosnia e Kósovo vironchegar os primeiros avións de recoñecemento por control remoto eAfghanistan foi a posta de longo do Packbot, un robot de 19 quilosarmado con GPS, varias cámaras, un lanzador de granadas e unfusil. Pero a segunda Guerra do Golfo, que xa está a durartres anos, resultou o campo de probas perfecto pairacompañías como Boeing, Northrop Grumman, LockheedMartin ou iRobot (MIT), que compiten por ver quen envíaas máquinas máis complexas a Iraq.

Hai un ano enviáronse 18 Swords (Sistemas de Armamento Especiais paira aObservación, Recoñecemento e Detección) equipados con metralladorasM240 e M249, catro cámaras e un par debinoculares nocturnos, que lles permiten moverse e disparar naescuridade. Poden atravesar muros, augas pouco profundas e camiñarentre as chamas.

Pero do laboratorio a Bagdadhai un longo camiño e os programadores se impacientan con facilidade.”A tecnoloxía”, quéixase HelenGreiner, xefe executivo de iRobot, “leva en laboratorio moito,demasiado tempo; isto non é ciencia ficción nin debuxosanimados, nós témolo aquí”.

JamesMcLurkin ten un truco: pode facer que 20 pequenosrobots autónomos con pequenas rodas organícense en grupos,vólvanse a dispersar, roden en círculos perfectos,canten en armónicos coros o tema da rendición deStar Wars e vaian recargarse ao enchufe máis próximo.James McLurkin traballa paira o Instituto Tecnolóxico deMassachussets deseñando robots capaces de traballar xuntos etomar decisións colectivas como una soa entidade.

O proxecto chámase’TheSwarm‘ (‘O enxame’). Se ten éxito, as súas armadas depequenos robots encherán un día as casas, oespazo e o campo militar, una nube intelixente e organizada capazde arrasar cidades por aire, terra e por mar.

Como os paxarosde Alfred Hitchcock, os robots máis ameazantes do nosofuturo máis próximo non son ‘Terminators’ de tres metrosarmados até os dentes, senón un ente infinito e organizado queresulta invencible polo seu multiplicidad e a súa condenada insistencia.Están en todos lados, cóanse por todas partes.

Sempre saben ondeestá o seu obxectivo e non coñecen o medo; persistirán noseu empeño até morrer. Cada vez que un caia, viránoutros cen a ocupar o seu lugar. Como di McLurkin, esta técnicanon é nova, ten 65 millóns de anos. Utilizárona asformigas, abellas, termitas e todo tipo de insectos até o díade hoxe.

O programa de RobóticaDistribuída do DARPA obedece os mesmos principios:robots-insecto minúsculos, reconfigurables e organizadoscapaces de funcionar como intelixencia colectiva pero taménde sobrevivir e cambiar rapidamente de misión en casode desviarse do grupo e voar, nadar ou enterrarse baixo a area. Aclave é adaptabilidad: á situación e ao terreo. De todosos proxectos en desenvolvemento, o máis asombroso e terroríficoé o chamado Smartdust ou Po Intelixente.

Smartdust son millónsde nanorobots, non maiores que un gran de area. Cada un delesestá composto de sensores, circuítos e un sistema decomunicación inalámbrica, así como un xeradorde enerxía ou una batería autorecargable. A súa misiónprincipal é caer sobre o terreo elixido e, segundo aterran,montar una rede de comunicacións capaz de crear un mapa milimétricodo lugar. Son capaces de analizar e reportar todas as variables doterreo, así como de accións máis precisas, comoenvenenar a auga ou exterminar calquera bicho vivente aláonde van.

Estas motasintelixentes apareceron en repetidas ocasións no marco daliteratura de ciencia ficción, onde se fala da ‘choivanegra’ como o principio do fin.

No mundo real,foron introducidas por primeira vez hai cinco anos poloprofesor Kristofer Pister na Universidade de California. Hai moitoslaboratorios desenvolvendo Po Intelixente, entre eles a compañíaDust Networkse a Universidade de Berkley,California.

Segundo asestatísticas, a taxa de amputacións na guerra de Iraq édúas veces a de conflitos anteriores, debido principalmente aoavance da tecnoloxía en dúas direccións: a crecentecomplexidade das bombas antipersona e os avances do medicamento,que permiten a existencia de feridos onde antes só había mortos.

Este factor disparou o interese en repostos biónicos dentro docomplexo militar, un campo no que Hugh Herr, enxeñeiro robóticono MIT, estivo traballando con 7,2 millóns de dólaresdo Departamento de Veteranos de Guerra. Pero agora os seus produtosson tan efectivos que devolveu aos soldados feridos aposiblidad de manterse na fronte.

C-Leg, o seu produtoestrela, é un robot cuxa función é facer de ponte entre amáquina e o cerebro do seu portador. Ten un chip que le ossinais enviados polo cerebro e tradúceas en ordes,o que permite ao usuario camiñar con normalidade do mesmo xeito que o faría cunha perna normal; sen pensar niso. Pero C-Legé un produto exclusivo paira a contorna militar americano. A súaversión comercial, Rheo Knee, é o principal produto dacompañía islandesa Ossur Thearpeutics.

C-Leg e outros produtosanálogos permiten o que até hoxe foraimpensable: os primeiros soldados reciclados da historia. “A súaexperiencia táctica resulta demasiado valiosa paira deixalosatras”, explica Franklin Hagenbeck, tenentexeral e xefe de persoal na armada americana.

E hai outra cousa: a súamera presenza demostra que hai vida despois de una bomba,una inxección de moral paira o resto da tropa. Até GeorgeW. Bush chegou a dicir no Hospital Militar de Washington:”Cando falamos de retiro forzoso estamos a falar doutraépoca”. Hoxe en día, aqueles membros doservizo que foron feridos en combate poden manter o uniformee o seu posto de traballo. Segundo os informes do departamento deamputados de Walter Reed, o 40% dos amputados prefirenpermanecer na fronte que volver a casa.

Un paso aínda máislonxe, Hami Kazerooni da universidade de Berkeley creou unproxecto máis ambicioso con diñeiro do departamento de Defensa:un exoesqueleto que, en lugar de substituír extremidades ausentesmellora as funcións das extremidades sas. O últimoprototipo permite aos soldados transportar setenta quilos de pesosen esforzo. Un procesador de Intel, parecido ao que utilizamos nosnosos computadores, encárgase de procesar os movementos dousuario e distribuír o peso de maneira apropiada. Paira o soldado écoma se non levase nada.