Instalar un ascensor case sempre suscita polémica nunha comunidade de propietarios. Xa sexa porque os donos dos locais non cren necesario pagar a súa colocación ou porque os residentes dos pisos máis baixos oponse a unha obra longa e custosa para a comunidade, a decisión non deixa indiferente a ninguén. Pero se a maioría dos veciños decide instalalo, deberá facerse a obra, que será sufragada por todos, aínda que se opuxesen a ela. Ademais, convén saber que sucede se o ascensor ponse para eliminar barreiras arquitectónicas, canto custan os traballos de construción e onde pode colocarse.
1. Ascensor novo na comunidade de veciños?
Se se desexa pór un ascensor no inmoble, agora a comunidade de veciños teno máis fácil que hai uns anos. A Lei de rehabilitación, rexeneración e renovación urbanas permite instalar un ascensor nunha leira con só o acordo da maioría de propietarios que, á súa vez, representen a maioría das cotas de participación.
Se na xunta que se celebre para discutir o asunto da colocación os votos a favor son con esa dobre maioría (de propietarios que á súa vez representen unha maioría de cotas), o acordo é válido e o ascensor construirase.
2. E se é para suprimir barreiras arquitectónicas?
Pór un ascensor sempre supón que a vida será máis cómoda para os veciños. Pero, ademais, hai casos en que é unha necesidade, como para quen utilizan cadeiras de rodas ou muletas e tamén para as persoas maiores. A lei di que, nestes casos, a construción dun ascensor para eliminar barreiras arquitectónicas pode facerse mesmo sen haber acordo aprobado en xunta de propietarios. Así, a lei permite a instalación de ascensores que faciliten o acceso a persoas con discapacidade e maiores de 70 anos que vivan ou traballen no edificio.
Poden darse dúas situacións:
Réxime obrigatorio, sen necesidade de acordo, para obras de baixo custo que non excedan de 12 mensualidades. Sempre que os traballos sexan solicitados por algún residente con interese lexítimo (persoas con discapacidade ou maiores de 70 anos que necesiten o ascensor para poder acceder aos elementos comúns), a obra é de obrigada aceptación polos demais veciños. E todos deben asumir o seu custo, sempre que non exceda de 12 cotas de comunidade.
Réxime de maiorías. Cando as obras son de custo maior a 12 mensualidades, para levala a cabo necesítase o voto favorable da maioría dos propietarios (que representen a maioría das cotas de participación). Iso supón na práctica que un acordo será válido, se o adopta o 51% dos veciños.
Se non se consegue un acordo con esa cota de participación, os interesados poden facer a obra de adaptación -neste caso, o ascensor-, e eles asumirán o sobrecusto. Pero a parte correspondente a 12 cotas de comunidade si é obrigatoria para todos.

3. Que sucede cos votos dos ausentes?
Cando se celebra unha xunta de veciños non sempre acoden todos. Como saber o valor do seu voto? Para poder sumar o voto dos ausentes a favor da instalación do ascensor, primeiro tense que alcanzar un acordo favorable entre os presentes.
Se se obtivo o necesario dobre quórum, hai que notificar aos ausentes o acordo e estes teñen un prazo de 30 dias naturais para manifestar a súa opinión. Se nese tempo non se opoñen, enténdese que o seu voto é a favor da colocación do ascensor.
4. É obrigatorio pagar o ascensor, se nos opuxemos á súa instalación?
Si. Estean ou non de acordo coa súa instalación, os propietarios deben pagar o custo do ascensor na súa cota correspondente. Se se consegue o dobre quórum esixido na lei para proceder a polo no inmoble, todos os veciños deben pagar de maneira obrigatoria, mesmo se o importe repercutido a cada un supera 12 mensualidades ordinarias de gastos comúns.
5. Onde podemos colocar o ascensor?
O ascensor adóitase colocar no oco da escaleira. Pero non sempre hai un espazo para instalalo, sobre todo nos inmobles máis antigos, o que complica a obra e, por suposto, encarécea. Por este motivo hai propietarios que non son favorables a este cambio, máis aínda se viven nas plantas baixas e non se verán demasiado beneficiados.
No caso de que se chegue ao acordo da súa colocación, e non haxa oco, téntase situar no patio de luces (ou, ás veces, na fachada). Se estas solucións non son posibles, procédese a demoler a escaleira e crear un oco suficiente para pór un ascensor, recolocando a nova escaleira.
6. Tarda moito a obra?
As obras sempre tardan máis do que gustaría. Pero, no caso dunha instalación de ascensor, o máis lento son os trámites que, aínda que non son moitos nin complicados, pasan demasiado tempo no concello.
Cando ao fin se inician os labores de colocación, a súa duración media está entre seis e oito meses.
7. Canto custa instalar un ascensor?
O prezo de pór un ascensor móvese nunha pinza que vai desde 45.000 euros ata 70.000 euros. Estas tarifas aplícanse no caso de que haxa oco e varía en función das alturas do inmoble.
Se a obra é máis complicada e hai que demoler as escaleiras, o custo sitúase entre 95.000 euros e 125.000 euros, segundo as alturas.
Para colocar un ascensor ás veces hai que realizar traballos en espazos destinados a fontanaría, electricidade, gas… Todo iso encarece aínda máis o importe da instalación.
8. Hai axudas para pagar a instalación?
Para as comunidades de veciños que se decidan a mellorar a accesibilidade, hai axudas públicas. En concreto, poden conseguir ata un 35% do custo (que pode chegar ata o 50% en caso de ser necesario por accesibilidade), tal e como recolle o Plan Estatal de Fomento de Aluguer de Vivenda, a Rehabilitación e a Rexeneración Urbana 2013-2016.
Ademais, as comunidades autónomas tamén ofrecen subvencións de diversa contía para a colocación de ascensores. Deben consultarse nas consellerías de Vivenda ou Urbanismo de cada comunidade autónoma.