Comeza a conta atrás. Dentro dun ano, leste mesmo mes, a televisión analóxica descansará en paz. O 4 de abril de 2010 diremos adeus definitivamente a esta tele e seremos testemuñas da coroación da TDT, televisión dixital terrestre, como reina das pantallas. Será o único sistema, xunto ás plataformas dixitais de pago por satélite ou por cable e Internet, a través do cal se poderá ver a tele. O cambio é a mellor: non hai que pagar cota algunha, poderemos gozar de máis canles que coa analóxica e, ademais, a emisión terá maior calidade de imaxe e son. A pesar de que os últimos datos oficiais indican que a cobertura TDT está garantida paira o 93% da poboación, hai un mes só o 48,5% dos fogares españois dispuña de acceso á TDT. Os telespectadores vascos figuran entre os máis remolones: unicamente o 30% dos fogares do País Vasco ten a televisión dixital terrestre implantada, o que fai que sexa a comunidade máis perezosa en porse ao día, aínda que o éxito da implantación da TV por cable nesta comunidade explique en certa medida este fenómeno. O outro extremo represéntao Cataluña, con cerca do 60% dos fogares conectados á televisión dixital, seguida da comunidade de Madrid, cun 59% dos fogares adaptados. Xa máis lonxe, sitúanse Canarias (53,2%) e Andalucía (50%).
Conta atrás
Coa TDT haberá máis canles e a emisión terá maior calidade de imaxe e son
Non hai tempo que perder. Segundo a fase II do Plan Nacional de Transición á TDT, o próximo 31 de decembro é a data límite para que todos os fogares equípense coa nova tecnoloxía dixital terrestre, aínda que o uso da analóxica finaliza o 4 de abril de 2010. Os expertos en novas tecnoloxías de CONSUMER EROSKI, responsables da canle temática Tecnoloxía, recomendan non deixar paira o último momento a adaptación á TDT e proporcionan información útil sobre o receptor que se debe adquirir, o tipo de cobertura e os seus prezos.
Máis canles, mellor son e maior calidade de imaxe
Fomos capaces de esquecernos do casete (non así do vinilo, que sobrevive) convencidos polos argumentos do CD. Tamén arrinconamos as cintas e o reprodutor de vídeo e acollemos cos brazos abertos ao DVD, ao que á súa vez substituiremos por reprodutores que non necesiten soportes de gravación, pero iso é outra película. O relevante é que coa televisión viviremos outro gran cambio. Pasaremos, tamén neste caso, do analóxico ao dixital. Fai case 20 anos apareceron as primeiras plataformas dixitais paira ver televisión, e nestes momentos hai moitas modalidades de televisión dixital: por antena convencional de televisión (TDT), por satélite (Dixital+), por cable (Euskaltel, Ono…) e por rede telefónica xunto ao ADSL (Imagenio, Orange TV ou Jazztelia TV). Delas, a única que chega a todo o país e que seguirá dando un servizo universal e gratuíto (polo menos, en parte) será a TDT, que entra nos nosos fogares utilizando a infraestrutura que durante décadas transportou a televisión convencional: as antenas que coroan os tellados.
Paira o consumidor non é un cambio traumático porque non precisa de grandes investimentos paira recibir o sinal nin de complexos procesos de adaptación. Pero si será un gran salto cualitativo, tanto polo menos como o foi o paso do branco e negro á tele de cor. Entre as vantaxes da TDT, por unha banda, o aumento do número de canles. Agora hai máis de 20 canles de ámbito nacional aos que se suman, segundo a zona, os autonómicos e as canles locais. E tamén se poderá escoitar as radios desde a tele. Ademais, mellora a calidade de son e imaxe, aínda que esta depende da boa vontade das cadeas de televisión que, polo momento, optaron porque haxa máis cadeas con peor calidade de emisión. Iso si, a TDT en ningún caso logrará a definición de imaxe que chegan a ofrecer os televisores planos máis modernos, 1080 liñas, xa que queda no mellor dos casos en 720 liñas. Doutra banda, o sinal dixital non se degrada (non se verá “neve” nin imaxes dobres), aínda que si se pixela en cuadraditos cando a recepción de antena non é suficiente. A emisión tampouco rexistra interferencias, nin importa a distancia respecto da estación de emisión nin é sensible ás tormentas ou ventos. E as películas emitidas pola TDT poderanse ver en versión orixinal con subtítulos ou dobradas a calquera idioma dispoñible e en formato panorámico, similar ao que se ve nas salas de cine. Outro dos valores engadidos da TDT é que conta con guías electrónicas de programación – siglas EPG- que ofrecen información sobre as horas de inicio e fin dos contidos da programación.
Primeiro paso: comprobar a cobertura
O Real Decreto 920/2006 de 28 de xullo, que aproba o Regulamento xeral de prestación do servizo de televisión por cable, fixa datas nas que se deben alcanzar certas porcentaxes de cobertura. Paira finais de xullo, o 96% da poboación debería ter garantido o acceso á TDT. No entanto, aínda que haxa cobertura xeneralizada, poida que o cidadán resida nunha zona na que aínda non se reciba o sinal e resulte imposible gozar dos contidos da TDT. Ante a dúbida, pódese comprobar se o municipio atópase nunha zona de cobertura ou non, se recibe o sinal dixital. Hai páxinas web como Televisión Dixital e Impulsa TDT nas que se pode comprobar este extremo de forma sinxela, basta con introducir o código postal da poboación paira comprobar se a cobertura está dispoñible, parcialmente dispoñible ou si é nula nesa zona. En calquera caso, a información proporcionada nesta web baséase en cálculos teóricos e poida que a cobertura real non coincida coa indicada. O mellor é recorrer a un antenista autorizado que coñeza o mapa de cobertura da súa zona e que poida executar o segundo e imprescindible paso para que a TDT chegue ao noso fogar: a adaptación da antena.
Seguir polo tellado
A TDT recíbese a través da antena convencional, sexa esta individual ou colectiva. Aínda que non é necesario instalar una antena nova, en función da antigüidade do inmoble haberá que modificar as existentes e facelo segundo os requisitos técnicos da TDT. En xeral, os edificios construídos despois de 1998 contan cunha Infraestrutura Común de Telecomunicacións (ICT), mediante a cal se pode captar, adaptar e distribuír o sinal da TDT a todas as vivendas do edificio. A obrigación de cumprir coa normativa ITC non se esixía até febreiro de 2005, polo que os inmobles edificados a partir de entón deben estar adaptados e han de garantir a recepción dun número considerable de canles de TDT. No entanto, en certos casos pode ser necesaria a instalación dun amplificador extra paira ver as cadeas que faltan. De calquera modo, esa información débea fornecer o antenista, do mesmo xeito que o importe económico dos traballos que se van a realizar. Máis ou menos, adaptar una antena colectiva paira recibir o sinal dixital costa entre 500 e 800 euros por edificio. Uno dos factores que poden incrementar este prezo é o estado da instalación: un cableado deteriorado co que xa se vía mal a televisión analóxica, deberá substituírse por un novo. De todos os xeitos, cantos máis veciños haxa paira repartir o custo, máis barato sairalle a cada un a adaptación á TDT.
Só antenistas autorizados
Se a xunta de veciños prefire pospor a decisión de adaptar a antena colectiva ao sinal dixital, os interesados verán frustrado o seu desexo de “antenizarse”. Neste suposto, poden instalar una antena exterior propia, dispoñible a partir de 30 euros. Esta é a opción á que poden recorrer tamén quen residan en edificios antigos nos que a necesidade de substituír gran parte do cableado converte a operación en demasiado onerosa. A chegada da TDT está a facer que os instaladores de antenas sexan moi requiridos, tendencia que se agudizará canto máis se achegue a data do apagamento analóxico. Por iso, habemos de asegurarnos de que contratamos o servizo a un profesional autorizado e con experiencia. Paira comprobalo, pódese visitar a web oficial do Ministerio de Industria que enumera por zonas os establecementos autorizados paira realizar traballos de adaptación á TDT. Convén solicitar un orzamento no que se especifiquen os labores que se van a efectuar e as horas de tarefa necesarias. Una vez finalizado o traballo, deben entregar una factura na que figure, ademais do importe, o nome comercial, o CIF e a dirección da empresa responsable.
Descodificador? O máis barato
Una vez que o sinal dixital está dispoñible nas tomas de antena do fogar, o seguinte paso é preparar o equipo doméstico. Hai dúas opcións. Se o consumidor ten un televisor tradicional e desexa conservalo, deberá comprar un receptor dixital externo -ou descodificador- paira cada un dos aparellos de TV que teña no seu fogar. O prezo destes descodificadores baixou moito: se hai apenas tres anos custaban a partir de 120 euros, o seu prezo medio actual rolda os 35 euros. Hai modelos de menos de 30 euros e outros que superan os 500 euros. A razón? Os máis caros son descodificadores interactivos que ofrecen un maior número de funcións, mentres que os máis básicos proporcionan prestacións limitadas. Se se ten en conta que aínda as cadeas que emiten por TDT non despregaron os servizos interactivos, o intelixente é adquirir os modelos máis baratos. O imparable avance da tecnoloxía fará que dentro un par de anos ou quizá máis, cando estes novos servizos desenvólvanse, salga a conta comprar un descodificador máis complexo e máis caro, pero até entón non merece a pena. A outra opción é comprar (ou dispor del, está claro) un televisor dixital, -de plasma ou LCD-, cun descodificador integrado. Son caros, pero, entre outras vantaxes, os televisores dixitais incorporan no seu interior o receptor paira a TDT, co que se aforra espazo e incomodidades de cables e interruptores.
Vender una tele que non ten TDT sen avisar sanciónase
Desde o pasado maio, os vendedores están obrigados a informar sobre a caducidade dos televisores non adaptados á TDT. Por tanto, o comerciante que venda un aparello televisivo sen sintonizador de TDT e non avise ao comprador de que, a menos que compre un descodificador externo non poderá ver a tele a partir do 4 de abril de 2010 -data do apagamento analóxico- incorre en infracción sancionable pola Administración competente en Consumo.
Tanto os televisores con descodificador integrado como os receptores externos deben lucir o selo DVB-T
Tanto si o que se compra é un televisor con descodificador integrado coma se o que se adquire é un receptor externo, os aparellos deben lucir o selo DVB-T que garante a compatibilidade coas emisións da televisión dixital terrestre. Se o comprador foi vítima dalgunha destas prácticas, ten dereito a tramitar una reclamación na Oficina Municipal de Información ao Consumidor (OMIC) do seu municipio, onde se encargarán de xestionar a queixa e a sanción paira o establecemento.
Prezo si, pero tamén consumo
Tan importante como o prezo do aparello é a electricidade que consome o receptor. Sempre que se poida, hai que elixir os que teñan un botón de apagado e aceso. Moitos receptores de TDT só permiten ser deixados en repouso ou caseta by, co malgasto en enerxía que esta práctica supón. Por outra banda, ademais do teletexto, a procura automática de canles ou o soporte paira subtítulos son opcións que se valoran de forma positiva, así como a función PIP (Picture in Picture), que permite ver dúas canles ao mesmo tempo, moi útil durante as pausas publicitarias paira decatarse de cando se acaban os anuncios adheridos ao programa que estabamos a gozar.
Que nos deparará o futuro
Uno dos cambios da TDT respecto da forma tradicional de ver a televisión son os seus servizos interactivos. Elixir a programación, a hora de gozar dun programa, ou mesmo realizar xestións e compras son algúns deles. Paira utilizar estas prestacións débese instalar un decodificador interactivo- receptor externo, ou integrado no televisor- que incorpore o estándar MHP (Multimedia Home Platform). Son máis caros -entre 100 e 500 euros- porque as súas funcións son máis complexas que as dun receptor básico, que só permite acceder ás canles xeneralistas. Trátase dun investimento cuxa rendibilidade a curto prazo é cuestionable. Porque, a diferenza doutros países europeos nos que a TDT tamén se atopa en fases progresivas de implantación, en España as cadeas de televisión desenvolveron só de forma limitada os servizos interactivos paira a TDT. Por esta razón, debemos reflexionar si merece a pena desembolsar ese sobrecusto por un receptor do que non sacaremos todo o rendemento.