Telegramas

O pasado ano, a Asociación de Enxeñeiros de Telecomunicacións da rexión de Murcia (AITERM) celebrou o 150 aniversario de das Telecomunicacións en España. Segundo lembra o decano do Colexio oficial de Enxeñeiros de Telecomunicación desta rexión, Enrique Gutiérrez Bo, dous foron as experiencias piloto que fixeron posible a celebración deste aniversario: o envío da primeiro telegrama eléctrico entre Guadalaxara e Madrid, o 5 de xuño de 1854, e a primeiro telegrama internacional Madrid-Irún-París, o 8 de novembro do mesmo ano.

Desde entón, o uso da telegrama xeneralizouse e serviu paira informar de feitos históricos tan importantes como a apertura das Cortes Constituíntes. Pero ademais, este servizo atravesou nos últimos anos una modernización e adaptación ás novas tecnoloxías que fixeron posible a posta en marcha en 2005 da telegrama online. “Permite preparar o contido dun telegrama, indicar os destinatarios e envialo a través de Internet sen moverse do computador. Entrégase no día e conta co mesmo valor legal e características que unha telegrama tradicional”, explican desde Correos.

En canto aos prezos, son similares aos da telegrama tradicional, aínda que tamén dependen do lugar de orixe desde o que se manden:

Este servizo está dispoñible só paira destinos dentro do territorio nacional e Andorra, e complétase coa implantación do burofax online, un sistema que permite tamén o envío de documentos (a telegrama só permite o envío dunha mensaxe) e que ten valor xurídico de proba ante terceiros. A entrega realízase no domicilio do destinatario, nunha oficina de Correos ou nun apartado postal, no mesmo día de envío, se o burofax chega a Correos a través dun e-mail antes das 12.45 horas, ou ao seguinte día hábil, no resto dos casos.

Precisamente, o burofax é un dos servizos máis demandados polos usuarios, tantos particulares como profesionais, paira facer chegar citacións, reclamacións, contratos ou premas, que se achegan ao burofax online igual que achegamos un documento cando redactamos un correo electrónico. “A principal vantaxe dos servizos online de Correos é que permiten dar o salto do virtual ao físico, xa que facilita enviar correspondencia, con total comodidade, desde o computador persoal, que logo Correos encárgase de imprimir, ensobrar e entregar aos destinatarios”, apunta a compañía postal.

A empresa australiana ‘Send a Telegram’ (Envía un telegrama) define este modo de comunicación como o sistema que “causa un gran impacto sobre as persoas que o reciben e deixa una impresión duradeira”. A realidade é que os telegramas se empregan case sempre paira facer chegar pequenas mensaxes de especial relevancia que necesitan ser entregados no mesmo día, a domicilio e baixo firma. “A diferenza principal da telegrama con respecto a outros modos de comunicación é que, finalmente, convértese nun produto físico, garantía de urxencia e rapidez, e que ten outros valores engadidos como o acuse de recibo e a posibilidade de utilizalo como xustificante legal. Sempre queda xustificación de que o envío e recepción realizouse, mentres que con outro sistema non sempre se sabe si a mensaxe chegou”, detalla Xastre, portavoz da compañía española de servizo postal.

Neste sentido, aínda que é certo que agora se recorre máis ao teléfono, fixo ou móbil, ao e-mail ou a outros sistemas de comunicación inmediatos”, as institucións ou os bancos- corrobora a portavoz de Correos- “continúan usando este servizo paira anunciar ofertas de emprego público ou informar de determinadas operacións”. E é que a telegrama, tal e como explican desde Correos España, conta con servizos adicionais, que ofrecen a máxima comodidade ao usuario, como a admisión telefónica, o acuse de recibo ou a copia certificada paira confirmar que a mensaxe foi enviado.

Una vez redactado e enviado a telegrama, este entrégase no propio domicilio do destinatario, oficina de correos ou apartado de correos -nacional ou internacional- que o usuario proporcione, ben no mesmo día, paira envíos depositados antes de únaa de tárdea, ben á mañá do día hábil seguinte. Os detractores deste medio de comunicación argumentan a súa demora fronte a outros sistemas máis rápidos paira xustificar a súa progresiva desaparición e consideran, ademais, ilóxico que haxa que pagar por un servizo que se pode realizar de forma gratuíta, por exemplo, a través do correo electrónico.

En concreto, o prezo dun telegrama supón un gasto de seis euros, que aumenta a medida que se contraten outros servizos adicionais como o acuse de recibo ou a admisión telefónica da mensaxe. No caso das telegramas enviados por Correos a territorio nacional o custo é o seguinte:

Cando se trata de telegramas enviados desde o territorio nacional a países continentais (Europa, Turquía, Alxeria, Exipto, Israel, Xordania, Líbano, Marrocos, Siria, Tunes) ou intercontinentais (o resto), o custo do servizo case se duplica con respecto aos anteriores, aínda que se garanten as mesmas condicións de rapidez na entrega.

Cando Samuel Morse enviou a primeiro telegrama en maio de 1844, seguramente non se imaxinou a revolución que acababa de introducir no mundo das comunicacións cunha concisa mensaxe que apenas percorreu 60 quilómetros de cable: What hath God wrought (Que marabilla creou Deus). A idea déralla anos atrás, en 1832, un doutor de apelido Jackson que coñeceu durante unha viaxe en barco desde Francia a América, e aínda que apenas pasaron tres anos ata que Morse presentou o seu primeiro telégrafo eléctrico, houbo que esperar algo máis para que o envío de mensaxes fose una realidade.

O sistema chegou a España en 1857 e tardou uns anos en estenderse por todas as capitais de provincia, excepto as illas Canarias, que tiveron que esperar até a década de 1880. Anos despois, una vez que a telegrama xa superou con fartura o século de vida e demostrou a súa eficacia no envío e recepción de textos urxentes, algunhas compañías postais tan destacadas como a norteamericana Western Union e a austriaca Telekom Austria decidiron pór fin a este servizo debido ao descenso no número de usuarios pola aparición de formas máis inmediatas de comunicación. O desenvolvemento das novas tecnoloxías contribuíu de maneira determinante nesta decisión.

No caso de España, segundo datos de Correos, en 1975 enviáronse un total de 20.399 telegramas, un número considerable de envíos que, con todo, co paso dos anos experimentou acusados descensos, tal e como demostra o seguinte cadro:

“Aínda se envían un número considerable de telegramas, aínda que é certo que se experimentou una notable redución dos usuarios. O maior descenso rexistrouse fundamentalmente no envío de telegramas por parte de particulares”, explica Alicia Xastre.