As pulseiras como Nike+ Fuelband ou Fitbit Flex comezaron como dispositivos para mellorar o rendemento deportivo, pero pronto transcenderon a outras facetas e utilidades da vida cotiá, grazas ao seu vínculo co móbil e a que mostraban de maneira gráfica os resultados das súas medicións. Así, tamén serven para axustar a inxesta de calorías tras un determinado esforzo ou para aumentar as horas de soño se os sensores do dispositivo detectan que son insuficientes. Tras o seu éxito, chegaron numerosas aplicacións para o smartphone e unha auténtica febre co que se chama “quantified self” ou cuantificadores persoais, programas ou aparellos mediante os cales os usuarios miden numerosos parámetros da súa vida diaria. A continuación, analízanse algúns deles.
Os cuantificadores persoais máis comúns céntranse na actividade física diaria
Grazas ao uso dos sensores de movemento do móbil, os cuantificadores persoais máis comúns céntranse na actividade física e en se é, ou non, a adecuada á idade e peso do usuario ou usuaria. Tamén poden contar as súas horas de soño, vixiar a calidade do mesmo rexistrando as voltas que dá na cama, ou as calorías que come, xa que os programas que acompañan a estes dispositivos teñen táboas de conversión en calorías de cada alimento.
Os datos non poden substituír ao médico
O que comezou como unha moda entre usuarios avanzados e deportistas afeccionados á tecnoloxía, pode converterse nunha fonte de información de gran interese para os médicos que nos traten. E é que hai outros aparellos, e programas, que tamén poden medir a presión arterial ou mesmo facer análise de ouriños e mostrar resultados en poucos minutos, así como avisar, se hai algunha alteración, ao médico. Ata un sensor de superficie en forma de tatuaxe pode analizar a suor para saber se a persoa está ben.
Así, os cuantificadores persoais poden constituírse na primeira ponte cara á atención sanitaria monitorada en tempo real e en remoto, que xa conta con proxectos de compañías importantes como Microsoft. Deste xeito, os cuantificadores enviarían de maneira continua os datos aos expedientes dos pacientes, de modo que os seus constantes estarían sempre vixiadas e poderíase detectar a menor alteración.
Aínda así, os cuantificadores persoais non están exentos de certa polémica: os expertos advirten de que os datos por se sós só achegan un valor orientativo se non pasaron polas mans dun experto, xa sexa un médico ou un nutricionista, polo que a toma de decisións importantes ao redor deles, ou o autodiagnóstico, están fóra de lugar.
Scanadu, análises dixitais
Os cuantificadores persoais de nova creación están cada vez menos centrados no rendemento ante o esforzo físico e, en cambio, tentan aplicar o rango de constantes que analizan.
Un aparello con este obxectivo é Scanadu, unha especie de llavero con sensores que se coloca na tempa e é capaz de examinar en dez segundos seis constantes (temperatura corporal, frecuencia respiratoria, osíxeno en sangue, frecuencia cardíaca, presión sanguínea e nivel de tensión) e transmitir os valores ao smartphone do usuario.
Scanadu colócase na tempa e é capaz de analizar seis constantes vitais en dez segundos
Os impulsores do proxecto utilizaron o servizo de crowdfunding Indiegogo para recadar fondos. Ata a data conseguiron un millón e medio de dólares.
Cando Scanadu envía a información ao móbil, a aplicación do servizo acumúlaa nunha base de datos e elabora gráficas visuais que poden servir aos médicos de cabeceira do usuario. O prezo de venda cando se comercialice será de 149 dólares.
A empresa tamén ofrece un kit chamado Scanaflo que permite dun modo sinxelo realizar análise de ouriños.
Na mesma liña, a compañía Biosense Technologies deseñou un test de ouriños que se pode facer cunha aplicación de móbil, utilizando a cámara do teléfono para fotografar o líquido. Os seus creadores aseguran que mediante esta app poderanse detectar alteracións indicadoras de posibles enfermidades.
Withings, unha báscula intelixente
A báscula Withings, da empresa do mesmo nome, non se limita a medir o peso corporal, senón que rexistra os datos diarios deste para facer un seguimento do usuario en función da súa altura e idade, de modo que se detecta sobrepeso, recoméndalle aumentar o exercicio ou aplicar unha redución das calorías inxeridas. O dispositivo envía os datos a unha aplicación do móbil que elabora gráficos.
Tamén é capaz de medir a frecuencia cardíaca, grazas aos seus sensores de presión, e ver se diminuíu ou aumentou respecto de anteriores medicións. Ao relacionar estes valores, Whithings propón un plan de exercicios para mellorar tanto o peso como o ritmo cardíaco ao longo dun tempo determinado.
Outra das súas características é que analiza a calidade do aire da habitación mediante a medición do dióxido de carbono e a temperatura para recomendar ventilacións. O custo de Withings é de 150 euros.
Ademais, o mesmo fabricante ofrece un tensiómetro que se conecta a dispositivos co sistema operativo iOS de Apple e dá unha lectura da tensión arterial.
Dun modo moito máis sinxelo, a aplicación para móbiles Moves dá un diagnóstico da actividade diaria do usuario mediante os sensores de posición do teléfono, a condición de que leve encima.
As tecnoloxías de secuenciación xenética e diagnóstico de enfermidades hereditarias baixaron de prezo de maneira vertixinosa nos últimos anos, a medida que a innovación neste campo avanzou. Obter unha secuenciación completa do ADN dunha persoa custa ao redor dos 1.000 euros, pero xa hai empresas que ofrecen por menos de 100 euros secuencias das partes máis importantes do xenoma, ou secuenciaciones á carta cando se buscan indicios dunha determinada alteración que poida provocar unha enfermidade.
Aínda que é un gran avance, expón algúns escenarios complexos. En ocasións, os estudos preventivos nos que se detecten determinadas alteracións poden ser útiles para adoptar pautas vitais que axuden a paliar os efectos adversos das posibles enfermidades, pero noutras poden condicionar a vida de persoas que quizá nunca cheguen a manifestar a enfermidade que provoca a alteración.
Tamén existe o perigo de que as secuenciaciones de alteracións, que talvez non broten, cheguen a coñecemento público ou de empresas e determinen o acceso a determinados traballos ou servizos sociais. Existen mesmo asociacións en contra da discriminación por razón xenética.
