A petición de avais afai facerse, por regra xeral, a xente nova que, na súa aspiración de independencia, pretende a primeira compra dunha vivenda. Si as entidades crediticias esixen avais bancarios, que adoitan ser outorgados por pais, irmáns ou amigos, frústrase en certa medida dita aspiración, dado que o vínculo de dependencia, a consecuencia do aval, ligaralles economicamente cos avalistas durante todo o prazo de duración do préstamo hipotecario.
Son variadas as causas polas que as entidades esixen avales pero, fundamentalmente, fano ante dous supostos, a precariedade laboral, contratos lixo, ou de que o importe do préstamo solicitado pase o 80 % do valor de tasación da vivenda.
Situación na que se sitúan os avalistas:
a) Responden en igual forma e medida que os prestatarios paira o caso de incumprimento ou non pago do préstamo. É dicir, responderán non só das cotas, tamén de demoras, costas procesuais, seguros, etc.
b) Salvo que expresamente consíntano os solicitantes do préstamo, os avalistas non reciben información algunha sobre o cumprimento ou non da obrigación de pago. É por iso recomendable que os avalistas resérvense expresamente o dereito de información. En caso contrario a sorpresa pode ser maiúscula se se coñece a falta de pagamento ao recibir a notificación xudicial pertinente.
c) A entidade non ten a obrigación de embargar en primeiro lugar o ben hipotecado en caso de falta de pagamento. Perfectamente poden, desde o punto de vista xurídico, soslayar a vivenda hipotecada e acudir directamente á traba dos bens persoais do avalista.
d) No suposto de pluralidade de avalistas, por exemplo os catro pais dunha parella, no caso de falta de pagamento, a entidade pode acudir contra calquera dos avalistas e, contra o que a opinión pública opina, non se divide a débeda pola metade entre as dúas familias. A entidade executará as súas accións contra aquel que presente bens máis fáciles de embargo e liquidación.
Os avalados poden tentar levar á práctica os seguintes consellos:
a) Tentar na fase previa de concesión do préstamo hipotecario negarse ao otorgamiento do aval. Debería ser suficiente a garantía hipotecaria da vivenda. En caso contrario, se se outorga aval, suporía un suposto de sobregarantía. É dicir, paira o suposto de falta de pagamento das cotas respondería non só a casa, senón tamén os bens persoais do avalista. Isto non é lóxico, xa que ademais de implicar a outras persoas, desvirtúa o mesmo concepto de hipoteca como instrumento que facilita a adquisición de vivenda.
b) No caso de que exista o aval, no caso de dificultades de pago, débese pór en coñecemento dos avalistas. Ás veces pódense atopar solucións relativamente fáciles, e non esperar ás citacións xudiciais como demandados, co agravante dos custos causados: intereses de demora, gastos xudiciais…
En relación coas entidades de crédito cabe sinalar que o aval debe ser una fórmula que han de utilizar de forma excepcional. Se o crédito hipotecario outorgouse con rigor os avais son superfluos.
