Son moitos os interrogantes aos que se enfronta o mercado hipotecario (e o inmobiliario) no ano que acabamos de comezar. Como evolucionará o euribor? Os bancos continuarán coa súa guerra de prezos no sector dos tipos fixos? Serán máis esixentes ao aprobar solicitudes? E que ocorrerá co xuízo europeo sobre a posible abusividad do índice IRPH? A continuación tentaremos predicir cales son os escenarios máis probables para así ver como poderían cambiar as condicións das hipotecas comercializadas en España ao longo de 2020 e como afectará a quen necesiten financiamento para adquirir unha vivenda nos próximos meses.
Medidas contra un euribor baixo
A maioría dos expertos considera que o euribor se manterá por baixo do 0 % durante o 2020. Por tanto, as hipotecas vixentes (a maioría ligadas a este índice) apenas reportarán beneficios á banca. Así que é moi probable que as entidades busquen novas vías para compensar eses baixos ingresos e aumentar as súas marxes.
Unha delas pode ser a que xa vimos en 2019: incentivar a contratación de hipotecas a tipo fixo, cuxo interese é máis elevado que o das variables e que, en consecuencia, reportan maiores ingresos aos bancos. Deste xeito, é probable que as entidades manteñan a guerra de prezos que empezou a librarse o ano pasado, aínda que o máis seguro é que non veremos rebaixas importantes nos tipos ata que pasen un ou dous meses (ata entón posiblemente preferirán esperar para ver que fai a competencia).
Outra vía pode ser a de encarecer as hipotecas a tipo variable, xa sexa mediante o aumento dos diferenciais (a parte que se suma ao euribor) ou do interese fixo inicial que se aplica durante os primeiros 12 meses.
Así mesmo, a banca podería recuperar vellas maneiras de gañar diñeiro, como aplicar de novo a comisión de apertura en todos os seus préstamos hipotecarios ou subir o prezo dos produtos combinados necesarios para acceder ás súas ofertas: os seguros, as contas asociadas, etc.
Pendentes da xustiza europea
A necesidade da banca de gañar diñeiro podería agudizarse aínda máis se o Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TJUE) considera abusiva —e nula, en consecuencia— a aplicación non transparente do índice IRPH. A decisión, en principio, debe tomarse durante o primeiro trimestre de leste mesmo ano.
Se a sentenza da xustiza europea é contraria aos intereses das entidades —tal e como lles recomenda o avogado xeral desta institución—, estas deberán devolver aos afectados por este índice unha boa suma de diñeiro: entre 7.000 e 44.000 millóns de euros, segundo Goldman Sachs.
Os bancos enfrontaranse, por tanto, a un escenario que xa viviron hai uns anos co caso das cláusulas adoito, que lles obrigou a afrontar miles de reclamacións dos seus clientes. E como ocorreu entón, probablemente encarecerán as súas hipotecas para recuperar ese diñeiro, xa sexa mediante unha subida dos intereses ou doutros gastos adicionais (comisións, produtos combinados, etc.). Ademais, poderían aumentar o importe doutros produtos financeiros: préstamos persoais, contas e depósitos, seguros, cartóns de crédito, etc.
Imaxe: Pexels
Requisitos estritos para acceder a unha hipoteca
Xa repasamos como poderían cambiar as hipotecas durante este ano, pero que hai dos requisitos para conseguilas? O máis probable é que a banca manteña ou aumente as súas esixencias, pois se espera que o prezo da vivenda siga lixeiramente á alza —o que fará aumentar o importe medio solicitado— e que a economía española e europea se desacelere, algo que empeorará a situación financeira dos potenciais compradores de inmobles.
Se se dá este escenario, aos perfís máis delicados resultaralles máis complicado acceder a unha hipoteca. Nese sentido, os máis afectados poderían ser os mozos, dada a súa falta de aforros e a súa menor estabilidade laboral, pero tamén outros sectores da poboación que non cumpren a machada os requisitos de aprobación que esixen os bancos (moitos autónomos, por exemplo).
