“Alúgase habitación asollada en piso céntrico paira compartir cunha parella e con dereito a cociña. Prezo: 200 euros negociables”. Este é un dos miles de anuncios que se publican a diario nos portais inmobiliarios de Internet. O cuarto dos trastes, a habitación de invitados ou a dos fillos que se independizaron son una solución improvisada paira obter uns ingresos extra que alivian a maltreita economía doméstica de moitas familias. Esta práctica é coñecida no noso país, xa que proliferou nos anos corenta coas casas de pupilos como o seu maior expoñente. A bonanza económica había condenado esta opción ao esquecemento, pero se recuperou e xa non é exclusiva de universitarios ou inmigrantes. Traballadores mileuristas, recentemente divorciados, e mesmo familias enteiras, refúxianse nesta fórmula. Con todo, desde o punto de vista fiscal, como afecta os propietarios ingresar estas rendas?
A idade do hóspede inflúe
O aluguer de habitacións disparouse coa crise. Abundan as ofertas e as persoas interesadas en apostar por esta fórmula. As dúbidas dos propietarios sobre como levala a cabo non son poucas. Os primeiros temores asaltan cando se reflexiona sobre como organizar a convivencia no fogar. É habitual que os hóspedes teñan dereito a utilizar a súa habitación, ademais do salón, a cociña, a terraza e, por suposto, o baño. Formalizar a relación entre arrendador e hóspede nun contrato por escrito é outra das dúbidas. Pero que hai da fiscalidade desta práctica? É un aspecto no que moitos propietarios non reparan.
Haia ou non contrato, as rendas ingresadas polo aluguer dunha habitación débense declarar
A efectos fiscais, haxa ou non contrato de arrendamento, as rendas que se ingresen por ter alugada una habitación débense declarar. Estas rendas tributan de dúas formas diferentes na declaración anual do IRPF. O aspecto que determina que se faga dunha maneira ou outra é a idade do hóspede.
- Se o inquilino ten entre 18 e 35 anos, traballa e recibe un salario neto superior ao Indicador Público de Renda de Efectos Múltiples (IPREM), o propietario pode deducirse o 100% das rendas obtidas ao alugar una habitación. O efecto na súa declaración do IRPF é coma se non as tivo.
- Se o hóspede non reúne esas condicións, o propietario só debe declarar a metade do diñeiro ingresado porque goza dunha dedución do 50%.
Na maioría dos casos, esta opción de aloxamento formalízase sen contrato e sen que as rendas que se obteñen sexan declaradas. Non é un comportamento aconsellable, xa que se Facenda descóbreo obriga ao infractor a tributar polo 100% do diñeiro conseguido polo aluguer.
Documentación acreditativa
O artigo 23 da Lei do IRPF recolle que o inquilino debe presentar ao arrendador un documento no que confirme a súa idade, para que poida deducirse o 100% dos ingresos do aluguer.
O aluguer de habitacións está excluído da Lei de Arrendamentos Urbanos e réxese polo Código Civil
Nestes casos, é habitual que sexa o propietario quen elabore a comunicación e o hóspede, quen o firme tras revisalo. O arrendador ten que presentala, xunto co resto de documentación necesaria, no momento de realizar a declaración do IRPF. Os datos que se teñen que incluír son os seguintes:
- Nome, apelidos, domicilio fiscal e número de identificación fiscal do hóspede.
- Referencia catastral, ou na súa falta, dirección completa do inmoble arrendado.
- Recoñecemento de ter una idade comprendida entre 18 e 35 anos durante todo o período impositivo anterior.
- Manifestación de obter uns rendementos netos do traballo e de actividades económicas superiores ao IPREM.
- Data e firma do arrendatario.
- Identificación da persoa destinataria da comunicación, neste caso, do propietario do piso.
Non se rexe pola LAU
Do mesmo xeito que as vivendas que empregan os porteiros ou conserxes dun edificio, e as de propiedade militar, o aluguer de habitacións está excluído da Lei de Arrendamentos Urbanos. Tanto si a vivenda na que se arriendan os cuartos é a habitual dos propietarios, coma se non, a relación entre arrendador e hóspede réxese polo Código Civil e pola vontade das partes.
É una opción de aloxamento que, de forma maioritaria, realízase entre particulares e sen un correspondente contrato, una práctica que xera riscos. Sen un documento que recolla o acordo, o propietario queda desamparado ante malos pagadores de rendas, e o inquilino pode ter problemas paira recuperar a súa fianza cando chegue o momento de abandonar a habitación.
A periodicidade do pago do aluguer determina as posibles renovacións do contrato
É imprescindible redactar un contrato no que queden plasmadas por escrito todas as condicións. O documento debe incluír os datos do arrendador, o nome do arrendatario, o domicilio da vivenda, a habitación ou habitacións que se alugan e una descrición do mobiliario do que dispón. Ademais, o documento debe deixar claro cales son as estancias ou servizos que o hóspede compartirá, a duración do contrato, o prezo do arrendamento, a forma e a periodicidade do pago.
É un dato importante porque, ao ser un contrato que se rexe polo Código Civil, a frecuencia de abono das rendas determina as posibles renovacións do contrato una vez cumprida a duración pactada. Isto quere dicir que se o aluguer págase por meses, renovarase cada mes ata que algunha das dúas partes déao por concluído.
