Ata agora, non se deu cunha vía de financiamento para que clientes de ata 90 continuasen amortizando as hipotecas dos seus pisos. Isto cambiou, e a razón estriba no aumento da esperanza de vida dos españois, as dificultades para chegar a fin de mes e a necesidade de rebaixar a contía das cotas mensuais dos préstamos para vivenda. Está previsto que facer en caso de falecemento dos seus titulares: os herdeiros decidirán se continúan cos pagos das cotas restantes ou se, pola contra, liquidan a hipoteca, como sucede nas “hipotecas hereditarias”.
Cotas máis baixas, pero durante máis tempo
As hipotecas con tope nos 90 anos son, máis que un novo produto financeiro, unha evolución dos que xa existen. Non se trata de amortizar o préstamo durante nove décadas, nin de constituír a hipoteca aos 90 anos de idade, senón de prolongar o período de pagos ata que o cliente teña eses anos. Por esta razón, o público ao que apunta esta opción está ben definido.
O modelo, que de momento só xestiona unha entidade en todo o país, vai dirixido a persoas de mediana idade -en xeral, de entre 55 e 60 anos- cun elevado nivel de endebedamento e poucos anos por diante para terminar de pagar a súa hipoteca. É dicir, persoas con dificultades para chegar a fin de mes que xa teñen un préstamo en marcha e que, ata agora, debido á súa idade, non podían estender máis os prazos de amortización para reducir o monto das cotas. Por exemplo: os clientes de 60 anos que dispoñen de apenas un lustro para saldar as súas débedas poden renegociar os pagos dos seus capitais pendentes ata 25 anos máis, cando cumpran os 90 anos.
É unha hipoteca destinada a senón prolongar o período de pagos ata que o cliente teña 90 anos
A alternativa de prolongar a vida dun préstamo non é nova. De feito, enmárcase nunha tendencia que se desenvolveu con rapidez nos últimos anos ao amparo de tres factores: o aumento da esperanza de vida (que se sitúa nos 80,9 anos, segundo o INE), o incremento da taxa de paro (que supera o 20%) e o cada día maior endebedamento dos fogares, que dificulta pagar de modo puntual as cotas, sobre todo cando son elevadas. Os datos do Observatorio do Financiamento Familiar da Axencia Negociadora de Produtos Bancarios son claros. Tres de cada catro persoas ou familias con hipoteca dedican máis do 40% dos seus ingresos mensuais a pagos financeiros, e un de cada cinco tivo que atrasar o pago das cotas polo menos unha vez nos últimos 12 meses.
Neste contexto, a posibilidade de estender o prazo de amortización para reducir o gasto mensual recíbese como un sopro de aire fresco. Na prolongación dos prazos, as hipotecas para persoas de ata 60 ou 65 anos foron o primeiro paso. Logo, os períodos ampliáronse ata os 70. Ata hai poucos meses, leste era o máximo de idade para seguir endebedado; un tope que volveu a cambiar co lanzamento ao mercado da alternativa dos 90 anos. Albíscase unha nova ?guerra de hipotecas? no mercado crediticio nacional? Parece que non. Só se tenta dar a coñecer entre os usuarios un novo modo de acceso á vivenda en propiedade, coa contratación de créditos que se asemellan ás denominadas ?hipotecas hereditarias? comercializadas nos países da área anglosaxoa e en Xapón, onde é habitual que estes créditos pasen á seguinte xeración.
Cambio financeiro e social
Hoxe, á hora de conceder un préstamo hipotecario, os bancos e caixas de aforro fixan en 65 ou 70 anos de idade o tope para cancelar a débeda. A alternativa que partiu de CreditServices eleva o límite de cancelación a clientes de ata 90 anos. É a única entidade que xestiona o produto, cuxa finalidade é alixeirar a cota mensual, á conta de alongar o período de amortización. A iniciativa presentouse en xuño deste ano e, segundo explicou entón o presidente desta firma, Javier López, o obxectivo consiste en desatascar unha situación que preocupa aos cidadáns, ao sistema financeiro e ao Goberno. Na súa opinión, o modelo contribuirá a baixar a morosidade e a solucionar uns cuantos problemas de embargos.
Os herdeiros poden elixir entre facerse cargo do pago das cotas ou liquidar a hipoteca
En España, as hipotecas teñen un período medio de amortización de entre 20 e 25 anos, segundo os datos oficiais. O aumento da esperanza de vida fai posible este novo enfoque, pero tamén obriga a considerar a posibilidade de que o cliente faleza antes de cancelar o préstamo e, en consecuencia, a tomar certas precaucións. En principio, se o titular ou titulares da hipoteca falecen, os herdeiros decidirán se se fan cargo do pago das cotas ou se, pola contra, liquídana. O modelo responde o sistema das hipotecas de longa duración, que xa funciona en varios países, e que contempla a pervivencia dun préstamo nas seguintes xeracións. O prazo de devolución amplíase e a cota diminúe pero, a cambio, o endebedamento perpetúase durante toda a vida dos clientes e parte dos pagos recaen nos seus fillos ou netos.
- A existencia de herdeiros é, en certo xeito, unha garantía para a entidade. Por esa razón, antes de contratar este produto, é fundamental pescudar cales son as condicións, que custos teñen e se a alternativa tamén está aberta a persoas soas; é dicir, sen fillos ou familiares que teñan dereito á herdanza.
- Aínda que, en principio, o lóxico sería continuar cos pagos das cotas para conservar o inmoble en propiedade, pode ocorrer que os herdeiros non desexen facelo ou non se poñan de acordo. Por iso, é importante informarse acerca dos trámites e os custos que leva a liquidación dunha hipoteca, xa que as comisións poden ser onerosas.
- Outra cuestión que non debe pasarse por alto son os intereses e a suma global que haberá que pagar para liquidar o préstamo. Ao estenderse o prazo de amortización, o monto total, as comisións e a acumulación de intereses ascenden. Por iso é polo que, antes de prolongar a vida da hipoteca outros 25 anos, conveña facer cálculos. Quizá dez anos máis, en lugar de dúas décadas e media, axuden a aliviar o gasto mensual sen repercutir na economía das xeracións seguintes.